Zasłonak ostry
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

gołąbkowce

Rodzina

zasłonakowate

Rodzaj

zasłonak

Gatunek

zasłonak ostry

Nazwa systematyczna
Cortinarius acutus (Pers.) Fr.
Epicr. syst. mycol. (Upsaliae): 314 (1838) [1836-1838]
Zasięg
Mapa zasięgu
Zasięg w Europie
Morfologia

Zasłonak ostry (Cortinarius acutus (Pers.) Fr.) – gatunek grzybów należący do rodziny zasłonakowatych (Cortinariaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Cortinarius, Cortinariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy opisał go w 1801 r. Christiaan Hendrik Persoon, nadając mu nazwę Agaricus acutus. Obecną, uznaną przez Index Fungorum nazwę nadał mu w 1838 r. Elias Fries, przenosząc go do rodzaju Cortinarius[1].

Synonimy[2]:

  • Agaricus acutus Pers. 1801
  • Agaricus acutus Pers. 1801 var. acutus
  • Agaricus acutus var. paludosus Fr. 1818
  • Cortinarius acutostriatulus Rob. Henry 1968
  • Cortinarius acutus (Pers.) Fr. 1838 var. acutus
  • Cortinarius striatuloides Rob. Henry 1968
  • Hydrocybe acuta (Pers.) Wünsche 1877

Polską nazwę nadał mu Andrzej Nespiak w 1981 r.[3]

Morfologia

Kapelusz

Średnica 1–2 cm. Początkowo stożkowaty, potem kolejno spiczasto-łukowaty, dzwonkowaty i płasko rozpostarty ze spiczastym garbem. Powierzchnia gładka, u młodych okazów z białymi włókienkami będącymi pozostałością zasnówki. Jest higrofaniczny; podczas wilgotnej pogody ma barwę jasnoochrową i aż po garb jest prążkowany z prześwitującymi blaszkami, podczas suchej jest kremowocielisty. Brzeg ostry z resztkami zasnówki[4].

Blaszki

Wąsko przyrośnięte, szerokie. U młodych owocników kremowocieliste, u starszych brązowawe. Na ostrzach białe rzęski[4].

Trzon

Wysokość 4–7 cm, grubość 2–3,5 mm, kruchy, walcowaty, początkowo pełny, potem pusty. Powierzchnia u młodych owocników gęsto pokryta białymi włókienkami, u starszych naga, ochrowobrązowa, i tylko w niektórych miejscach pokryta białymi łuskami lub włókienkami[4].

Gatunki podobne

Ze względu na swoje niewielkie rozmiary, prążkowany kapelusz i spiczasty garb jest to gatunek łatwy do odróżnienia od innych zasłonaków[4].

Występowanie i siedlisko

Występuje w Ameryce Północnej, Europie i Nowej Zelandii. W Europie występuje od Hiszpanii przez Anglię i Islandię po około 65° szerokości geograficznej na Półwyspie Skandynawskim. Brak informacji o jego występowania w Europie Wschodniej i Południowo-wschodniej[5]. W piśmiennictwie naukowym podano wiele jego stanowisk na terenie Polski[3], jest jednak rzadki. Znajduje się na Czerwonej liście roślin i grzybów Polski. Ma status R – gatunek potencjalnie zagrożony z powodu ograniczonego zasięgu geograficznego i małych obszarów siedliskowych[6]. Znajduje się na listach gatunków zagrożonych także w Niemczech[3].

Rośnie na ziemi w lasach iglastych i mieszanych, wśród mchów pod świerkami i sosnami. Owocniki wytwarza od września do listopada[3]. Częściej spotykany jest na kwaśnych glebach w górskich lasach, wśród mchów pod świerkami[4].

Znaczenie

Naziemny grzyb mykoryzowy[3]. Grzyb niejadalny[4].

Przypisy

  1. 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2017-12-28] (ang.).
  2. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2014-02-20] (ang.).
  3. 1 2 3 4 5 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, s. 157, ISBN 83-89648-09-1.
  4. 1 2 3 4 5 6 Pavol Škubla, Wielki atlas grzybów, Poznań: Elipsa, 2007, s. 316, ISBN 978-83-245-9550-1.
  5. ↑ Discover Life Maps [online] [dostęp 2014-04-18].
  6. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Czerwona lista roślin i grzybów Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, PAN, 2006, s. 62, ISBN 83-89648-38-5.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.