świadek
Old Polish
Alternative forms
- świedek
Etymology
Inherited from Proto-Slavic *sъvědъkъ/*sъvědokъ. First attested in the 14th century.
Noun
świadek m ? (related adjective świadków)
- (law) witness (someone called to give evidence in a court)
- 1895 [1448–1450], Mikołaj Suled, edited by Franciszek Piekosiński, Tłumaczenia polskie statutów ziemskich, Kodeks Świętosławów, Warka, page 6:
- Tesz gdyby vrzadnik, gen rzeczon wozny, gynako rothą przysągy mowyl swyathkom (testibus), nyszly gest skazano
- [Też gdyby urzędnik, jen rzeczon woźny, jinako rotę przysięgi mowił świadkom (testibus), niżli jest skazano]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 26, 18:
- Bo wstali sø przeciwo mne swatcowe krziwi (testes iniqui)
- [Bo wstali są przeciwo mnie świadkowie krzywi (testes iniqui)]
- witness (one who has knowledge of something and can report on it)
- Middle of the 15th century, Rozmyślanie o żywocie Pana Jezusa, page 240:
- Wschakoschczye vy svyatczy mnye (mihi testimonium perhibetis Jo 3, 28)
- [Wszakoście wy świadcy mnie (mihi testimonium perhibetis Jo 3, 28)]
- 1939 [end of the 14th century], Ryszard Ganszyniec, Witold Taszycki, Stefan Kubica, Ludwik Bernacki, editors, Psałterz florjański łacińsko-polsko-niemiecki [Sankt Florian Psalter], Zakład Narodowy imienia Ossolińskich, z zasiłkiem Sejmu Śląskiego [The Ossoliński National Institute: with the benefit of the Silesian Parliament], pages 88, 36:
- Stolecz iego iaco sluncze..., a swadek (testis) w nebesech werni
- [Stolec jego jako słuńce..., a świadek (testis) w niebiesiech wierny]
- mistranslation of Latin arbiter
Derived terms
adjectives
- świadeczny
nouns
- świadectwie
- świadectwo
- świadeczne
- świadecznik
verbs
- świadczać impf, świadczyć impf
Related terms
adjectives
- świadczony
- świadomy
nouns
- świadczenie
- świadomia
- świadomie
- świadomość
verbs
- świadać impf
- świadomo impf
References
- Boryś, Wiesław (2005) “świadek”, in Słownik etymologiczny języka polskiego (in Polish), Kraków: Wydawnictwo Literackie, →ISBN
- Mańczak, Witold (2017) “świadek”, in Polski słownik etymologiczny (in Polish), Kraków: Polska Akademia Umiejętności, →ISBN
- B. Sieradzka-Baziur, editor (2011–2015), “świadek”, in Słownik pojęciowy języka staropolskiego [Conceptual Dictionary of Old Polish] (in Polish), Kraków: IJP PAN, →ISBN
Polish
Etymology
Inherited from Old Polish świadek.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈɕfja.dɛk/
- (Middle Polish) IPA(key): /ˈɕfja.dɛk/
Audio (file) - Rhymes: -adɛk
- Syllabification: świa‧dek
Noun
świadek m pers (female equivalent świadkowa)
- witness (One who sees or has personal knowledge of something and may report on it)
- (law) witness (someone called to give evidence in a court)
- (law) witness (someone who can witness the signing of a document)
- (obsolete, geography, geology) residual detached elevation of land, part of an originally uniform upland
- (obsolete) witness (something that serves as evidence; a sign or token)
- (obsolete, engineering) mound left intact when collecting soil in excavations, planting, deepening ponds, etc., in order to measure the volume of the selected soil
Declension
Derived terms
adverbs
interjections
nouns
- Chrześcijański Zbór Świadków Jehowy
- fałszywy świadek
- niemy świadek
- świadectwo
- świadek incognito
- świadek Jehowy
- świadek koronny
verbs
- świadczyć impf
verbs
- braćna świadka impf
Trivia
According to Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej (1990), świadek is one of the most used words in Polish, appearing 4 times in scientific texts, 22 times in news, 8 times in essays, 10 times in fiction, and 20 times in plays, each out of a corpus of 100,000 words, totaling 64 times, making it the 1032nd most common word in a corpus of 500,000 words.[1]
References
- Ida Kurcz (1990) “świadek”, in Słownik frekwencyjny polszczyzny współczesnej [Frequency dictionary of the Polish language] (in Polish), volume 2, Kraków, Warszawa: Polska Akademia Nauk. Instytut Języka Polskiego, page 590
Further reading
- świadek in Wielki słownik języka polskiego, Instytut Języka Polskiego PAN
- świadek in Polish dictionaries at PWN
- Maria Renata Mayenowa, Stanisław Rospond, Witold Taszycki, Stefan Hrabec, Władysław Kuraszkiewicz (2010-2023) “świadek”, in Słownik Polszczyzny XVI Wieku [A Dictionary of 16th Century Polish]
- “ŚWIADEK”, in Elektroniczny Słownik Języka Polskiego XVII i XVIII Wieku [Electronic Dictionary of the Polish Language of the XVII and XVIII Century], 07.12.2018
- Samuel Bogumił Linde (1807–1814) “świadek”, in Słownik języka polskiego
- Aleksander Zdanowicz (1861) “świadek”, in Słownik języka polskiego, Wilno 1861
- J. Karłowicz, A. Kryński, W. Niedźwiedzki, editors (1915), “świadek”, in Słownik języka polskiego (in Polish), volume 6, Warsaw, page 766
Silesian
Etymology
Inherited from Old Polish świadek.
Pronunciation
- IPA(key): /ˈɕfjadɛk/
- Rhymes: -adɛk
- Syllabification: świa‧dek
Further reading
- świadek in silling.org
- Henryk Jaroszewicz (2022) “świadek”, in Zasady pisowni języka śląskiego (in Polish), Siedlce: Wydawnictwo Naukowe IKR[i]BL, page 142
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.