pomóc

See also: pomoc, pōmoc, pomoć, pomoč, and pōmōc

Masurian

Etymology

Inherited from Old Polish pomóc. By surface analysis, po- + móc.

Pronunciation

  • IPA(key): [ˈpɔmot͡s]
  • Syllabification: po‧móc

Verb

pomóc pf (imperfective pomágäcz)

  1. (intransitive) to help (to provide assistance to) [+dative = whom], [+infinitive = to do what]
  2. (intransitive) to help (to be effective) [+dative = whom]
  3. (intransitive) to help (to contribute in some way) [+dative = whom]

Derived terms

nouns

Further reading

  • Zofia Stamirowska (1987-2024) “pomóc”, in Anna Basara, editor, Słownik gwar Ostródzkiego, Warmii i Mazur, volume 6, Zakład Narodowy im. Ossolińskich Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk, →ISBN, pages 224-225

Old Polish

Etymology

Inherited from Proto-Slavic *pomoťi. By surface analysis, po- + móc. First attested in the 14th century.

Pronunciation

  • IPA(key): (10th–15th CE) /pɔmɔːt͡s/
  • IPA(key): (15th CE) /pɔmot͡s/

Verb

pomóc pf (imperfective pomagać)

  1. to help (to provide assistance to) [+dative = whom], [+accusative]/[+ k (dative)]/[+ na (accusative) = with what], [+instrumental = with (by means of) what], [+infinitive = to do what]
    • 1915 [End of the 14th century], Jan Łoś, editor, Przegląd językowych zabytków staropolskich do r. 1543, page 315:
      Ach panicze Bernacze, wesrzi na me vbostwo a pomoszi!
      [Ach panicze Biernacie, weźrzy na me ubostwo a pomoży!]
    • 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 36, 42:
      I pomosze (adiuvabit) gim gospodzin
      [I pomoże (adiuvabit) jim Gospodzin]
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 43:
      Yozephus, Philipus svoyem pysmem tesch my k temv dzyalv pomogly (ad hoc opus nobis affuerunt)
      [Jozefus, Filipus, swojem pismem też mi k temu działu pomogli (ad hoc opus nobis affuerunt)]
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 844:
      Yego odpovyedzenye malo albo nycz byloby yemv pomoglo
      [Jego odpowiedzenie mało albo nic byłoby jemu pomogło]
    • 1451-1455, Legenda o świętym Aleksym, line 228:
      Wyącz wsz[y]thczy proszyli boga za tho, aby gym bog pomokl na tho, by mv mogly lyst othyącz
      [Więc wsz[y]tcy prosili Boga za to, aby jim Bog pomogł na to, by mu mogli list otjąć]
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 47:
      Tem skvtkyem chcza wschemv svyatv pomocz
      [Tem skutkiem chcę wszemu światu pomoc]
    • 1888 [1398], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV, Greater Poland, page 72:
      Iaco me Nicolaus slal do Michala, obeczugø gemv pomocz thich glow placzicz
      [Jako mie Nicolaus słał do Michała, obiecują jemu pomoc tych głow płacić]
  2. to help; to work (to be effective)
  3. to help (to prevent, to remedy)
    • Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 585:
      Za nym wschytek svyat ydzye a my themv nycz nye pomozemy
      [Za nim wszytek świat idzie a my temu nic nie pomożemy]

Derived terms

nouns
verbs
  • dopomóc pf, dopomagać impf
  • podpomóc pf, podpomagać impf
  • przepomóc pf, przepomagać impf
  • przypomagać impf
  • spomóc pf, spomagać impf
  • upomóc pf
  • wspomóc pf, wspomagać impf
verbs
  • pomóc prawa pf, pomagać prawa impf
adjectives
nouns
  • niepomożenie
  • podpomoc
  • podpomożenie
  • podpomożyciel
  • pomaganie
  • pomocne
  • przepomaganie
  • przypomaganie
  • spomocnica
  • spomocnik
  • spomożenie
  • upomożenie
  • wspomocnik
  • wspomoganie
  • wspomożenie
  • wspomożyciel

Descendants

  • Polish: pomóc
  • Silesian: pōmōc

References

Polish

Etymology

Inherited from Old Polish pomóc. By surface analysis, po- + móc.

Pronunciation

  • IPA(key): /ˈpɔ.mut͡s/
  • (Middle Polish) IPA(key): /ˈpɔ.mot͡s/
  • (file)
  • Rhymes: -ɔmut͡s
  • Syllabification: po‧móc

Verb

pomóc pf (imperfective pomagać)

  1. (intransitive) to help (to provide assistance to) [+dative = whom], [+ w (locative)]/[+ przy (locative) = with what], [+infinitive = to do what], [+instrumental = with (by means of) what]
    Możesz mi pomóc?Can you help me?
  2. (intransitive) to help (to be effective) [+dative = whom], [+ w (locative) = with what], [+ na (accusative) = for what], [+infinitive = to do what]
  3. (intransitive) to help (to contribute in some way)

Conjugation

Conjugation of pomóc pf
person singular plural
masculine feminine neuter virile nonvirile
infinitive pomóc
future tense 1st pomogę pomożemy
2nd pomożesz pomożecie
3rd pomoże pomogą
impersonal pomoże się
past tense 1st pomogłem,
-(e)m pomógł
pomogłam,
-(e)m pomogła
pomogłom,
-(e)m pomogło
pomogliśmy,
-(e)śmy pomogli
pomogłyśmy,
-(e)śmy pomogły
2nd pomogłeś,
-(e)ś pomógł
pomogłaś,
-(e)ś pomogła
pomogłoś,
-(e)ś pomogło
pomogliście,
-(e)ście pomogli
pomogłyście,
-(e)ście pomogły
3rd pomógł pomogła pomogło pomogli pomogły
impersonal pomożono
conditional 1st pomógłbym,
bym pomógł
pomogłabym,
bym pomogła
pomogłobym,
bym pomogło
pomoglibyśmy,
byśmy pomogli
pomogłybyśmy,
byśmy pomogły
2nd pomógłbyś,
byś pomógł
pomogłabyś,
byś pomogła
pomogłobyś,
byś pomogło
pomoglibyście,
byście pomogli
pomogłybyście,
byście pomogły
3rd pomógłby,
by pomógł
pomogłaby,
by pomogła
pomogłoby,
by pomogło
pomogliby,
by pomogli
pomogłyby,
by pomogły
impersonal pomożono by
imperative 1st niech pomogę pomóżmy
2nd pomóż pomóżcie
3rd niech pomoże niech pomogą
anterior adverbial participle pomógłszy
verbal noun pomożenie

Derived terms

phrases
  • w czym mogę pomóc
proverbs
  • Święty Boże nie pomoże
verbs
verbs
  • pomóc jak umarłemu kadzidło pf, pomać jak umarłemu kadzidło impf

Trivia

According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), pomóc is one of the most used words in Polish, appearing 6 times in scientific texts, 1 time in news, 11 times in essays, 31 times in fiction, and 46 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 95 times, making it the 666th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]

References

  1. Ida Kurcz (1990) “pomóc”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 401

Further reading

  • pomóc in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
  • pomóc in Polish dictionaries at PWN
  • Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “pomóc”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
  • POMÓC”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 16.04.2020
  • Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “pomóc”, in Słownik języka polskiego
  • Aleksander Zdanowicz (1861) “pomóc”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
  • A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “pomóc”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 4, Warsaw, page 576
  • pomóc in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.