पूर्ण
Hindi
Pronunciation
- (Delhi Hindi) IPA(key): /puːɾɳ/
Adjective
पूर्ण • (pūrṇ) (indeclinable, Urdu spelling پورݨ)
Derived terms
- अपूर्ण (apūrṇ)
- दोषपूर्ण (doṣpūrṇ)
- त्रुटिपूर्ण (truṭipūrṇ)
Konkani
Marathi
Pronunciation
- IPA(key): /puɾ.ɳə/
References
- Berntsen, Maxine, “पूर्ण”, in A Basic Marathi-English Dictionary, New Delhi: American Institute of Indian Studies, 1982-1983.
- Molesworth, James Thomas (1857) “पूर्ण”, in A dictionary, Marathi and English, Bombay: Printed for government at the Bombay Education Society's Press
- Shridhar Ganesh Vaze (1911) “पूर्ण”, in The Aryabhusan School Dictionary, Poona: Arya-Bhushan Press
Nepali
Alternative forms
- पुर्न (purna)
Pronunciation
- IPA(key): [purɽ̃ʌ]
- Phonetic Devanagari: पुर्ण
References
- Turner, Ralph Lilley (1931) “पूर्ण”, in A comparative and etymological dictionary of the Nepali language, London: K. Paul, Trench, Trubner
Sanskrit
Alternative scripts
Alternative scripts
- পূৰ্ণ (Assamese script)
- ᬧᬹᬃᬡ (Balinese script)
- পূর্ণ (Bengali script)
- 𑰢𑰳𑰨𑰿𑰜 (Bhaiksuki script)
- 𑀧𑀽𑀭𑁆𑀡 (Brahmi script)
- ပူရ်္ဏ (Burmese script)
- પૂર્ણ (Gujarati script)
- ਪੂਰ੍ਣ (Gurmukhi script)
- 𑌪𑍂𑌰𑍍𑌣 (Grantha script)
- ꦥꦹꦂꦟ (Javanese script)
- 𑂣𑂴𑂩𑂹𑂝 (Kaithi script)
- ಪೂರ್ಣ (Kannada script)
- បូណ៌ (Khmer script)
- ປູຣ຺ຓ (Lao script)
- പൂര്ണ (Malayalam script)
- ᢒᡠᡠᡵᢏᠠ (Manchu script)
- 𑘢𑘴𑘨𑘿𑘜 (Modi script)
- ᢒᠤᠤᠷᢏᠠ᠋ (Mongolian script)
- 𑧂𑧕𑧈𑧠𑦼 (Nandinagari script)
- 𑐥𑐹𑐬𑑂𑐞 (Newa script)
- ପୂର୍ଣ (Odia script)
- ꢦꢹꢬ꣄ꢠ (Saurashtra script)
- 𑆥𑆷𑆫𑇀𑆟 (Sharada script)
- 𑖢𑖳𑖨𑖿𑖜 (Siddham script)
- පූර්ණ (Sinhalese script)
- 𑩰𑩒𑩛𑩼 𑪙𑩪 (Soyombo script)
- 𑚞𑚱𑚤𑚶𑚘 (Takri script)
- பூர்ண (Tamil script)
- పూర్ణ (Telugu script)
- ปูรฺณ (Thai script)
- པཱུ་རྞ (Tibetan script)
- 𑒣𑒴𑒩𑓂𑒝 (Tirhuta script)
- 𑨞𑨃𑨊𑨫𑩇𑨘 (Zanabazar Square script)
Etymology
From Proto-Indo-Iranian *pr̥Hnás (“full”), from Proto-Indo-European *pl̥h₁nós (“full”). Cognate with Avestan 𐬞𐬆𐬭𐬆𐬥𐬀 (pərəna), Persian پر (por), Latin plēnus, Old Church Slavonic пльнъ (plĭnŭ), Lithuanian pilnas, English full). By surface analysis, पॄ (pṝ, root) + -न (-ná) .
Adjective
पूर्ण • (pūrṇá) stem (root पॄ)
- full, filled, filled with, full of
- c. 1700 BCE – 1200 BCE, Ṛgveda 10.112.6:
- इदं ते पात्रं सनवित्तमिन्द्र पिबा सोममेना शतक्रतो ।
पूर्ण आहावो मदिरस्य मध्वो यं विश्व इदभिहर्यन्ति देवाः ॥- idaṃ te pātraṃ sanavittamindra pibā somamenā śatakrato.
pūrṇa āhāvo madirasya madhvo yaṃ viśva idabhiharyanti devāḥ. - Found from of old is this thy cup, O Indra: Śatakratu, drink therefrom the Soma.
Filled is the beaker with the meath that gladdens, the beaker which all Deities delight in.
- idaṃ te pātraṃ sanavittamindra pibā somamenā śatakrato.
- इदं ते पात्रं सनवित्तमिन्द्र पिबा सोममेना शतक्रतो ।
- whole, entire, complete
- fulfilled, accomplished
- ended, completed, past, elapsed
- satisfied, contented
Declension
Masculine a-stem declension of पूर्ण (pūrṇá) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | पूर्णः pūrṇáḥ |
पूर्णौ / पूर्णा¹ pūrṇaú / pūrṇā́¹ |
पूर्णाः / पूर्णासः¹ pūrṇā́ḥ / pūrṇā́saḥ¹ |
Vocative | पूर्ण pū́rṇa |
पूर्णौ / पूर्णा¹ pū́rṇau / pū́rṇā¹ |
पूर्णाः / पूर्णासः¹ pū́rṇāḥ / pū́rṇāsaḥ¹ |
Accusative | पूर्णम् pūrṇám |
पूर्णौ / पूर्णा¹ pūrṇaú / pūrṇā́¹ |
पूर्णान् pūrṇā́n |
Instrumental | पूर्णेन pūrṇéna |
पूर्णाभ्याम् pūrṇā́bhyām |
पूर्णैः / पूर्णेभिः¹ pūrṇaíḥ / pūrṇébhiḥ¹ |
Dative | पूर्णाय pūrṇā́ya |
पूर्णाभ्याम् pūrṇā́bhyām |
पूर्णेभ्यः pūrṇébhyaḥ |
Ablative | पूर्णात् pūrṇā́t |
पूर्णाभ्याम् pūrṇā́bhyām |
पूर्णेभ्यः pūrṇébhyaḥ |
Genitive | पूर्णस्य pūrṇásya |
पूर्णयोः pūrṇáyoḥ |
पूर्णानाम् pūrṇā́nām |
Locative | पूर्णे pūrṇé |
पूर्णयोः pūrṇáyoḥ |
पूर्णेषु pūrṇéṣu |
Notes |
|
Feminine ā-stem declension of पूर्णा (pūrṇā́) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | पूर्णा pūrṇā́ |
पूर्णे pūrṇé |
पूर्णाः pūrṇā́ḥ |
Vocative | पूर्णे pū́rṇe |
पूर्णे pū́rṇe |
पूर्णाः pū́rṇāḥ |
Accusative | पूर्णाम् pūrṇā́m |
पूर्णे pūrṇé |
पूर्णाः pūrṇā́ḥ |
Instrumental | पूर्णया / पूर्णा¹ pūrṇáyā / pūrṇā́¹ |
पूर्णाभ्याम् pūrṇā́bhyām |
पूर्णाभिः pūrṇā́bhiḥ |
Dative | पूर्णायै pūrṇā́yai |
पूर्णाभ्याम् pūrṇā́bhyām |
पूर्णाभ्यः pūrṇā́bhyaḥ |
Ablative | पूर्णायाः / पूर्णायै² pūrṇā́yāḥ / pūrṇā́yai² |
पूर्णाभ्याम् pūrṇā́bhyām |
पूर्णाभ्यः pūrṇā́bhyaḥ |
Genitive | पूर्णायाः / पूर्णायै² pūrṇā́yāḥ / pūrṇā́yai² |
पूर्णयोः pūrṇáyoḥ |
पूर्णानाम् pūrṇā́nām |
Locative | पूर्णायाम् pūrṇā́yām |
पूर्णयोः pūrṇáyoḥ |
पूर्णासु pūrṇā́su |
Notes |
|
Neuter a-stem declension of पूर्ण (pūrṇá) | |||
---|---|---|---|
Singular | Dual | Plural | |
Nominative | पूर्णम् pūrṇám |
पूर्णे pūrṇé |
पूर्णानि / पूर्णा¹ pūrṇā́ni / pūrṇā́¹ |
Vocative | पूर्ण pū́rṇa |
पूर्णे pū́rṇe |
पूर्णानि / पूर्णा¹ pū́rṇāni / pū́rṇā¹ |
Accusative | पूर्णम् pūrṇám |
पूर्णे pūrṇé |
पूर्णानि / पूर्णा¹ pūrṇā́ni / pūrṇā́¹ |
Instrumental | पूर्णेन pūrṇéna |
पूर्णाभ्याम् pūrṇā́bhyām |
पूर्णैः / पूर्णेभिः¹ pūrṇaíḥ / pūrṇébhiḥ¹ |
Dative | पूर्णाय pūrṇā́ya |
पूर्णाभ्याम् pūrṇā́bhyām |
पूर्णेभ्यः pūrṇébhyaḥ |
Ablative | पूर्णात् pūrṇā́t |
पूर्णाभ्याम् pūrṇā́bhyām |
पूर्णेभ्यः pūrṇébhyaḥ |
Genitive | पूर्णस्य pūrṇásya |
पूर्णयोः pūrṇáyoḥ |
पूर्णानाम् pūrṇā́nām |
Locative | पूर्णे pūrṇé |
पूर्णयोः pūrṇáyoḥ |
पूर्णेषु pūrṇéṣu |
Notes |
|
Derived terms
Descendants
Further reading
- Hellwig, Oliver (2010-2024) “pūrṇa”, in DCS - The Digital Corpus of Sanskrit, Berlin, Germany.
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.