oświadczyć
See also: ôświadczyć
Old Polish
Alternative forms
- oświaczczyć, oświaczszyć, oświaczyć
Etymology
From o- + świadczyć. First attested in 1398. Compare Old Czech osvědčiti and Old Slovak osvedčiť.
Verb
oświadczyć pf (imperfective oświadczać)
- to publicly announce, to make a statement
- 1959 [1398], Henryk Kowalewicz, Władysław Kuraszkiewicz, editors, Wielkopolskie roty sądowe XIV-XV wieku, Roty poznańskie, volume I, number 396, Poznań:
- Tegdi Wawrzinecz... wstrøcil ti, czso sli podle strugi. Tegdi Iaroslaw z Przeczslawem oswadczil vosnim to wstrøcene
- [Tegdy Wawrzyniec... wstrącił ty, cso szli podle strugi. Tegdy Jarosław z Przecsławem oświadczył woźnym to wstrącenie]
Descendants
- Polish: oświadczyć
- Silesian: ôświadczyć
References
- Boryś, Wiesław (2005) “świadek”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Mańczak, Witold (2017) “świadek”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- Bańkowski, Andrzej (2000) “oświadczyć”, in Etymologiczny słownik języka polskiego [Etymological Dictionary of the Polish Language] (in Polish)
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “oświadczyć”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish oświadczyć. By surface analysis, o- + świadczyć. Compare Czech osvědčit, Kashubian òswiadczëc, and Ukrainian осві́дчити (osvídčyty).
Pronunciation
- IPA(key): /ɔˈɕfjat.t͡ʂɨt͡ɕ/
- (Middle Polish) IPA(key): /ɔɕˈfjɒt.t͡ʂɨt͡ɕ/
Audio 1, oświadczyć (file) Audio 2, oświadczyć się (file) - Rhymes: -att͡ʂɨt͡ɕ
- Syllabification: o‧świad‧czyć
Verb
oświadczyć pf (imperfective oświadczać)
- (intransitive) to declare, to announce (to inform officially) [+dative = whom]
- (intransitive) to declare, to announce (to say clearly) [+dative = whom]
- (transitive, obsolete) to provide, to perform
- Synonym: wyświadczyć
- (transitive, obsolete) to ask someone for their child's hand in marriage
- (transitive, Middle Polish, law) to testify
- (reflexive with się) to propose marriage, to pop the question [+dative = to whom]
- (reflexive with się) to declare oneself, to announce oneself (to state one's i.e. readiness)
- (reflexive with się, obsolete) to speak out (to support or be against someone by speaking) [+ za (instrumental) = for whom/what], [+ przeciw (dative) = against whom/what]
- (reflexive with się, obsolete) to call, to summon (to bring forth as a witness) [+instrumental = whom]
- (reflexive with się, Middle Polish) to be declared, to be announced
Conjugation
Conjugation of oświadczyć pf | |||||||||||||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
person | singular | plural | |||||||||||||||||
masculine | feminine | neuter | virile | nonvirile | |||||||||||||||
infinitive | oświadczyć | ||||||||||||||||||
future tense | 1st | oświadczę | oświadczymy | ||||||||||||||||
2nd | oświadczysz | oświadczycie | |||||||||||||||||
3rd | oświadczy | oświadczą | |||||||||||||||||
impersonal | oświadczy się | ||||||||||||||||||
past tense | 1st | oświadczyłem, -(e)m oświadczył |
oświadczyłam, -(e)m oświadczyła |
oświadczyłom, -(e)m oświadczyło |
oświadczyliśmy, -(e)śmy oświadczyli |
oświadczyłyśmy, -(e)śmy oświadczyły | |||||||||||||
2nd | oświadczyłeś, -(e)ś oświadczył |
oświadczyłaś, -(e)ś oświadczyła |
oświadczyłoś, -(e)ś oświadczyło |
oświadczyliście, -(e)ście oświadczyli |
oświadczyłyście, -(e)ście oświadczyły | ||||||||||||||
3rd | oświadczył | oświadczyła | oświadczyło | oświadczyli | oświadczyły | ||||||||||||||
impersonal | oświadczono | ||||||||||||||||||
conditional | 1st | oświadczyłbym, bym oświadczył |
oświadczyłabym, bym oświadczyła |
oświadczyłobym, bym oświadczyło |
oświadczylibyśmy, byśmy oświadczyli |
oświadczyłybyśmy, byśmy oświadczyły | |||||||||||||
2nd | oświadczyłbyś, byś oświadczył |
oświadczyłabyś, byś oświadczyła |
oświadczyłobyś, byś oświadczyło |
oświadczylibyście, byście oświadczyli |
oświadczyłybyście, byście oświadczyły | ||||||||||||||
3rd | oświadczyłby, by oświadczył |
oświadczyłaby, by oświadczyła |
oświadczyłoby, by oświadczyło |
oświadczyliby, by oświadczyli |
oświadczyłyby, by oświadczyły | ||||||||||||||
impersonal | oświadczono by | ||||||||||||||||||
imperative | 1st | niech oświadczę | oświadczmy | ||||||||||||||||
2nd | oświadcz | oświadczcie | |||||||||||||||||
3rd | niech oświadczy | niech oświadczą | |||||||||||||||||
passive adjectival participle | oświadczony | oświadczona | oświadczone | oświadczeni | oświadczone | ||||||||||||||
anterior adverbial participle | oświadczywszy | ||||||||||||||||||
verbal noun | oświadczenie |
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), oświadczyć is one of the most used words in Polish, appearing 1 time in scientific texts, 76 times in news, 7 times in essays, 8 times in fiction, and 1 time in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 93 times, making it the 681st most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “oświadczyć”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 1, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 347
Further reading
- oświadczyć in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- oświadczyć in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “oświadczyć”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “oświadczyć się”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- Wiesław Morawski (09.05.2023) “OŚWIADCZYĆ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century]
- “OŚWIADCZYĆ%20SIĘ”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 09.05.2023
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “oświadczyć”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “oświadczyć”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1904), “oświadczyć”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 3, Warsaw, page 896
- oświadczyć in Narodowy Fotokorpus Języka Polskiego
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.