Zofia Janukowicz-Pobłocka
Ilustracja
fot. Wera Latycka (ok. 1970)
Data i miejsce urodzenia

19 lutego 1928
Parafianowo k. Wilna

Data i miejsce śmierci

30 stycznia 2019
Dzierżążno

Typ głosu

sopran

Gatunki

opera

Zawód

śpiewaczka operowa

Aktywność

1955–2005

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Złoty Krzyż Zasługi
Odznaka honorowa „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”

Zofia Teresa Janukowicz-Pobłocka (ur. 19 lutego 1928 w Parafianowie k. Wilna[1], zm. 30 stycznia 2019 w Dzierżążnie[2]) – polska śpiewaczka operowa, sopran.

Profesor Akademii Muzycznej im. Stanisława Moniuszki w Gdańsku. W 1955 laureatka I nagrody Ogólnopolskiego konkursu Śpiewaczego im. St. Moniuszki w Warszawie. W 1959 zdobyła I nagrodę i Złoty Medal na Międzynarodowym Konkursie Wokalnym w ’s-Hertogenbosch w Holandii[3].

Życiorys

fot. Zbigniew Kosycarz, 1960

Urodziła się w rodzinie Józefa i Marii z domu Kimstacz. W 1946 cała rodzina w ramach repatriacji przeniosła się do Ełku, gdzie Zofia uczęszczała do szkoły muzycznej. Po przeprowadzce w 1950 do Sopotu podjęła naukę w Państwowej Średniej Szkole Muzycznej w Gdańsku-Wrzeszczu w klasie śpiewu solowego, początkowo u Janiny Cygańskiej, a następnie u Maurycego Janowskiego, którą ukończyła w 1954[4]. W Państwowej Wyższej Szkole Muzycznej ukończyła dwa wydziały: Instruktorsko-Pedagogiczny (1957) i Wokalny w klasie prof. Barbary Iglikowskiej (1958). Oba dyplomy z wyróżnieniem. Po ukończeniu studiów związała się zawodowo jako nauczyciel śpiewu solowego Państwowej Wyższej Szkoły Muzycznej w Sopocie (obecnie Akademia Muzyczna im. S. Moniuszki w Gdańsku). W ramach stypendium rządu włoskiego w latach 1960–1961 ukończyła mistrzowski kurs interpretacji muzycznej w Accademia di Santa Cecilia w Rzymie pod kierunkiem G. Favaretto i R. Maragliano-Mori, gdzie opanowała sztukę włoskiego bel canto. Wielokrotnie spotykała się z Adą Sari, by utrwalić zdobyte umiejętności podczas lekcji prywatnych. Jej artystyczne dążenia skrystalizowały się w kierunku sztuki pieśniarskiej. Styl swej interpretacji doskonaliła pod kierunkiem kameralistek Klary Ebers z Berlina i J. Micheau z Paryża na dwóch kolejnych kursach wakacyjnych w Vught w Holandii.

Dzięki zdobyciu I nagrody w s'Hertogensch (1959), wyruszyła w swe pierwsze tournée koncertowe do Niemieckiej Republiki Demokratycznej w 1960. W sezonie 1960–1961 brała udział w kilku spektaklach opery Ch.W. Glucka – Orfeusz i Eurydyka w partii Eurydyki w Państwowej Operze i Filharmonii Bałtyckiej w Gdańsku. Następnie wyjechała do Włoch, gdzie wielokrotnie występowała prezentując pieśni światowego repertuaru oraz polskich kompozytorów. W Teatrze Elizeo za partnerów miała: S. Gazzeloni - flecista i G. Favaretto - pianista. Do Holandii udała się na nagranie arii W.A. Mozarta i G. Verdiego z towarzyszeniem Orkiestry Radia Hilversum.

fot. Benedykt J. Dorys, 1974
fot. Wera Latycka, 1970

Po powrocie do kraju odbyła liczne koncerty na niemal wszystkich estradach filharmonicznych w Polsce. Wierna swemu stylowi prezentowała przede wszystkim programy recitalowe. Była jedną z pierwszych wykonawczyń wokalnej twórczości Karola Szymanowskiego. W 1962 odwiedziła z recitalami Czechosłowację, europejską i azjatycką część Związku Radzieckiego oraz na przestrzeni kolejnych siedmiu lat dziesięciokrotnie Holandię. W Sali im. Piotra Czajkowskiego w Moskwie artystka wraz z Wielką Orkiestrą Symfoniczną Wszechzwiązkowego Radia i Telewizji wykonała i nagrała na płytę „Tryptyk śląski” Witolda Lutosławskiego.

Nagrania radiowe liryki wokalnej oraz archiwalne nagrania z Wielką Orkiestrą Symfoniczną Polskiego Radia i Telewizji w Katowicach i Orkiestrą Polskiego Radia w Krakowie spopularyzowały jej nazwisko i ugruntowały pozycję czołowej polskiej pieśniarki.

W okresie swojej działalności artystycznej wzięła udział w blisko 1300 koncertach symfonicznych, oratoryjnych (głównie pod dyrekcją prof. Stefana Stuligrosza i z towarzyszeniem jego chóru - „Poznańskie Słowiki”), kameralnych i recitalach z towarzyszeniem fortepianu, organów, harfy, zespołów kameralnych. Często występowała wraz ze swoją córką - Ewą Pobłocką. W swoim dorobku dokonała 130 nagrań w Polskim Radio i TV: polskiej, włoskiej, holenderskiej, duńskiej, byłego ZSRR. W tym czasie stale pracowała w PWSM w Gdańsku (obecnie Akademia Muzyczna), łącząc pracę artystyczną z pedagogiczną.

W latach 1969–1975 podjęła pracę pedagogiczną w zakresie nauczania śpiewu solowego w Studio Wokalno-Aktorskim przy Teatrze Muzycznym w Gdyni. W 1975 przeszła na wcześniejszą emeryturę, by jeszcze intensywniej oddać się swej karierze artystycznej. W 1980 podjęła pracę w pełnym wymiarze godzin w Akademii Muzycznej w Gdańsku na stanowisku docenta kontraktowego. W latach 1984–1987 została wybrana dziekanem Wydziału Wokalno-Aktorskiego Akademii Muzycznej w Gdańsku. W latach 1987–1990 ponownie została dziekanem na II kadencję. W latach 1985–1996 pełniła równolegle funkcję Kierownika Katedry Wokalistyki[5][6].

W 1989 zakończyła swą działalność artystyczną jubileuszem 35-lecia pracy.

17 października 1990 otrzymała tytuł naukowy profesora sztuki muzycznej z rąk Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej - Wojciecha Jaruzelskiego, a w 1997 została mianowana na stanowisko profesora zwyczajnego Akademii Muzycznej w Gdańsku[7]. Wychowała wielu śpiewaków. Jedną z jej ostatnich uczennic była jej wnuczka - Ewa Leszczyńska.

Ostatecznie zakończyła swą działalność pedagogiczną jubileuszem 50-lecia pracy artystycznej i pedagogicznej w 2005, zorganizowanym przez Katedrę Wokalistyki Akademii Muzycznej im. S. Moniuszki w Gdańsku.

Zmarła 30 stycznia 2019 w Dzierżążnie, pochowana 5 lutego 2019 na cmentarzu w Oliwie (kwatera 8-5-10)[8][9].

Juror konkursów wokalnych

  • 1991 – III Ogólnopolski Konkurs Wokalny Polskiej Pieśni Artystycznej w Warszawie
  • 1992 – I Ogólnopolski Konkurs Wokalny im. Franciszki Płatówny we Wrocławiu
  • 1992 – II Ogólnouczelniany Konkurs Wokalny w Dusznikach Zdroju
    Grób Zofii Janukowicz-Pobłockiej na cmentarzu Oliwskim
  • 1993 – Przewodnicząca jury Ogólnopolskiego Konkursu Wokalnego im. Edvarda Griega w Gdańsku
  • 1994 – III Ogólnopolski Konkurs Wokalny im. Franciszki Płatówny we Wrocławiu
  • 1994 – III Ogólnouczelniany Konkurs Wokalny w Dusznikach Zdroju
  • 1995 – III Ogólnopolski Konkurs Wokalny Wykonawstwa Polskiej Pieśni Artystycznej w Warszawie

Wykładowca na kursach wokalnych

  • 1991 – IX Zimowy Kurs Wokalny w Karpaczu
  • 1993 – XI Zimowy Kurs Wokalny w Dusznikach Zdroju
  • 1995 – Letni Kurs Muzyki Oratoryjno-Kantatowej w ramach Festiwalu „Wratislavia Cantans”

Absolwenci

  • 1969 – Maria Brzezińska
  • 1971 – Ewa Werka
  • 1972 – Brygida Skiba
  • 1972 – Józef Śpiewak
  • 1972 – Andrzej Kijewski
  • 1973 – Grażyna Brodzińska
  • 1984 – Andrzej Nanowski
  • 1988 – Jolanta Grzona
  • 1989 – Bożena Harasimowicz
  • 1990 – Danuta Mossakowska-Dulska
  • 1991 – Maria Mielnik
  • 1991 – Ewa Marciniec
  • 1991 – Dorota Nikodemska
  • 1991 – Alicja Rumianowska
  • 1994 – Joanna Sperska
  • 1995 – Beata Koska
  • 1996 – Bogna Forkiewicz
  • 1998 – Edyta Łuczkowska-Swat
  • 1999 – Małgorzata Pochyluk
  • 1999 – Dorota Dobrolińska

Odznaczenia, nagrody i wyróżnienia

  • 1955 – I nagroda w III Ogólnopolskim Konkursie Śpiewaczym w Warszawie
  • 1959 – I nagroda w 6. Międzynarodowym Konkursie Wokalnym w s'Hertogenbosch w Holandii
  • 1960 – Nagroda Polskiego Radia i Telewizji za twórczość radiową oraz za interpretację pieśni K. Szymanowskiego i W. Lutosławskiego
  • 1964 – Odznaka honorowa „Za Zasługi dla Gdańska”
  • 1974 – Medal Stolema
  • 1987 – Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski
  • 1987 – Złoty Krzyż Zasługi
  • 1989 – Nagroda Ministra Kultury i Sztuki I stopnia
  • 1989 – Doroczna Nagroda Teatralna Wojewody Gdańskiego'89 za realizację oper kameralnych „Wesele Figara” W.A. Mozarta i „Mniemana ogrodniczka” - W.A. Mozarta oraz „Don Pasquale” G. Donizettiego.
  • 1996 – Dyplom Laureata Dorocznej Nagrody za całokształt osiągnięć pedagogicznych w dziedzinie wokalistyki - Polskie Stowarzyszenie Pedagogów Śpiewu
  • 1997 – Medal Wojewody Gdańskiego w uznaniu dla zasług dla województwa.
  • 1998 – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski
  • 1998 – Medal 50-lecia Akademii Muzycznej
  • Order Stańczyka za popularyzację kaszubskiej pieśni artystycznej
  • Odznaka honorowa „Zasłużonym Ziemi Gdańskiej”
  • 2005 – Laureat Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury[10]

Upamiętnienie

22 września 2022 odbyła się uroczystość odsłonięcia tablicy, na kamienicy przy ulicy Kwietnej 3 w Oliwie, upamiętniającej Zofię Janukowicz-Pobłocką i Huberta Pobłockiego[11][12][13][14].

Przypisy

  1. ↑ Encyklopedia Muzyki PWN: Janukowicz-Pobłocka Zofia. rmfclassic.pl. [dostęp 2011-09-06]. [zarchiwizowane z tego adresu (2010-12-30)]. (pol.).
  2. ↑ Zmarła prof. Zofia Janukowicz-Pobłocka [online], amuz.gda.pl [dostęp 2019-02-02] [zarchiwizowane z adresu 2019-02-02] (pol.).
  3. ↑ All IVC Laureates - International Vocal Competition [online], www.ivc.nu [dostęp 2020-02-23].
  4. ↑ Strona internetowa Zespołu Szkół Muzycznych w Gdańsku-Wrzeszczu - Absolwenci klasy śpiewu solowego. [dostęp 2012-04-12].
  5. ↑ Pedagodzy w latach 1947 – 1997. Akademia Muzyczna w Gdańsku. [dostęp 2012-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-12-24)]. (pol.).
  6. ↑ Historia Wydziału. Akademia Muzyczna w Gdańsku, 11 marca 2011. [dostęp 2012-03-09]. [zarchiwizowane z tego adresu (2012-01-27)]. (pol.).
  7. ↑ Prof. Zofia Teresa Janukowicz-Pobłocka, [w:] baza „Ludzie nauki” portalu Nauka Polska (OPI PIB) [dostęp 2012-03-09].
  8. ↑ Nie żyje Zofia Janukowicz-Pobłocka, słynna śpiewaczka operowa [online], Gdańsk - oficjalny portal miasta [dostęp 2024-03-14] (pol.).
  9. ↑ Zofia Janukowicz-Pobłocka [online], cmentarze-gdanskie.pl [dostęp 2021-05-13].
  10. ↑ Laureaci Nagrody Prezydenta Miasta Gdańska w Dziedzinie Kultury. gdansk.pl, 2016-06-23. [dostęp 2016-06-23]. (pol.).
  11. ↑ Nowe tablice upamiętniające wybitnych mieszkańców Oliwy. gdansk.pl. [dostęp 2022-09-27]. (pol.).
  12. ↑ Gdańsk pamięta o wybitnych mieszkańcach Oliwy. Odsłonięto cztery kolejne tablice. gdansk.pl. [dostęp 2022-09-27]. (pol.).
  13. ↑ Kolejne tablice przypominają wybitnych Oliwian. staraoliwa.pl. [dostęp 2022-09-27]. (pol.).
  14. ↑ Odsłonięcie tablicy upamiętniającej Zofię Janukowicz-Pobłocką i Huberta Pobłockiego. amuz.gda.pl. [dostęp 2022-09-27]. (pol.).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.