qalamaq
Azerbaijani
FWOTD – 25 January 2024
Cyrillic | галамаг | |
---|---|---|
Abjad | قالاماق |
Etymology
From Common Turkic *kāla- (“to pile up, to stack”).[1] The fire-related sense developed from the sense "to heap up firewood".
Pronunciation
- IPA(key): [ɡɑɫɑˈmɑx]
- Hyphenation: qa‧la‧maq
Audio (file)
Verb
qalamaq (transitive)
- to heap, to pile in a heap, to stack, to stack up
- 2012, Elvüsal Məmmədov, transl., Dini-mədəni islam fikri: tənqidi mülahizələr [Our Intellectual Heritage], translation of تُرَاثُنَا ٱلْفِكْرِيُّ فِي مِيزَانِ ٱلشَّرْعِ وَٱلْعَقْلِ [turāṯunā l-fikriyyu fī mīzāni š-šarʕi wa-l-ʕaqli] by Mohammed al-Ghazali, page 202:
- Abbasi xəlifələrinin beş əsr ərzində yığdıqlarını monqollar üst-üstə qaladılar və xəzinələrdən ibarət dağ əmələ gəldi.
- The Mongols piled up what the Abbasid caliphs had accumulated over five centuries, and a mountain consisting of treasures was formed.
- to kindle, to make, to start (fire)
- Synonym: çatmaq
- sobanı qalamaq ― to fire the oven
- tonqal qalamaq ― to make a bonfire
- ocaq qalamaq ― to make fire in a stove or in a hearth
- oda qalamaq (figurative) ― to put to the torch
- 1967, Akram Aylisli, Tənha narın nağılı :
- Elə ki, çaydanlar qaynadı, qara, hisli neft pilətələri qapıların qabağından götürüldü, (axı, o şəhərdə ocaq qalamağa odun yox idi, samovar salmağa kömür yox idi) elə ki, çaylar içildi, çörəklər yeyildi, taxta pilləkənlərin üstündə bir də taqqıltı düşürdü.
- As soon as the teapots began to boil, the black, sooty oil stoves were removed from the front of the doors, (after all, there was no wood to build a fire with in the city, no coal for heating the samovar); as soon as the teas were drunk and the breads were eaten, there was a clatter on the wooden stairs.
- Elə ki, çaydanlar qaynadı, qara, hisli neft pilətələri qapıların qabağından götürüldü, (axı, o şəhərdə ocaq qalamağa odun yox idi, samovar salmağa kömür yox idi) elə ki, çaylar içildi, çörəklər yeyildi, taxta pilləkənlərin üstündə bir də taqqıltı düşürdü.
Conjugation
Conjugation of qalamaq
positive | ||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
subject non-past participle | qalayan | |||||||
subject past participle | qalamış | |||||||
subject future definite participle | qalayacaq | |||||||
non-subject future participle | (mənim +) qalayacağım | (sənin +) qalayacağın | (onun +) qalayacağı | (bizim +) qalayacağımız | (sizin +) qalayacağınız | (onların +) qalayacağı or qalayacaqları | ||
non-subject past participle | (mənim +) qaladığım | (sənin +) qaladığın | (onun +) qaladığı | (bizim +) qaladığımız | (sizin +) qaladığınız | (onların +) qaladığı or qaladıqları | ||
converb | qalayıb | |||||||
general temporal participle | qalayanda | |||||||
participle of intensification | qaladıqca | |||||||
specific temporal participle | qalayarkən | |||||||
reduplicated participle | qalaya-qalaya | |||||||
modal participle | qalayaraq | |||||||
infinitive | qalamaq | |||||||
verbal noun | qalama | |||||||
singular | plural | |||||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | present | simple | qalayıram | qalayırsan | qalayır | qalayırıq | qalayırsınız | qalayırlar |
perfect 1 | qalamışam | qalamısan, qalamışsan* |
qalamışdır | qalamışıq | qalamısınız, qalamışsınız* |
qalamışlar | ||
perfect 2 | – | qalayıbsan | qalayıb(dır) | – | qalayıbsınız | qalayıb(dır)lar | ||
past | simple | qaladım | qaladın | qaladı | qaladıq | qaladınız | qaladılar | |
continuous | qalayırdım | qalayırdın | qalayırdı | qalayırdıq | qalayırdınız | qalayırdılar | ||
perfect | qalamışdım | qalamışdın | qalamışdı | qalamışdıq | qalamışdınız | qalamışdılar | ||
future | definite | qalayacağam | qalayacaqsan | qalayacaq | qalayacağıq | qalayacaqsınız | qalayacaqlar | |
indefinite | qalayaram | qalayarsan | qalayar | qalayarıq | qalayarsınız | qalayarlar | ||
future-in-the-past | definite | qalayacaqdım | qalayacaqdın | qalayacaqdı | qalayacaqdıq | qalayacaqdınız | qalayacaqdılar | |
indefinite | qalayardım | qalayardın | qalayardı | qalayardıq | qalayardınız | qalayardılar | ||
conditional | present | qalasam | qalasan | qalasa | qalasaq | qalasanız | qalasalar | |
past | qalasaydım | qalasaydın | qalasaydı | qalasaydıq | qalasaydınız | qalasaydılar | ||
subjunctive | qalayam | qalayasan | qalaya | qalayaq | qalayasınız | qalayalar | ||
hortative | qalayasıyam | qalayasısan | qalayasıdır | qalayasıyıq | qalayasısınız | qalayasıdırlar | ||
obligational | present | qalamalıyam | qalamalısan | qalamalıdır | qalamalıyıq | qalamalısınız | qalamalıdırlar | |
past | qalamalıydım | qalamalıydın | qalamalıydı | qalamalıydıq | qalamalıydınız | qalamalıydılar | ||
evidential | present | qalayırmışam | qalayırmışsan | qalayırmış | qalayırmışıq | qalayırmışsınız | qalayırmışlar | |
past | qalayıbmışam | qalayıbmışsan | qalayıbmış | qalayıbmışıq | qalayıbmışsınız | qalayıbmışlar | ||
imperative | qalayım | qala | qalasın | qalayaq, qalayalım* |
qalayın | qalasınlar | ||
negative | ||||||||
subject non-past participle | qalamayan | |||||||
subject past participle | qalamamış | |||||||
subject future definite participle | qalamayacaq | |||||||
non-subject future participle | (mənim +) qalamayacağım | (sənin +) qalamayacağın | (onun +) qalamayacağı | (bizim +) qalamayacağımız | (sizin +) qalamayacağınız | (onların +) qalamayacağı or qalamayacaqları | ||
non-subject participle | (mənim +) qalamadığım | (sənin +) qalamadığın | (onun +) qalamadığı | (bizim +) qalamadığımız | (sizin +) qalamadığınız | (onların +) qalamadığı or qalamadıqları | ||
negative converb | - | |||||||
caritive converb | qalamadan | |||||||
general temporal participle | qalamayanda | |||||||
participle of intensification | qalamadıqca | |||||||
specific temporal participle | qalamayarkən | |||||||
modal participle | qalamayaraq | |||||||
infinitive | qalamamaq | |||||||
singular | plural | |||||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | present | simple | qalamıram | qalamırsan | qalamır | qalamırıq | qalamırsınız | qalamırlar |
perfect 1 | qalamamışam | qalamamısan, qalamamışsan* |
qalamamış | qalamamışıq | qalamamısınız, qalamamışsınız* |
qalamamışlar | ||
perfect 2 | – | qalamayıbsan | qalamayıb(dır) | – | qalamayıbsınız | qalamayıb(dır)lar | ||
past | simple | qalamadım | qalamadın | qalamadı | qalamadıq | qalamadınız | qalamadılar | |
continuous | qalamırdım | qalamırdın | qalamırdı | qalamırdıq | qalamırdınız | qalamırdılar | ||
perfect | qalamamışdım | qalamamışdın | qalamamışdı | qalamamışdıq | qalamamışdınız | qalamamışdılar | ||
future | definite | qalamayacağam | qalamayacaqsan | qalamayacaq | qalamayacağıq | qalamayacaqsınız | qalamayacaqlar | |
indefinite | qalamaram | qalamarsan, qalamazsan |
qalamaz | qalamarıq | qalamarsınız, qalamazsınız | qalamazlar | ||
future-in-the-past | definite | qalamayacaqdım | qalamayacaqdın | qalamayacaqdı | qalamayacaqdıq | qalamayacaqdınız | qalamayacaqdılar | |
indefinite | qalamazdım | qalamazdın | qalamazdı | qalamazdıq | qalamazdınız | qalamazdılar | ||
conditional | present | qalamasam | qalamasan | qalamasa | qalamasaq | qalamasanız | qalamasalar | |
past | qalamasaydım | qalamasaydın | qalamasaydı | qalamasaydıq | qalamasaydınız | qalamasaydılar | ||
subjunctive | qalamayam | qalamayasan | qalamaya | qalamayaq | qalamayasınız | qalamayalar | ||
hortative | qalamayasıyam | qalamayasısan | qalamayası | qalamayasıyıq | qalamayasısınız | qalamayasılar | ||
obligational | present | qalamamalıyam | qalamamalısan | qalamamalı | qalamamalıyıq | qalamamalısınız | qalamamalılar | |
past | qalamamalıydım | qalamamalıydın | qalamamalıydı | qalamamalıydıq | qalamamalıydınız | qalamamalıydılar | ||
evidential | present | qalamayırmışam | qalamayırmışsan | qalamayırmış | qalamayırmışıq | qalamayırmışsınız | qalamayırmışlar | |
past | qalamayıbmışam | qalamayıbmışsan | qalamayıbmış | qalamayıbmışıq | qalamayıbmışsınız | qalamayıbmışlar | ||
imperative | qalamayım | qalama | qalamasın | qalamayaq qalamayalım* |
qalamayın | qalamasınlar | ||
negative potential | ||||||||
subject non-past participle | qalayammayan | |||||||
subject future definite participle | qalayammayacaq | |||||||
non-subject participle | (mənim +) qalayammadığım | (sənin +) qalayammadığın | (onun +) qalayammadığı | (bizim +) qalayammadığımız | (sizin +) qalayammadığınız | (onların +) qalayammadığı or qalayammadıqları | ||
converb | - | |||||||
caritive converb | qalayammadan | |||||||
general temporal participle | qalayammayanda | |||||||
participle of intensification | qalayammadıqca | |||||||
specific temporal participle | qalayammayarkən | |||||||
modal participle | qalayammayaraq | |||||||
infinitive | qalayammamaq | |||||||
singular | plural | |||||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | present | simple | qalayammıram | qalayammırsan | qalayammır | qalayammırıq | qalayammırsınız | qalayammırlar |
perfect 1 | qalayammamışam | qalayammamısan, qalayammamışsan* |
qalayammamışdır | qalayammamışıq | qalayammamısınız, qalayammamışsınız* |
qalayammaşmılar | ||
perfect 2 | – | qalayammayıbsan | qalayammayıb(dır) | – | qalayammayıbsınız | qalayammayıb(dır)lar | ||
past | simple | qalayammadım | qalayammadın | qalayammadı | qalayammadıq | qalayammadınız | qalayammadılar | |
continuous | qalayammırdım | qalayammırdın | qalayammırdı | qalayammırdıq | qalayammırdınız | qalayammırdılır | ||
perfect | qalayammamışdım | qalayammamışdın | qalayammamışdı | qalayammamışdıq | qalayammamışdınız | qalayammamışdılar | ||
future | definite | qalayammayacağam | qalayammayacaqsan | qalayammayacaq | qalayammayacağıq | qalayammayacaqsınız | qalayammayacaqlar | |
indefinite | qalayammaram | qalayammarsan, qalayammazsan |
qalayammaz | qalayammarıq | qalayammarsınız, qalayammazsınız |
qalayammazlar | ||
future-in-the-past | definite | qalayammayacaqdım | qalayammayacaqdın | qalayammayacaqdı | qalayammayacaqdıq | qalayammayacaqdınız | qalayammayacaqdılar | |
indefinite | qalayammazdım | qalayammazdın | qalayammazdı | qalayammazdıq | qalayammazdınız | qalayammazdılar | ||
conditional | present | qalayammasam | qalayammasan | qalayammasa | qalayammasaq | qalayammasanız | qalayammasalar | |
past | qalayammasaydım | qalayammasaydın | qalayammasaydı | qalayammasaydıq | qalayammasaydınız | qalayammasaydılar | ||
subjunctive | qalayammayam | qalayammayasan | qalayammaya | qalayammayaq | qalayammayasınız | qalayammayalar | ||
imperative | qalayammayım | qalayamma | qalayammasın | qalayammayaq | qalayammayın | qalayammasınlar | ||
* dated or high-register |
Derived terms
- qalaq (“pile”)
References
- Levitskaja, L. S., Dybo, A. V., Rassadin, V. I. (1997) Etimologičeskij slovarʹ tjurkskix jazykov [Etymological Dictionary of Turkic Languages] (in Russian), volume 5, Moscow: Jazyki russkoj kulʹtury, pages 228-229
Further reading
- “qalamaq” in Obastan.com.
Crimean Tatar
Etymology
From Common Turkic *kāla- (“to pile up, to stack”).
Conjugation
Conjugation of qalamaq (Northern)
infinitive | qalamaq | |||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
gerund | qalama | |||||||
repeated gerund1) | qalaya | |||||||
temporal gerund | qalayatırğanda | |||||||
non-future participle | qalağan | |||||||
future participle | qalayacaq | |||||||
way of doing | qalap | |||||||
singular | plural | |||||||
first | second | third | first | second | third | |||
indicative | present | simple | qalarman | qalarsıñ | qalar | qalarmız | qalarsız | qalarlar |
continuous | qalaym | qalaysıñ | qalay | qalaymız | qalaysıñız | qalaylar | ||
perfect | qalağaman | qalağasıñ | qalağan | qalağamız | qalağasız | qalağanlar | ||
past | simple | qaladım | qaladıñ | qaladı | qaladıq | qaladıñız | qaladılar | |
continuous | qalaydım | qalaydıñ | qalaydı | qalaydıq | qalaydıñız | qalaydılar | ||
future | qalacakman | qalacaksıñ | qalacak | qalacakmız | qalacaksıñız | qalacaklar | ||
conditional | qalasam | qalasañ | qalasa | qalasaq | qalasañız | qalasalar | ||
optative | qalayım | qalaysıñ | qalay | qalayıq | qalaysız | qalaylar | ||
imperative | – | qala | – | – | qalayın | – | ||
1)Only used for repeatings of a verb. |
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.