Xeniaria jacobsoni – gatunek skorków z podrzędu Neodermaptera i rodziny Arixeniidae.

Gatunek ten opisany został w 1912 roku przez Malcolma Burra jako Arixenia jacobsoni^[1][2]. W 1974 T.C. Maa wyznaczył go gatunkiem typowym nowego rodzaju, Xeniaria^[2].

Skorki te mają umiarkowanie spłaszczone ciało, u dorosłych osiągające od 17 do 21 mm długości. Długość ciała u zmierzonych larw I stadium wynosi 8,5 mm, II stadium 10,5 mm, III stadium 15 mm, a IV stadium 14–16 mm. Stosunkowo krótka głowa wyposażona jest bardzo małe oczy, u samców eliptyczne, a u samic nerkowatego kształtu, o przedniej krawędzi nieco wklęsłej. Czułki dorosłych buduje 14 członów, z których trzeci jest u samców tak długi jak piąty, a u samic od niego dłuższy. Samiec ma głaszczki szczękowe o członie czwartym znacznie krótszym od piątego, a głaszczki wargowe dłuższe i smuklejsze niż u X. bicornis. Przedpiersie u wszystkich stadiów rozwojowych jest z tyłu zaokrąglone. Śródpiersie u dorosłych ma od 3,7 do 4 mm szerokości. Dziesiąty tergit odwłoka ma u dorosłych i larw III i IV stadium tylną krawędź z parą szeroko zaokrąglonych wyrostków ponad nasadami przysadek odwłokowych. Dorosłe samce mają metapygidium poprzecznie prostokątne, o tylnej krawędzi prostej lub prawie prostej, a pygidium pośrodku tylnej krawędzi wydłużone. Larwy I i II stadium mają na spodzie pygidium 4–6 silnych szczecin przy nasadzie, a III i IV stadium szczyt pygidium wyraźnie odgięty ku górze. Narządy rozrodcze samca cechują się najbardziej nasadowym spośród sklerytów endofallicznych całobrzegim i bardzo delikatnie zakrzywionym, a drugim z nich prosto zbudowanym^[2].

Przedstawiciele rodzaju są związani z nietoperzami, głównie z bezwłosym naguskiem obrożnym (Cheiromeles torquatus), a sporadycznie z moloskiem pomarszczonym (Tadarida plicata). Spotykani są wyłącznie w jaskiniach i dziuplach, zasiedlonych przez te nietoperze oraz na ich ciele. Większość czasu skorki te spędzają na guanie zalegającym na ścianach i stropach grzęd nietoperzy, żerując na odżywiających się guanem stawonogach. Na ciała gospodarzy wchodzą prawdopodobnie celem pożywiania się na ich wydzielinach, choć samego żerowania nigdy nie zaobserwowano^[2].

Owady te zamieszkują Półwysep Malajski i Jawę w południowo-wschodniej części krainy orientalnej. Populacja na tym pierwszym współwystępuje z Arixenia esau. Przedstawiciele populacji jawajskiej cechują się znacznie mniejszymi niż wymienione wyżej wymiarami ciała wszystkich stadiów rozwojowych^[2].

Przypisy