20 kopiejek – 40 groszy (1842–1850)
Ilustracja
Dane podstawowe
Emitent

Królestwo Kongresowe

Nominał

20 kopiejek – 40 groszy

Rocznik

1842, 1843, 1844, 1845, 1846, 1848, 1850

Emisja
Mennica

Warszawa

Nakład

215 042 sztuk

Data emisji

15 października 1841

Opis fizyczny
Masa

4,1 g

Średnica

22 mm

Materiał

srebro Ag868

Rant

skośnie ząbkowany

Stempel

zwykły

Uwagi

moneta obiegowa

20 kopiejek – 40 groszy (1842–1850) – dwunominałowa moneta o wartości dwudziestu kopiejek i jednocześnie czterdziestu groszy, przygotowana dla Królestwa Kongresowego w konsekwencji ukazu carskiego z 15 października 1841 r., unifikującego z dniem 1 stycznia 1842 r[1]. systemy monetarne Królestwa i Imperium Rosyjskiego. Była monetą obiegową na całym obszarze Imperium. Bito ją w mennicy w Warszawie, w srebrze, w latach 1842–1850, według rosyjskiego systemu wagowego – zołotnikowego, opartego na funcie rosyjskim[2][3][4][5].

Awers

Na tej stronie umieszczono orła cesarstwa rosyjskiego – dwugłowy orzeł z trzema koronami, w prawej łapie trzyma miecz i berło, w lewej jabłko królewskie, na piersi tarcza herbowa ze Św. Jerzym na koniu powalającym smoka, wokół tarczy łańcuch z krzyżem Św. Andrzeja, na skrzydłach orła sześć tarcz z herbami – z lewej strony Kazania, Astrachania, Syberii, z prawej strony Królestwa Polskiego, Krymu i Wielkiego Księstwa Finlandii[6]. Na dole, po obu stronach ogona orła, znajduje się znak mennicy w Warszawie – litery M W[7].

Rewers

Na tej stronie w wieńcach laurowym (z lewej) i dębowym (z prawej) przewiązanych wstążką u dołu, umieszczono nominał „20", pod nim „КОПѢЕКЪ”, poniżej nominał „40", pod nim „GROSZY”, poniżej rok bicia: 1842, 1843, 1844, 1845, 1846, 1848 lub 1850. Wieńce laurowy i dębowy składają się z sześciu kępek każdy. W wieńcu laurowym umieszczono po kolejnych kępkach jagody – licząc od góry po pierwszej jedna, po drugiej dwie, po trzeciej trzy, po czwartej i piątej po dwie jagody. W wieńcu dębowym umieszczono po kolejnych kępkach żołędzie – licząc od góry po pierwszej jeden, po drugiej dwa, po trzeciej jeden, po czwartej i piątej po dwa żołędzie[7]. Rysunek rewersu został zmodyfikowany w 1848 r. Zmianie uległa wtedy między innymi konfiguracja jagódek i żołędzi, która dla roczników 1848 i 1850 przedstawiała się następująco[8][9]:

  • w wieńcu laurowym – po wszystkich kępkach po dwie jagody,
  • w wieńcu dębowym – po wszystkich kępkach po dwa żołędzie.

W roczniku 1850 pojawiły się trzy różne rysunki wstążki łączącej wieńce laurowy i dębowy[8]:

  • pojedyncza
  • podwójna
  • podwójna z dodatkowym żołędziem i jagodą.

Opis

Monetę bito w mennicy w Warszawie, w srebrze próby 868, na krążku o średnicy 22 mm, masie 4,1 grama, z rantem skośnie ząbkowanym. Według sprawozdań mennicy w latach 1842–1850 w obieg wypuszczono 215 042 monet[4].

Stopień rzadkości poszczególnych roczników i typów monet przedstawiono w tabeli:

Rocznik Cechy odmiany rewersu Stopień rzadkości Szacowana liczba egzemplarzy Uwagi Zdjęcie
20 kopiejek – 40 groszy 1842 R2[10] 3001–15 000
20 kopiejek – 40 groszy 1843 R2[11] 3001–15 000 ogon orła jak w 1842[8]
20 kopiejek – 40 groszy 1844 R2[12] 3001–15 000 ogon orła zbliżony do 1848[8]
20 kopiejek – 40 groszy 1845 R2[13] 3001–15 000 ogon orła jak 1842[8]
20 kopiejek – 40 groszy 1846 R8[14] 2–3 ogon orła zbliżony do 1848[8]
20 kopiejek – 40 groszy 1848 R2[15] 3001–15 000 nowy ogon orła[8]
20 kopiejek – 40 groszy 1850 pojedyncza wstążka R2[16] 3001–15 000
podwójna wstążka R2[16] 3001–15 000
podwójna wstążka z jagodą i żołędziem R2[16] 3001–15 000

Ponieważ daty na monecie mieszczą się w latach panowania Mikołaja I, więc w numizmatyce rosyjskiej zaliczana jest do kategorii monet tego cara[9].

Liczba znanych odmian łącznie z wszystkich lat bicia wynosi 9[17]

Zobacz też

Bibliografia

  • Kuriański A.:Dwunominałowe monet z lat 1832–1850 bite dla Królestwa Kongresowego, Multi-Print, Warszawa, 2018, ISBN 978-83-918397-1-3

Przypisy

  1. ↑ 1841 – Królestwo Polskie 1835–1841 [online], sites.google.com [dostęp 2017-09-09] [zarchiwizowane z adresu 2017-10-11].
  2. ↑ Adam Dylewski, Historia pieniądza na ziemiach polskich, wyd. pierwsze, Carta Blanca, 2011, s. 242.
  3. ↑ Władysław Terlecki, Mennica Warszawska 1765–1965, Wrocław-Warszawa-Kraków: Ossolineum, 1970, s. 146–149,278.
  4. 1 2 Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 44.
  5. ↑ Czesław Kamiński, Edmund Kopicki, Katalog monet polskich 1764–1864, wyd. drugie, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1977, s. 189–190.
  6. ↑ Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 6,13.
  7. 1 2 Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 88–99.
  8. 1 2 3 4 5 6 7 Karol Plage, Monety bite dla Królestwa Polskiego w latach 1815–1864 i monety bite dla miasta Krakowa w roku 1835 XXXVIII tablic, Warszawa: Polskie Towarzystwo Archeologiczne i Numizmatyczne Komisja Numizmatyczna, 1972, s. 34,73.
  9. 1 2 Vladimir Bitkin, Composite Catalog of Russian Coins, 2003, s. 867.
  10. ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-08].
  11. ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-08].
  12. ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-08].
  13. ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-08].
  14. ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-08].
  15. ↑ Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-08].
  16. 1 2 3 Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [online], Fortress Katalog – Internetowy Katalog Monet [dostęp 2017-09-08].
  17. ↑ Adam Kuriański, Dwunominałowe monety z lat 1832–1850 bite dla Królestwa Kongresowego, wyd. pierwsze, Warszawa: Multi-Print, 2018, s. 228, ISBN 978-83-918397-1-3.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.