हन्तृ
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- হন্তৃ (Assamese script)
- ᬳᬦ᭄ᬢᬺ (Balinese script)
- হন্তৃ (Bengali script)
- 𑰮𑰡𑰿𑰝𑰴 (Bhaiksuki script)
- 𑀳𑀦𑁆𑀢𑀾 (Brahmi script)
- ဟန္တၖ (Burmese script)
- હન્તૃ (Gujarati script)
- ਹਨ੍ਤ੍ਰ (Gurmukhi script)
- 𑌹𑌨𑍍𑌤𑍃 (Grantha script)
- ꦲꦤ꧀ꦠꦽ (Javanese script)
- 𑂯𑂢𑂹𑂞𑃂 (Kaithi script)
- ಹನ್ತೃ (Kannada script)
- ហន្ត្ឫ (Khmer script)
- ຫນ຺ຕ຺ຣິ (Lao script)
- ഹന്തൃ (Malayalam script)
- ᡥᠠᠨᢠᡵᡳ (Manchu script)
- 𑘮𑘡𑘿𑘝𑘵 (Modi script)
- ᠾᠠᠨᢐᠷᠢ (Mongolian script)
- 𑧎𑧁𑧠𑦽𑧖 (Nandinagari script)
- 𑐴𑐣𑑂𑐟𑐺 (Newa script)
- ହନ୍ତୃ (Odia script)
- ꢲꢥ꣄ꢡꢺ (Saurashtra script)
- 𑆲𑆤𑇀𑆠𑆸 (Sharada script)
- 𑖮𑖡𑖿𑖝𑖴 (Siddham script)
- හන්තෘ (Sinhalese script)
- 𑪂𑩯 𑪙𑩫𑩙 (Soyombo script)
- 𑚩𑚝𑚶𑚙 (Takri script)
- ஹந்த்ரி (Tamil script)
- హన్తృ (Telugu script)
- หนฺตฺฤ (Thai script)
- ཧ་ནྟྲྀ (Tibetan script)
- 𑒯𑒢𑓂𑒞𑒵 (Tirhuta script)
- 𑨱𑨝𑩇𑨙𑨼𑨉 (Zanabazar Square script)
Etymology
From Proto-Indo-Iranian *ǰʰantŕ̥ (“striker, slayer”), from Proto-Indo-European *gʷʰén-tōr ~ *gʷʰn̥-tr-és (“striker, slayer”), from *gʷʰen- (“to slay, strike”). Cognate with Avestan 𐬘𐬀𐬧𐬙𐬀𐬭 (jaṇtar, “striker, smasher, smiter”) and Old Persian 𐎩𐎫𐎼 (j-t-r /jaⁿtar/, “smiter, crusher”). By surface analysis, हन् (han) + -तृ (-tṛ).
Noun
हन्तृ • (hantṛ́ or hántṛ) stem, m (root हन्)
- a killer, slayer, murderer
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 10.87.22:
- परि॑ त्वाग्ने॒ पुरं॑ व॒यं विप्रं॑ सहस्य धीमहि ।
धृ॒षद्व॑र्णं दि॒वेदि॑वे ह॒न्तारं॑ भङ्गु॒राव॑ताम् ॥- pári tvāgne púraṃ vayáṃ vípraṃ sahasya dhīmahi.
dhṛṣádvarṇaṃ divédive hantā́raṃ bhaṅgurā́vatām. - Day by day, we set thee round us as a fort, victorious Agni, thee a Sage, of heroic race, killer of the treacherous.
- pári tvāgne púraṃ vayáṃ vípraṃ sahasya dhīmahi.
- परि॑ त्वाग्ने॒ पुरं॑ व॒यं विप्रं॑ सहस्य धीमहि ।
- c. 1200 BCE – 800 BCE, Kṛṣṇa-Yajurveda (Taittirīya Saṃhitā) IV.5.08.1:
- नमो अग्रेवधाय च दूरेवधाय च नमो हन्त्रे च हनीयसे च
- namo agrevadhāya ca dūrevadhāya ca namo hantre ca hanīyase ca
- Homage to him [Rudra] who slays from the front, to him who slays from a distance. Homage to the slayer and the most destructive.
- नमो अग्रेवधाय च दूरेवधाय च नमो हन्त्रे च हनीयसे च
Declension
| Masculine ṛ-stem declension of हन्तृ (hantṛ́) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | हन्ता hantā́ |
हन्तारौ / हन्तारा¹ hantā́rau / hantā́rā¹ |
हन्तारः hantā́raḥ |
| Vocative | हन्तः hántaḥ |
हन्तारौ / हन्तारा¹ hántārau / hántārā¹ |
हन्तारः hántāraḥ |
| Accusative | हन्तारम् hantā́ram |
हन्तारौ / हन्तारा¹ hantā́rau / hantā́rā¹ |
हन्तॄन् hantṝ́n |
| Instrumental | हन्त्रा hantrā́ |
हन्तृभ्याम् hantṛ́bhyām |
हन्तृभिः hantṛ́bhiḥ |
| Dative | हन्त्रे hantré |
हन्तृभ्याम् hantṛ́bhyām |
हन्तृभ्यः hantṛ́bhyaḥ |
| Ablative | हन्तुः hantúḥ |
हन्तृभ्याम् hantṛ́bhyām |
हन्तृभ्यः hantṛ́bhyaḥ |
| Genitive | हन्तुः hantúḥ |
हन्त्रोः hantróḥ |
हन्तॄणाम् hantṝṇā́m |
| Locative | हन्तरि hantári |
हन्त्रोः hantróḥ |
हन्तृषु hantṛ́ṣu |
| Notes |
| ||
| Masculine ṛ-stem declension of हन्तृ (hántṛ) | |||
|---|---|---|---|
| Singular | Dual | Plural | |
| Nominative | हन्ता hántā |
हन्तारौ / हन्तारा¹ hántārau / hántārā¹ |
हन्तारः hántāraḥ |
| Vocative | हन्तः hántaḥ |
हन्तारौ / हन्तारा¹ hántārau / hántārā¹ |
हन्तारः hántāraḥ |
| Accusative | हन्तारम् hántāram |
हन्तारौ / हन्तारा¹ hántārau / hántārā¹ |
हन्तॄन् hántṝn |
| Instrumental | हन्त्रा hántrā |
हन्तृभ्याम् hántṛbhyām |
हन्तृभिः hántṛbhiḥ |
| Dative | हन्त्रे hántre |
हन्तृभ्याम् hántṛbhyām |
हन्तृभ्यः hántṛbhyaḥ |
| Ablative | हन्तुः hántuḥ |
हन्तृभ्याम् hántṛbhyām |
हन्तृभ्यः hántṛbhyaḥ |
| Genitive | हन्तुः hántuḥ |
हन्त्रोः hántroḥ |
हन्तॄणाम् hántṝṇām |
| Locative | हन्तरि hántari |
हन्त्रोः hántroḥ |
हन्तृषु hántṛṣu |
| Notes |
| ||
Related terms
- हन्ति (hanti, “he slays”)
References
- Monier Williams (1899) “हन्तृ”, in A Sanskrit–English Dictionary, […], new edition, Oxford: At the Clarendon Press, →OCLC, page 1288.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.