نمودن
Persian
Etymology
From Middle Persian [script needed] (nmwtn' /nimūdan/, “to show, guide”), from Proto-Iranian *ní- + Proto-Iranian *maH- (“to measure”), from Proto-Indo-Iranian *ní (“in, down”) + Proto-Indo-European *meh₁- (“to measure”). Compare Avestan 𐬥𐬌𐬨𐬀 (nima, “measure down, show”). Also related to آزمودن (âzmudan, “to test, experience”), and پیمودن (paymudan, “to measure, to walk”).
Pronunciation
- (Classical Persian) IPA(key): [na.muː.ˈðan], [ni.muː.ˈðan], [nu.muː.ˈðan]
- (Dari, formal) IPA(key): [nä.muː.d̪ǽn], [nɪ.muː.d̪ǽn], [nʊ.muː.d̪ǽn]
- (Kabuli) IPA(key): [nä.muː.d̪ǽn], [nɪ.muː.d̪ǽn], [nʊ.muː.d̪ǽn]
- (Hazaragi) IPA(key): [nä.mu.d̪ǽn], [nu.mu.d̪ǽn], [nu.mu.d̪ǽn]
- (Iran, formal) IPA(key): [næ.muː.d̪ǽn], [ne.muː.d̪ǽn], [no.muː.d̪ǽn]
- (Tajik, formal) IPA(key): [nä.mu.d̪ǽn]
| Readings | |
|---|---|
| Classical reading? | namūḏan, nimūḏan, numūḏan |
| Dari reading? | namūdan, nimūdan, numūdan |
| Iranian reading? | namudan, nemudan, nomudan |
| Tajik reading? | namudan |
Usage notes
- In formal speech, any compound verb that is formed with کَردَن (kardan) can also be formed with نَمودَن (namudan). This is used to avoid the repetition and overuse of کَردَن (kardan) in sentences. For example, the compound verb مِیانجیگَری کَردَن (miyânjigari kardan, “to mediate”) can also be seen as مِیانجیگَری نَمودَن (miyânjigari namudan).
Conjugation
| infinitive | نمودن (namūdán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | نمای (nimāy) | ||||||
| past | نمود (namūd) | |||||||
| participle | present | نماینده (nimāyindá) | ||||||
| past | نموده (namūdá) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | نمایم (nimāyam) |
نمایی (nimāyī) |
نماید (nimāyad) |
نماییم (nimāyēm) |
نمایید (nimāyēd) |
نمایند (nimāyand) | |
| present (imperfect) | می‌نمایم (mḗ-nimāyam) |
می‌نمایی (mḗ-nimāyī) |
می‌نماید (mḗ-nimāyad) |
می‌نماییم (mḗ-nimāyēm) |
می‌نمایید (mḗ-nimāyēd) |
می‌نمایند (mḗ-nimāyand) | ||
| present progressive | در حال نمودن استم (dar hāl-i namūdan astam) |
در حال نمودن استی (dar hāl-i namūdan astī) |
در حال نمودن است (dar hāl-i namūdan ast) |
در حال نمودن استیم (dar hāl-i namūdan astēm) |
در حال نمودن استید (dar hāl-i namūdan astēd) |
در حال نمودن استند (dar hāl-i namūdan astand) | ||
| present perfect | نموده‌ام (namūdá-am) |
نموده‌ای (namūdá-ī) |
نموده‌است (namūdá ast) |
نموده‌ایم (namūdá-ēn) |
نموده‌اید (namūdá-ēd) |
نموده‌اند (namūdá-and) | ||
| past | نمودم (namūdam) |
نمودی (namūdī) |
نمود (namūd) |
نمودیم (namūdēm) |
نمودید (namūdēd) |
نمودند (namūdand) | ||
| past (imperfect) | می‌نمودم (mḗ-namūdam) |
می‌نمودی (mḗ-namūdī) |
می‌نمود (mḗ-namūd) |
می‌نمودیم (mḗ-namūdēm) |
می‌نمودید (mḗ-namūdēd) |
می‌نمودند (mḗ-namūdand) | ||
| past progressive | در حال نمودن بودم (dar hāl-i namūdan būdam) |
در حال نمودن بودی (dar hāl-i namūdan būdī) |
در حال نمودن بود (dar hāl-i namūdan būd) |
در حال نمودن بودیم (dar hāl-i namūdan būdēm) |
در حال نمودن بودید (dar hāl-i namūdan būdēd) |
در حال نمودن بودند (dar hāl-i namūdan būdand) | ||
| pluperfect | نموده بودم (namūdá bū́dam) |
نموده بودی (namūdá bū́dī) |
نموده بود (namūdá būd) |
نموده بودیم (namūdá bū́dēm) |
نموده بودید (namūdá bū́dēd) |
نموده بودند (namūdá bū́dand) | ||
| future | خواهم نمود (xāhám namūd) |
خواهی نمود (xāhī́ namūd) |
خواهد نمود (xāhád namūd) |
خواهیم نمود (xāhḗm namūd) |
خواهید نمود (xāhḗd namūd) |
خواهند نمود (xāhánd namūd) | ||
| subjunctive | present | بنمایم (bínimāyam) |
بنمایی (bínimāyī) |
بنماید (bínimāyad) |
بنماییم (bínimāyēm) |
بنمایید (bínimāyēd) |
بنمایند (bínimāyand) | |
| past | نموده باشم (namūdá bā́šam) |
نموده باشی (namūdá bā́šī) |
نموده باشد (namūdá bā́šad) |
نموده باشیم (namūdá bā́šēm) |
نموده باشید (namūdá bā́šēd) |
نموده باشند (namūdá bā́šand) | ||
| imperative | بنمای (bínimāy) |
بنمایید (bínimāyēd) |
||||||
| infinitive | نمودن (namūdán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | نمای (nimāy) | ||||||
| past | نمود (namūd) | |||||||
| participle | present | نماینده (nimāyindá) | ||||||
| past | نموده (namūdá) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | نمایم (nimāyum) |
نمایی (nimāyī) |
نمایه (nimāya) |
نماییم (nimāyēm) |
نمایین (nimāyēn) |
نماین (nimāyan) | |
| present (imperfect) | می‌نمایم (mḗ-nimāyum) |
می‌نمایی (mḗ-nimāyī) |
می‌نمایه (mḗ-nimāya) |
می‌نماییم (mḗ-nimāyēm) |
می‌نمایین (mḗ-nimāyēn) |
می‌نماین (mḗ-nimāyan) | ||
| present progressive | ده آل نمودن استم (da āl-i namūdan astum) |
ده آل نمودن استی (da āl-i namūdan astī) |
ده آل نمودن است (da āl-i namūdan ast) |
ده آل نمودن استیم (da āl-i namūdan astēm) |
ده آل نمودن استین (da āl-i namūdan astēn) |
ده آل نمودن استن (da āl-i namūdan astan) | ||
| present perfect | نمودم (namūdám) |
نمودی (namūdī́) |
نموداست (namūdást) |
نمودیم (namūdḗm) |
نمودین (namūdḗn) |
نمودن (namūdán) | ||
| past | نمودم (namūdum) |
نمودی (namūdī) |
نموده (namūda) |
نمودیم (namūdēm) |
نمودین (namūdēn) |
نمودن (namūdan) | ||
| past (imperfect) | می‌نمودم (mḗ-namūdum) |
می‌نمودی (mḗ-namūdī) |
می‌نموده (mḗ-namūda) |
می‌نمودیم (mḗ-namūdēm) |
می‌نمودین (mḗ-namūdēn) |
می‌نمودن (mḗ-namūdan) | ||
| past progressive | ده آل نمودن بودم (da āl-i namūdan būdum) |
ده آل نمودن بودی (da āl-i namūdan būdī) |
ده آل نمودن بود (da āl-i namūdan būd) |
ده آل نمودن بودیم (da āl-i namūdan būdēm) |
ده آل نمودن بودین (da āl-i namūdan būdēn) |
ده آل نمودن بودن (da āl-i namūdan būdan) | ||
| pluperfect | نموده بودم (namūdá bū́dum) |
نموده بودی (namūdá bū́dī) |
نموده بوده (namūdá būda) |
نموده بودیم (namūdá bū́dēm) |
نموده بودین (namūdá bū́dēn) |
نموده بودن (namūdá bū́dan) | ||
| future | خوایم نمود (xāyyúm namūd) |
خوایی نمود (xāyyī́ namūd) |
خوایه نمود (xāyyá namūd) |
خواییم نمود (xāyyḗm namūd) |
خوایین نمود (xāyyḗn namūd) |
خواین نمود (xāyyán namūd) | ||
| subjunctive | present | بنمایم (bínimāyum) |
بنمایی (bínimāyī) |
بنمایه (bínimāya) |
بنماییم (búnimāyēm) |
بنمایین (bínimāyēn) |
بنماین (bínimāyan) | |
| past | نموده باشم (namūdá bā́šam) |
نموده باشی (namūdá bā́šī) |
نموده باشه (namūdá bā́ša) |
نموده باشیم (namūdá bā́šēm) |
نموده باشین (namūdá bā́šēn) |
نموده باشن (namūdá bā́šan) | ||
| imperative | بنمای (bínimāy) |
بنمایین (bínimāyēn) |
||||||
| infinitive | نمودن (namudán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | نمای (nemây) | ||||||
| past | نمود (namud) | |||||||
| participle | present | نماینده (nemâyandé) | ||||||
| past | نموده (namudé) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | نمایم (nemâyam) |
نمایی (nemâyi) |
نماید (nemâyad) |
نماییم (nemâyim) |
نمایید (nemâyid) |
نمایند (nemâyand) | |
| present (imperfect) | می‌نمایم (mí-nemâyam) |
می‌نمایی (mí-nemâyi) |
می‌نماید (mí-nemâyad) |
می‌نماییم (mí-nemâyim) |
می‌نمایید (mí-nemâyid) |
می‌نمایند (mí-nemâyand) | ||
| present progressive | دارم می‌نمایم (dấram mí-nemâyam) |
داری می‌نمایی (dấri mí-nemâyi) |
دارد می‌نماید (dấrad mí-nemâyad) |
داریم می‌نماییم (dấrim mí-nemâyim) |
دارید می‌نمایید (dấrid mí-nemâyid) |
دارند می‌نمایند (dấrand mí-nemâyand) | ||
| present perfect | نموده‌ام (namudé-am) |
نموده‌ای (namudé-i) |
نموده است (namudé ast) |
نموده‌ایم (namudé-im) |
نموده‌اید (namudé-id) |
نموده‌اند (namudé-and) | ||
| past | نمودم (namudam) |
نمودی (namudi) |
نمود (namud) |
نمودیم (namudim) |
نمودید (namudid) |
نمودند (namudand) | ||
| past (imperfect) | می‌نمودم (mí-namudam) |
می‌نمودی (mí-namudi) |
می‌نمود (mí-namud) |
می‌نمودیم (mí-namudim) |
می‌نمودید (mí-namudid) |
می‌نمودند (mí-namudand) | ||
| past progressive | داشتم می‌نمودم (dấštam mí-namudam) |
داشتی می‌نمودی (dấšti mí-namudi) |
داشت می‌نمود (dâšt mí-namud) |
داشتیم می‌نمودیم (dấštim mí-namudim) |
داشتید می‌نمودید (dấštid mí-namudid) |
داشتند می‌نمودند (dấštand mí-namudand) | ||
| pluperfect | نموده بودم (namudé búdam) |
نموده بودی (namudé búdi) |
نموده بود (namudé bud) |
نموده بودیم (namudé búdim) |
نموده بودید (namudé búdid) |
نموده بودند (namudé búdand) | ||
| future | خواهم نمود (xâhám namud) |
خواهی نمود (xâhí namud) |
خواهد نمود (xâhád namud) |
خواهیم نمود (xâhím namud) |
خواهید نمود (xâhíd namud) |
خواهند نمود (xâhánd namud) | ||
| subjunctive | present | بنمایم (bénemâyam) |
بنمایی (bénemâyi) |
بنماید (bénemâyad) |
بنماییم (bénemâyim) |
بنمایید (bénemâyid) |
بنمایند (bénemâyand) | |
| past | نموده باشم (namudé bấšam) |
نموده باشی (namudé bấši) |
نموده باشد (namudé bấšad) |
نموده باشیم (namudé bấšim) |
نموده باشید (namudé bấšid) |
نموده باشند (namudé bấšand) | ||
| imperative | بنمای (bénemây) |
بنمایید (bénemâyid) |
||||||
| infinitive | نمودن (namudán) | |||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| stem | present | نمای (nemây) | ||||||
| past | نمود (namud) | |||||||
| participle | present | نماینده (nemâyandé) | ||||||
| past | نموده (namudé) | |||||||
| singular | plural | |||||||
| 1st person | 2nd person | 3rd person | 1st person | 2nd person | 3rd person | |||
| indicative | aorist | نمایم (nemâyam) |
نمایی (nemâyi) |
نمایه (nemâye) |
نماییم (nemâyim) |
نمایین (nemâyin) |
نماین (nemâyan) | |
| present (imperfect) | می‌نمایم (mí-nemâyam) |
می‌نمایی (mí-nemâyi) |
می‌نمایه (mí-nemâye) |
می‌نماییم (mí-nemâyim) |
می‌نمایین (mí-nemâyin) |
می‌نماین (mí-nemâyan) | ||
| present progressive | دارم می‌نمایم (dấram mí-nemâyam) |
داری می‌نمایی (dấri mí-nemâyi) |
داره می‌نمایه (dấre mí-nemâye) |
داریم می‌نماییم (dấrim mí-nemâyim) |
دارین می‌نمایین (dấrin mí-nemâyin) |
دارن می‌نماین (dấran mí-nemâyan) | ||
| present perfect | نموده‌ام (namudám) |
نموده‌ای (namudí) |
نموده (namudé) |
نموده‌ایم (namudím) |
نموده‌این (namudín) |
نموده‌ان (namudán) | ||
| past | نمودم (namudam) |
نمودی (namudi) |
نمود (namud) |
نمودیم (namudim) |
نمودین (namudin) |
نمودن (namudan) | ||
| past (imperfect) | می‌نمودم (mí-namudam) |
می‌نمودی (mí-namudi) |
می‌نمود (mí-namud) |
می‌نمودیم (mí-namudim) |
می‌نمودین (mí-namudin) |
می‌نمودن (mí-namudan) | ||
| past progressive | داشتم می‌نمودم (dấštam mí-namudam) |
داشتی می‌نمودی (dấšti mí-namudi) |
داشت می‌نمود (dấšt mí-namud) |
داشتیم می‌نمودیم (dấštim mí-namudim) |
داشتین می‌نمودین (dấštin mí-namudin) |
داشتن می‌نمودن (dấštan mí-namudan) | ||
| pluperfect | نموده بودم (namudé búdam) |
نموده بودی (namudé búdi) |
نموده بود (namudé bud) |
نموده بودیم (namudé búdim) |
نموده بودین (namudé búdin) |
نموده بودن (namudé búdan) | ||
| subjunctive | present | بنمایم (bénemâyam) |
بنمایی (bénemâyi) |
بنمایه (bénemâye) |
بنماییم (bénemâyim) |
بنمایین (bénemâyin) |
بنماین (bénemâyan) | |
| past | نموده باشم (namudé bấšam) |
نموده باشی (namudé bấši) |
نموده باشه (namudé bấše) |
نموده باشیم (namudé bấšim) |
نموده باشین (namudé bấšin) |
نموده باشن (namudé bấšan) | ||
| imperative | بنمای (bénemây) |
بنمایین (bénemâyin) |
||||||
Derived terms
Derived terms
- نمایاندن (namâyândan)
- وانمودن (vânemudan)
- وانمود کردن (vânemud kardan)
- نما (namâ)
- نمایان (namâyân)
- نمایانگر (namâyângar)
- نمود (nemud)
- نموده (nemude)
- نماینده (namâyande)
- نمایندگی (namâyandegi)
- نمایش (namâyeš)
- نماد (namâd)
- نمادین (namâdin)
- نمادگری (namâdgari)
- رونمایی (runamâyi)
- رونمایی کردن (runamâyi kardan)
- نمودار (nemudâr)
- نمایه (nemâye)
- نمونه (nemune)
References
- Dehkhoda, Ali-Akbar (1931–) “نمودن”, in Dehkhoda Dictionary Institute, editors, Dehkhoda Dictionary (in Persian), Tehran: University of Tehran Press
- MacKenzie, D. N. (1971) A concise Pahlavi dictionary, London, New York, Toronto: Oxford University Press, page 60
- Nourai, Ali (2011) An Etymological Dictionary of Persian, English and other Indo-European Languages, page 293
- Cheung, Johnny (2007) Etymological Dictionary of the Iranian Verb (Leiden Indo-European Etymological Dictionary Series; 2), Leiden, Boston: Brill, →ISBN, page 256
This article is issued from Wiktionary. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.