faisnéis
Irish
Etymology
From Middle Irish aisnéis, from Old Irish aisndís, verbal noun of as·indet (“declares, tells, relates”).[1]
Noun
faisnéis f (genitive singular faisnéise, nominative plural faisnéisí)
- verbal noun of faisnéis
- information; intelligence, report
- Synonym: eolas
- (grammar) predicate
Declension
Declension of faisnéis
Second declension
Bare forms
|
Forms with the definite article
|
Derived terms
- beathaisnéis
- bileog faisnéise
- bréagaisnéis
- cáinaisnéis
- comhaisnéis
- faisnéiseach
- faisnéiseoir (“informant”)
- idiraisnéis
- maolaisnéis
- mífhaisnéis
- nóta faisnéise (“advice note”)
- réamhaisnéis
- teoiric fhaisnéise
Verb
faisnéis (present analytic faisnéiseann, future analytic faisnéisfidh, verbal noun faisnéis, past participle faisnéiste) (transitive, intransitive)
Conjugation
conjugation of faisnéis (first conjugation – B)
singular | plural | relative | autonomous | ||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
first | second | third | first | second | third | ||||
indicative | present | faisnéisim | faisnéiseann tú; faisnéisir† |
faisnéiseann sé, sí | faisnéisimid | faisnéiseann sibh | faisnéiseann siad; faisnéisid† |
a fhaisnéiseann; a fhaisnéiseas / a bhfaisnéiseann*; a bhfaisnéiseas* |
faisnéistear |
past | d'fhaisnéis mé; d'fhaisnéiseas / fhaisnéis mé‡; fhaisnéiseas‡ |
d'fhaisnéis tú; d'fhaisnéisis / fhaisnéis tú‡; fhaisnéisis‡ |
d'fhaisnéis sé, sí / fhaisnéis sé, sí‡ |
d'fhaisnéiseamar; d'fhaisnéis muid / fhaisnéiseamar‡; fhaisnéis muid‡ |
d'fhaisnéis sibh; d'fhaisnéiseabhair / fhaisnéis sibh‡; fhaisnéiseabhair‡ |
d'fhaisnéis siad; d'fhaisnéiseadar / fhaisnéis siad; fhaisnéiseadar‡ |
a d'fhaisnéis / ar fhaisnéis* |
faisnéiseadh | |
past habitual | d'fhaisnéisinn / fhaisnéisinn‡; bhfaisnéisinn‡‡ |
d'fhaisnéisteá / fhaisnéisteá‡; bhfaisnéisteᇇ |
d'fhaisnéiseadh sé, sí / fhaisnéiseadh sé, sí‡; bhfaisnéiseadh sé, s퇇 |
d'fhaisnéisimis; d'fhaisnéiseadh muid / fhaisnéisimis‡; fhaisnéiseadh muid‡; bhfaisnéisimis‡‡; bhfaisnéiseadh muid‡‡ |
d'fhaisnéiseadh sibh / fhaisnéiseadh sibh‡; bhfaisnéiseadh sibh‡‡ |
d'fhaisnéisidís; d'fhaisnéiseadh siad / fhaisnéisidís‡; fhaisnéiseadh siad‡; bhfaisnéisidís‡‡; bhfaisnéiseadh siad‡‡ |
a d'fhaisnéiseadh / a bhfaisnéiseadh* |
d'fhaisnéistí / fhaisnéistí‡; bhfaisnéist퇇 | |
future | faisnéisfidh mé; faisnéisfead |
faisnéisfidh tú; faisnéisfir† |
faisnéisfidh sé, sí | faisnéisfimid; faisnéisfidh muid |
faisnéisfidh sibh | faisnéisfidh siad; faisnéisfid† |
a fhaisnéisfidh; a fhaisnéisfeas / a bhfaisnéisfidh*; a bhfaisnéisfeas* |
faisnéisfear | |
conditional | d'fhaisnéisfinn / fhaisnéisfinn‡; bhfaisnéisfinn‡‡ | d'fhaisnéisfeá / fhaisnéisfeá‡; bhfaisnéisfeᇇ | d'fhaisnéisfeadh sé, sí / fhaisnéisfeadh sé, sí‡; bhfaisnéisfeadh sé, s퇇 | d'fhaisnéisfimis; d'fhaisnéisfeadh muid / fhaisnéisfimis‡; fhaisnéisfeadh muid‡; bhfaisnéisfimis‡‡; bhfaisnéisfeadh muid‡‡ | d'fhaisnéisfeadh sibh / fhaisnéisfeadh sibh‡; bhfaisnéisfeadh sibh‡‡ | d'fhaisnéisfidís; d'fhaisnéisfeadh siad / fhaisnéisfidís‡; fhaisnéisfeadh siad‡; bhfaisnéisfidís‡‡; bhfaisnéisfeadh siad‡‡ | a d'fhaisnéisfeadh / a bhfaisnéisfeadh* |
d'fhaisnéisfí / fhaisnéisfí‡; bhfaisnéisf퇇 | |
subjunctive | present | go bhfaisnéise mé; go bhfaisnéisead† |
go bhfaisnéise tú; go bhfaisnéisir† |
go bhfaisnéise sé, sí | go bhfaisnéisimid; go bhfaisnéise muid |
go bhfaisnéise sibh | go bhfaisnéise siad; go bhfaisnéisid† |
— | go bhfaisnéistear |
past | dá bhfaisnéisinn | dá bhfaisnéisteá | dá bhfaisnéiseadh sé, sí | dá bhfaisnéisimis; dá bhfaisnéiseadh muid |
dá bhfaisnéiseadh sibh | dá bhfaisnéisidís; dá bhfaisnéiseadh siad |
— | dá bhfaisnéistí | |
imperative | faisnéisim | faisnéis | faisnéiseadh sé, sí | faisnéisimis | faisnéisigí; faisnéisidh† |
faisnéisidís | — | faisnéistear | |
verbal noun | faisnéis | ||||||||
past participle | faisnéiste |
*indirect relative
† archaic or dialect form
‡ dependent form
‡‡ dependent form used with particles that trigger eclipsis
Alternative forms
- faisnéidh, faisnigh
Derived terms
- réamhaisnéis (“forecast”, verb)
Mutation
Irish mutation | ||
---|---|---|
Radical | Lenition | Eclipsis |
faisnéis | fhaisnéis | bhfaisnéis |
Note: Some of these forms may be hypothetical. Not every possible mutated form of every word actually occurs. |
References
- G. Toner, M. Ní Mhaonaigh, S. Arbuthnot, D. Wodtko, M.-L. Theuerkauf, editors (2019), “aisnéis”, in eDIL: Electronic Dictionary of the Irish Language
- Finck, F. N. (1899) Die araner mundart (in German), volume II, Marburg: Elwert’sche Verlagsbuchhandlung, page 106
Further reading
- Ó Dónaill, Niall (1977) “faisnéis”, in Foclóir Gaeilge–Béarla, Dublin: An Gúm, →ISBN
- Entries containing “faisnéis” in English-Irish Dictionary, An Gúm, 1959, by Tomás de Bhaldraithe.
- Entries containing “faisnéis” in New English-Irish Dictionary by Foras na Gaeilge.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.