pomóc
Masurian
Etymology
Inherited from Old Polish pomóc. By surface analysis, po- + móc.
Pronunciation
- IPA(key): [ˈpɔmot͡s]
- Syllabification: po‧móc
Verb
pomóc pf (imperfective pomágäcz)
Old Polish
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *pomoťi. By surface analysis, po- + móc. First attested in the 14th century.
Verb
pomóc pf (imperfective pomagać)
- to help (to provide assistance to) [+dative = whom], [+accusative]/[+ k (dative)]/[+ na (accusative) = with what], [+instrumental = with (by means of) what], [+infinitive = to do what]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 36, 42:
- I pomosze (adiuvabit) gim gospodzin
- [I pomoże (adiuvabit) jim Gospodzin]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 43:
- Yozephus, Philipus svoyem pysmem tesch my k temv dzyalv pomogly (ad hoc opus nobis affuerunt)
- [Jozefus, Filipus, swojem pismem też mi k temu działu pomogli (ad hoc opus nobis affuerunt)]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 844:
- Yego odpovyedzenye malo albo nycz byloby yemv pomoglo
- [Jego odpowiedzenie mało albo nic byłoby jemu pomogło]
- 1451-1455, Legenda o świętym Aleksym, line 228:
- Wyącz wsz[y]thczy proszyli boga za tho, aby gym bog pomokl na tho, by mv mogly lyst othyącz
- [Więc wsz[y]tcy prosili Boga za to, aby jim Bog pomogł na to, by mu mogli list otjąć]
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 47:
- Tem skvtkyem chcza wschemv svyatv pomocz
- [Tem skutkiem chcę wszemu światu pomoc]
- 1888 [1398], Romuald Hube, editor, Zbiór rot przysiąg sądowych poznańskich, kościańskich, kaliskich, sieradzkich, piotrkowskich i dobrzyszyckich z końca wieku XIV i pierwszych lat wieku XV, Greater Poland, page 72:
- Iaco me Nicolaus slal do Michala, obeczugø gemv pomocz thich glow placzicz
- [Jako mie Nicolaus słał do Michała, obiecują jemu pomoc tych głow płacić]
- to help; to work (to be effective)
- 1901 [1463-1465], Jan Rozwadowski, editor, De morte prologus [Rozmowa mistrza Polikarpa ze śmiercią], Mierzeniec, Płock, line 302:
- Otocz kaszdy lekarz fasczy, nye pomogv yego masczy
- [Otoć każdy lekarz faści, nie pomogą jego maści]
- to help (to prevent, to remedy)
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 585:
- Za nym wschytek svyat ydzye a my themv nycz nye pomozemy
- [Za nim wszytek świat idzie a my temu nic nie pomożemy]
Derived terms
nouns
verbs
verbs
- pomóc prawa pf, pomagać prawa impf
Related terms
adjectives
- niepomocny
- pomocny
nouns
- niepomożenie
- podpomoc
- podpomożenie
- podpomożyciel
- pomaganie
- pomocne
- przepomaganie
- przypomaganie
- spomocnica
- spomocnik
- spomożenie
- upomożenie
- wspomocnik
- wspomoganie
- wspomożenie
- wspomożyciel
References
- Bańkowski, Andrzej (2000) “pomóc”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “pomóc”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish pomóc. By surface analysis, po- + móc.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈpɔ.mut͡s/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈpɔ.mot͡s/
Audio (file) - Rhymes: -ɔmut͡s
- Syllabification: po‧móc
Verb
pomóc pf (imperfective pomagać)
- (intransitive) to help (to provide assistance to) [+dative = whom], [+ w (locative)]/[+ przy (locative) = with what], [+infinitive = to do what], [+instrumental = with (by means of) what]
- Możesz mi pomóc? ― Can you help me?
- (intransitive) to help (to be effective) [+dative = whom], [+ w (locative) = with what], [+ na (accusative) = for what], [+infinitive = to do what]
- (intransitive) to help (to contribute in some way)
Conjugation
Derived terms
phrases
- w czym mogę pomóc
proverbs
- Święty Boże nie pomoże
verbs
verbs
- pomóc jak umarłemu kadzidło pf, pomać jak umarłemu kadzidło impf
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), pomóc is one of the most used words in Polish, appearing 6 times in scientific texts, 1 time in news, 11 times in essays, 31 times in fiction, and 46 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 95 times, making it the 666th most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “pomóc”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 401
Further reading
- pomóc in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- pomóc in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “pomóc”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “POMÓC”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 16.04.2020
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “pomóc”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “pomóc”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1908), “pomóc”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 4, Warsaw, page 576
- pomóc in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.