Wodzierady
wieś
Ilustracja
Tablica miejscowości od strony Kwiatkowic
Państwo

 Polska

Województwo

 łódzkie

Powiat

łaski

Gmina

Wodzierady

Liczba ludności (2022)

404[1]

Strefa numeracyjna

43

Kod pocztowy

98-105[2]

Tablice rejestracyjne

ELA

SIMC

0719369

Położenie na mapie gminy Wodzierady
Mapa konturowa gminy Wodzierady, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wodzierady”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wodzierady”
Położenie na mapie województwa łódzkiego
Mapa konturowa województwa łódzkiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Wodzierady”
Położenie na mapie powiatu łaskiego
Mapa konturowa powiatu łaskiego, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Wodzierady”
Ziemia51°43′05″N 19°09′04″E/51,718056 19,151111[3]
Strona internetowa

Wodzierady – wieś w Polsce położona w województwie łódzkim, w powiecie łaskim, w gminie Wodzierady.

W latach 1975–1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa sieradzkiego.

Osp Wodzierady
Dwór w Wodzieradach z charakterystycznym łamanym dachem polskim.

Położenie

Miejscowość jest siedzibą gminy Wodzierady. Wioska jest położona nad rzeczką Pisią, w odległości ok. 5 km od Lutomierska.

Historia

Pierwsza pisana wzmianka z 1398 r. W XVI w. łany folwarczne dawały dziesięcinę parafii w pobliskich Mikołajewicach, natomiast łany kmieci zasilały kolegiatę łęczycką. W XVIII w. Wodzierady należały do Dzierzbickich, następnie do Mniewskiego, wojskiego sieradzkiego, później do Franciszka Bajera, aż w 1840 r. poprzez małżeństwo jego córki przeszły w ręce Hipolita Parczewskiego[4]. Nowy właściciel zapisał się chlubnie w historii wsi, znosząc w 1861 r. pańszczyznę, założył też szkołę początkową. Rozparcelował wsie Alfonsów i Apolonię, wchodzące w skład majątku. Synem Hipolita był Alfons Parczewski (1849-1933), członek Polskiej Akademii Umiejętności, działacz na rzecz budzenia świadomości narodowej wśród Mazurów i Łużyczan, wreszcie rektor Uniwersytetu Stefana Batorego w Wilnie. W 1870 r. wydał "Monografię Szadku". W 1868 r. wieś przeszła w ręce rodziny Kulczyckich, którzy gospodarowali tutaj do II wojny światowej. Ostatnimi właścicielami przed wojną byli Stefan i Kazimierz Kulczyccy.

W czasie okupacji niemieckiej majątkiem zarządzał Niemiec Pikard z Rygi. W 1943 Niemcy wprowadzili nazwę okupacyjną Wodsjerady. Na lepszych gospodarstwach osadzono Niemców ze wschodu w ramach akcji kolonizacyjnej Heim ins Reich. Ocalał dwór z przełomu XVIII/XIX w., niewątpliwie perełka polskiej architektury dworskiej, zbudowany na planie prostokąta z ryzalitem od południa i piętrowym portykiem od północy wspartym na 4 kolumnach. Dwór jest przykryty tzw. łamanym polskim dachem, kryty gontem. Po wojnie była tu szkoła, przedszkole, biblioteka. Stojący obok zabytkowy lamus zmarniał i został rozebrany, a staw zamieniono w wysypisko śmieci. Zniszczenia naprawił prywatny nabywca z Łodzi, który kupił od gminy w 1982 dwór i resztki parku.

Przypisy

  1. ↑ Wodzierady - liczba mieszkańców. 2022. [dostęp 2023-01-21].
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2022, s. 1478 [zarchiwizowane 2022-10-26].
  3. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 149446
  4. ↑ Wodzierady, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XIII: Warmbrun – Worowo, Warszawa 1893, s. 731.

Bibliografia

  • Jeziorowski M., Wodzierady, [w:] "Dziennik Łódzki" z 28 IX 1984 r.,
  • Kochański W., O dwór w Wodzieradach, [w:] "Ziemia", nr 11-12/1947, s.242-43,
  • Ruszkowski A., "Sieradz i okolice", Sieradz 2000.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.