10 złotych wzór 1934
Józef Piłsudski
Dane podstawowe
Emitent

Bank Polski

Nominał

10 złotych

Rocznik

1934, 1935, 1936, 1937, 1938, 1939

Emisja
Mennica

Mennica Państwowa

Nakład

6 342 000 szt.

Data emisji

5 grudnia 1934

Data wycofania

22 listopada 1939

Projektant

Stanisław Ostrowski

Opis fizyczny
Masa

22 g

Średnica

34 mm

Materiał

srebro Ag750

Rant

ząbkowany

Stempel

zwykły

Uwagi

moneta obiegowa

10 złotych wzór 1934 Józef Piłsudski – moneta dziesięciozłotowa, bita w srebrze, wprowadzona do obiegu 5 grudnia 1934 r. rozporządzeniem Ministra Skarbu z dnia 24 listopada 1934 r. (Dz.U. z 1934 r. nr 105, poz. 939)[1], wycofana na podstawie rozporządzenia ministrów gospodarki, finansów i spraw wewnętrznych Rzeszy wydanego 22 listopada 1939 r. w okresie Generalnego Gubernatorstwa, według którego monety bite w srebrze w okresie II Rzeczypospolitej należało obowiązkowo wymieniać na pieniądze papierowe[2].

W niektórych opracowaniach z początku XXI w. jako data wprowadzenia dziesięciozłotówki do obiegu podawany był 5 stycznia 1935 r[3], jednak w późniejszych tego samego autora – 5 grudnia 1934 r[4].

Monetę bito z datami rocznymi 1934–1939[5].

Od początku XXI w. w katalogach publikowane są również wizerunki odbitek, wykonanych skorodowanymi stemplami po 1945 r., innych konkurencyjnych projektów uczestniczących w 1933 r. w konkursie na projekt nowej dziesięciozłotówki[6].

Awers

W centralnym punkcie umieszczono godło – orła w koronie, poniżej rok bicia, dookoła napis „RZECZPOSPOLITA POLSKA”, a na dole napis „10 ZŁOTYCH 10”[7].

Rewers

Na tej stronie monety umieszczono lewy profil marszałka Józefa Piłsudskiego, u dołu, z lewej strony, poniżej brody, herb Kościesza – znak Mennicy Państwowej w Warszawie, a wzdłuż obrzeża pod profilem słabo widoczne, niemal nieczytelne nazwisko projektanta[7].

Nakład

Monetę bito w srebrze próby 750, na krążku o średnicy 34 mm, masie 22 gramów, z rantem ząbkowanym, według projektu Stanisława Ostrowskiego w mennicy w Warszawie, w latach 1934–1939[5]. Nakłady monety w poszczególnych rocznikach przedstawiały się następująco[7]:

Rocznik Rewers Nakład (sztuk) Zdjęcie
10 złotych 1934 Józef Piłsudski 200 000
10 złotych 1935 Józef Piłsudski 1 670 000
10 złotych 1936 Józef Piłsudski 2 130 000
10 złotych 1937 Józef Piłsudski 908 000
10 złotych 1938 Józef Piłsudski 234 000
10 złotych 1939 Józef Piłsudski ok.1 200 000

Opis

Moneta została wprowadzona do obiegu w sześćdziesiątą siódmą rocznicę urodzin marszałka Józefa Piłsudskiego.

Dziesięciozłotówkę bito na podstawie rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 27 sierpnia 1932 r. o zmianie niektórych postanowień rozporządzenia Prezydenta Rzeczypospolitej z dnia 5 listopada 1927 r., definiującego parametry monet: 2, 5, 10 złotych bitych w srebrze próby 750 i masie 2,2 grama przypadających na 1 złoty (Dz.U. z 1932 r. nr 74, poz. 668)[7].

Godło na monecie jest zgodne ze wzorem Godła Rzeczypospolitej Polskiej wprowadzonym 13 grudnia 1927 r. (Dz.U. z 1927 r. nr 115, poz. 980)[7].

Dziesięciozłotówkę bito aż do wybuchu II wojny światowej w łącznym nakładzie ok. 6 342 000 sztuk. Wielkość emisji z 1939 r. jest niepewna[7].

Według identycznego wzoru były bite monety obiegowe 2 i 5 złotych[5][6].

Wersje próbne

Według katalogów dla dziesięciozłotówki wzór 1934 nie istnieją żadne wersje próbne[6].

W katalogach zamieszczone są wersje próbne konkurencyjnych projektów monet z rokiem 1934 – 10 złotych 1934 Klamry, bite w srebrze, tombaku, stali niklowanej, stemplem zwykłym lub lustrzanym, na krążkach o średnicy od 23 do 34,6 mm, z wypukłym napisem PRÓBA. Znana jest również wersja próbna 10 złotych 1934 Klamry z awersem według wzoru 1938, wybita w aluminium, na krążku o średnicy 23 mm[6].

Zobacz też

Przypisy

  1. Jerzy Chałupski, Specjalizowany katalog monet polskich XX i XXI w. część druga II Rzeczpospolita Generalne Gubernatorstwo 1918–1945, wyd. pierwsze, Sosnowiec 2008, s. 250–257, ISBN 83-912223-4-9.
  2. Adam Dylewski, Historia pieniądza na ziemiach polskich, wyd. pierwsze, Warszawa: Carta Blanca Sp. z o.o. Grupa Wydawnicza PWN, 2011, s. 286, ISBN 978-83-7705-068-2.
  3. Janusz Parchimowicz, Monety polskie, wyd. II, Szczecin: Nefryt, 2003, s. 161, ISBN 83-87355-37-2.
  4. Janusz Parchimowicz, Monety Rzeczypospolitej polskiej 1919–1939, wyd. pierwsze, Szczecin: Nefryt, 2010, s. 55, ISBN 978-83-87355-65-4.
  5. 1 2 3 Janusz Parchimowicz, Monety polskie, 2003.
  6. 1 2 3 4 Janusz Parchimowicz, Monety Rzeczypospolitej Polskiej 1919-1939, 2010.
  7. 1 2 3 4 5 6 Jerzy Chałupski, Specjalizowany katalog monet polskich XX i XXI w. część druga II Rzeczpospolita Generalne Gubernatorstwo 1918-1945, 2008.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.