Zbigniew Marian Szostak
Ilustracja
kapitan pilot kapitan pilot
Data i miejsce urodzenia

11 listopada 1915
Warszawa

Data i miejsce śmierci

15 sierpnia 1944
Nieszkowice Wielkie

Przebieg służby
Siły zbrojne

Wojsko Polskie
Polskie Siły Zbrojne

Formacja

Lotnictwo Wojska Polskiego
RAF

Jednostki

dywizjon 300
dywizjon 301
1586 eskadra specjalnego przeznaczenia

Główne wojny i bitwy

II wojna światowa

Odznaczenia
Polowa Odznaka Pilota
Krzyż Złoty Orderu Virtuti Militari Krzyż Srebrny Orderu Virtuti Militari Krzyż Walecznych (1920–1941, czterokrotnie) Medal Lotniczy (trzykrotnie) Krzyż Wybitnej Służby Lotniczej (Wielka Brytania)

Zbigniew Marian Szostak (ur. 11 listopada 1915 w Warszawie, zm. 15 sierpnia 1944 w Nieszkowicach Wielkich koło Bochni) – kapitan pilot Polskich Sił Powietrznych w Wielkiej Brytanii, odznaczony Krzyżem Złotym Orderu Virtuti Militari.

Grób kpt. Zbigniewa Szostaka na cmentarzu wojskowym w Krakowie

Życiorys

Był absolwentem Gimnazjum im. Tadeusza Reytana w Warszawie (1934)[1] i Szkoły Podchorążych Rezerwy Lotnictwa w Sadkowie koło Radomia, którą skończył z pierwszą lokatą. Zapewniło to mu pierwszeństwo w przyjęciu do PLL LOT na stanowisko pilota komunikacyjnego. Latał na samolotach PWS-24, Lockheed L-10. Na stopień podporucznika został mianowany ze starszeństwem z 1 stycznia 1938 i 56. lokatą w korpusie oficerów rezerwy lotnictwa[2]. We wrześniu 1939 ewakuował się do Anglii na samolocie Lockheed L-14.

Wstąpił do Polskich Sił Powietrznych, otrzymał numer służbowy RAF 76684[3]. Służbę rozpoczął w dywizjonie 300, gdzie odbył pierwszą turę lotów bojowych na samolocie Vickers Wellington. Po odpoczynku wykonał drugą turę lotów, walcząc w składzie 301 Dywizjonu Bombowego. Po rozformowaniu tegoż dywizjonu walczył w 1586 eskadrze specjalnego przeznaczenia, dokonując zrzutów broni i zaopatrzenia nad okupowanymi krajami Europy na samolocie Handley Page Halifax. Latał (oprócz B-25) na wszystkich typach samolotów bombowych jakimi dysponowały PSP na Zachodzie. Wsławił się nie tylko wybitną odwagą, ale niezwykłą precyzją pilotażu. Zwłaszcza na samolocie B-24 Liberator demonstrował wielokrotnie możliwości tak swoje, jak i tego samolotu, lądując na lotniskach dla samolotów myśliwskich i startując z nich z wykorzystaniem drogi do kołowania w początkowej fazie rozbiegu.

Dnia 14 sierpnia 1944 roku samolot Liberator o numerze bocznym KG89OGR-S z załogą:

wystartował z lotniska w Brindisi we Włoszech. Po dokonaniu zrzutu w okolicach pl. Krasińskich w Warszawie został zaatakowany przez niemieckie myśliwce nad Puszczą Niepołomicką. Dowódca kpt. Zbigniew Szostak rozkazał opuszczenie palącego się samolotu. Załoga wyskoczyła na spadochronach, ale z powodu zbyt niskiej wysokości lotu większość spadochronów nie otworzyła się. Lotnicy zginęli na miejscu, roztrzaskując się o ziemię[4]. Po wojnie szczątki wszystkich członków załogi zostały przeniesione na cmentarz wojskowy w Krakowie.

Ogółem wykonał ok. 115 lotów bojowych w lotnictwie bombowym, co dawało mu drugie miejsce za chor. (W/O) pil. Stanisławem Kłosowskim. Wraz z całą załogą jest pochowany na Brytyjskim Cmentarzu Wojskowym w Krakowie[5]. Jest jednym z siedmiu lotników polskich odznaczonych Złotym Krzyżem Orderu Virtuti Militari.

Części samolotu załogi kpt. Zbigniewa Szostaka zostały wykorzystane do rekonstrukcji samolotu Liberator B-24 J znajdującego się w Muzeum Powstania Warszawskiego. Śmierć lotników upamiętnia też herb wsi Nieszkowice Wielkie przedstawiający siedem złotych, trzypłatowych śmigieł lotniczych na błękitnym polu.

Ordery i odznaczenia

Przypisy

  1. ↑ Wojciech Rylski: Absolwenci Reytana 1934. wne.uw.edu.pl. [dostęp 2020-11-11].
  2. ↑ Rybka i Stepan 2004 ↓, s. 256.
  3. 1 2 Krzystek 2012 ↓, s. 558.
  4. ↑ Ostatni lot Liberatora. polska-zbrojna.pl. [dostęp 2019-02-20].
  5. ↑ Zbigniew Szostak (ID: psb.33784.1). sejm-wielki.pl. [dostęp 2019-02-20].
  6. ↑ Szostak, Zbigniew Marian. tracesofwar.com. [dostęp 2019-02-20].
  7. ↑ Szostak Zbigniew Marian. listakrzystka.pl. [dostęp 2019-02-20].

Bibliografia

  • Tadeusz Jerzy Krzystek, [Anna Krzystek]: Polskie Siły Powietrzne w Wielkiej Brytanii w latach 1940–1947 łącznie z Pomocniczą Lotniczą Służbą Kobiet (PLSK–WAAF). Sandomierz: Stratus, 2012. ISBN 978-83-61421-59-7. OCLC 276981965.
  • Olgierd Cumft, Hubert Kazimierz Kujawa: Księga lotników polskich: poległych, zmarłych i zaginionych 1939–1946. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Obrony Narodowej, 1989. ISBN 83-11-07329-5.
  • Ryszard Rybka, Kamil Stepan: Awanse oficerskie w Wojsku Polskim 1935–1939. Kraków: Fundacja Centrum Dokumentacji Czynu Niepodległościowego, 2004. ISBN 978-83-7188-691-1.
  • Podniebni bohaterowie Ziemi Bocheńskiej. bochenskie.republika.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-07-04)].
  • Patronowie szkoły w Nieszkowicach Wielkich
  • Zrekonstruowany Liberator w Muzeum Powstania Warszawskiego
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.