Imię i nazwisko |
Wladimir Rudolfowicz Vogel |
---|---|
Data i miejsce urodzenia | |
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci | |
Gatunki | |
Zawód |
Wladimir Rudolfowicz Vogel (ur. 29 lutego 1896 w Moskwie, zm. 19 czerwca 1984 w Zurychu[1][2]) – szwajcarski kompozytor.
Życiorys
Jego ojciec był Niemcem, matka natomiast Rosjanką[2]. Po wybuchu I wojny światowej w 1914 roku ze względu na niemieckie pochodzenie został internowany w Birsku[1]. Po zakończeniu działań wojennych wyjechał w 1918 roku do Berlina[1][2]. Studiował dekoratorstwo w Kunstgewerbeschule, w latach 1919–1921 uczył się też prywatnie kompozycji u Heinza Tiessena[1]. Od 1921 do 1924 roku studiował na berlińskiej Akademie der Künste, gdzie jego nauczycielem był Ferruccio Busoni[1]. Podczas studiów związał się z kręgiem ekspresjonistów[1]. W latach 1929–1933 wykładał kompozycję w Klindworth-Schwarwenka-Konservatorium w Berlinie[1][2]. Na początku lat 30. zaangażował się też w działalność ruchów robotniczych[1]. Po dojściu do władzy nazistów w 1933 roku został zmuszony do opuszczenia Niemiec i wyjechał do Szwajcarii[1][2]. W 1954 roku przyznano mu szwajcarskie obywatelstwo[1][2].
Honorowy członek Accademia Filarmonica Romana (1955) i Akademii Muzycznej św. Cecylii w Rzymie (1956)[1]. Od 1959 roku był członkiem zwyczajnym berlińskiej Akademie der Künste[1]. Laureat nagrody muzycznej miasta Berlina (1960) i Zurychu (1970)[1]. Do jego uczniów należeli Rolf Liebermann, Jacques Wildberger oraz Einojuhani Rautavaara[1].
Twórczość
Początkowo pozostawał pod wpływem twórczości Skriabina, później tworzył utrzymane w duchu ekspresjonistycznym utwory dodekafoniczne[1]. W swoich kompozycjach dbał o klarowną konstrukcję utworu, logikę przebiegu traktowanej zazwyczaj melodycznie serii i przejrzystość faktury[1]. W utworach wokalno-instrumentalnych przywiązywał duże znaczenie do adekwatnego wyrażenia muzyką wykorzystanego tekstu poetyckiego, od Arnolda Schönberga zapożyczył technikę operowania chórem mówionym[1]. Wiele dzieł Vogla powstało z inspiracji innymi dziedzinami sztuki, w tym poglądami architektów z kręgu Bauhausu[1].
Ważniejsze kompozycje
(na podstawie materiałów źródłowych[1][2])
Utwory orkiestrowe
- Sinfonia fugata in memoriam F. Busoni (1928)
- 4 Studies: Ritmica funèbre, Ritmica scherzosa, Ostinato perpetuo, Ritmica ostinata (1930–1932)
- Rallye (1932)
- Tripartita (1933)
- Koncert skrzypcowy (1937)
- Passacaglia (1946)
- 7 Aspekte einer Zwölftonreihe (1949–1950)
- Spiegelungen (1952)
- Interludio lirico (1954)
- Preludio, interludio lirico, postludio (1954)
- Koncert wiolonczelowy (1955)
- Hörformen I (1967)
- Hörformen I (1969)
- Cantique en forme d’un canon à quatre voix (1969)
- Hörformen na fortepian i orkiestrę smyczkową (1972)
- Abschied na smyczki (1973)
- Meloformen na smyczki (1974)
- Hommage na smyczki (1974)
- Verstrebungen (1977)
Utwory kameralne
- La Ticinella na flet, obój, klarnet, saksofon i fagot (1941)
- 12 Variétudes sur une série de douze-tons non transposée na flet, klarnet, skrzypce i wiolonczelę (1942)
- Inspiré par Jean Arp na flet, klarnet, skrzypce i wiolonczelę (1965)
- Analogien na kwartet smyczkowy (1973)
- Monophonie na skrzypce (1974)
- Für Flöte, Oboe, Klarinette, und Fagott (1974)
- Poème na wiolonczelę (1974)
- Terzet na flet, klarnet i fagot (1975)
- Musik na kwartet dęty i smyczki (1975)
- Graphique na trio smyczkowe (1976)
Utwory fortepianowe
- Nature vivante (1917–1921)
- Einsames Getröpfel und Gewuschel (1921, wersja zrewidowana 1968)
- Dai tempi più remoti (1922–1931, wersja zrewidowana 1968)
- Etude-Toccata (1926)
- Epitaffio per A. Berg (1936)
- Klavier-eigene Interpretationsstudie einer varierten Zwölftonfolge (1972)
- 4 Versionen einer Zwölftonfolge (1973)
Utwory wokalno-instrumentalne
- 3 Sprechlieder na baryton i orkiestrę, słowa August Stramm (1922)
- Der heimliche Aufmarsch gegen die Sowjetunion na głos, chór i fortepian, słowa Erich Weinert (1930)
- kantata Wagadus Untergang durch die Eitelkeit na 3 solistów, chór mieszany, chór mówiony i 5 saksofonów, słowa Leo Frobenius (1930)
- oratorium Thyl Claes, słowa Charles de Coster (część 1 1938, część 2 1943–1945)
- Arpiade na sopran, chór recytujący, flet, klarnet, altówkę, wiolonczelę i fortepian, słowa Hans Arp (1954)
- An die Jugend der Welt na chór i orkiestrę kameralną (1954)
- Goethe- Aphorismen na sopran i smyczki (1955)
- Eine Gotthardkantate na baryton i smyczki (1956)
- Jona ging doch nach Ninive na baryton, solistów recytujących i chór, chór mieszany i orkiestrę, słowa Martin Buber (1958)
- Meditazione su Amadeo Modigliani na 4 solistów, narratora, chór i orkiestrę, słowa Felice Filippini (1962)
- oratorium dramatycze Die Flucht, słowa Martin Walser (1963–1964)
- Schritte na alt i orkiestrę (1968)
- Gli Spaziali na recytatorów, wokalistów i orkiestrę do pism Leondarda da Vinci, tekstu Z Ziemi na Księżyc Verne’a i słów amerykańskich astronautów (1969–1971)
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 Encyklopedia Muzyczna PWM. T. 11. Część biograficzna t–v. Kraków: Polskie Wydawnictwo Muzyczne, 2009, s. 306. ISBN 978-83-224-0905-3.
- 1 2 3 4 5 6 7 Baker’s Biographical Dictionary of Musicians. T. Volume 6 Stre–Zyli. New York: Schirmer Books, 2001, s. 3799–3800. ISBN 0-02-865571-0.