Wilec
Ilustracja
Wilec purpurowy
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

psiankowce

Rodzina

powojowate

Rodzaj

wilec

Nazwa systematyczna
Ipomoea L.
Sp. Pl. 159. 1753
Typ nomenklatoryczny

Ipomoea pes-tigridis L.[3]

Morfologia (I. capillacea)
Owoc i nasiono Ipomoea setosa

Wilec (Ipomoea L.) – rodzaj roślin zielnych (głównie pnączy) z rodziny powojowatych. Obejmuje ok. 650 gatunków. Występują one na różnych kontynentach, głównie jednak na obszarach gorących i ciepłych, przy czym 300 gatunków pochodzi z kontynentów amerykańskich. Do ważnych roślin użytkowych należy wilec ziemniaczany, batat (I. batatas). Jadalne pędy ma wilec wodny (I. aquatica). Liczne gatunki uprawiane są jako ozdobne (zwłaszcza wilec trójbarwny I. tricolor)[5]. W Polsce uprawiany jest zwłaszcza wilec purpurowy (I. purpurea)[6]. Rośliny z tego rodzaju bywają mylone z powojem i kielisznikiem.

Morfologia

Pokrój
Najczęściej pnącza o długości pędów do 15 m, rzadziej niewielkie drzewa do 5 m wysokości[5] i byliny o pędach wzniesionych, płożących lub pływających[7].
Liście
Skrętoległe[5], ogonkowe[7], całobrzegie, dłoniastodzielne lub pierzastodzielne[5].
Kwiaty
Duże lub małe, osadzone zazwyczaj pojedynczo w kątach liści, czasem w kwiatostanach wierzchotkowych lub groniastych kilku lub wielokwiatowych. Działki kielicha równe lub różnej wielkości, trwałe, powiększające się podczas owocowania. Płatki korony są lejkowato, dzwonkowato lub koliście zrośnięte, na brzegu koliste lub z niewielkimi 5 klapami, z wyraźnymi paskami biegnącymi wzdłuż środków płatków[7]. Korona ma barwę białą, niebieską, fioletową, czerwoną, pomarańczową, rzadko żółtą[5][7]. Pręcików jest 5, o nitkach często nierównej długości[7], przylegających do szyjki słupka[5]. Zalążnia górna, dwu- lub czterokomorowa, zawierającą po 1–2 zalążki w każdej z komór[5]. Słupek pojedynczy, nitkowaty, zwieńczony jest okazałym, główkowatym znamieniem[7][5].
Owoce
Kuliste lub jajowate torebki zawierające do czterech (rzadko do 6) nasion gładkich lub omszonych[7].

Systematyka

Rodzaj z plemienia Ipomoeeae w podrodzinie Convolvuloideae. Dzieli się na trzy podrodzaje Eriospermum, Ipomoea i Quamoclit, te z kolei na liczne sekcje i serie[4].

Wykaz gatunków

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-14] (ang.).
  3. ↑ Index Nominum Genericorum. [dostęp 2009-02-05].
  4. 1 2 Genus: Ipomoea L.. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN-Taxonomy) [on-line]. USDA, Agricultural Research Service, National Plant Germplasm System. [dostęp 2018-08-15].
  5. 1 2 3 4 5 6 7 8 Roger Philips, Martyn Rix: The Botanical Garden. Vol. 2. Perennials and annuals. London: Macmillan, 2002, s. 219. ISBN 0-333-74890-5.
  6. ↑ Zbigniew Mirek i inni, Vascular plants of Poland. An annotated checklist, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2020, s. 102, ISBN 978-83-62975-45-7.
  7. 1 2 3 4 5 6 7 Ipomoea Linnaeus. [w:] Flora of China [on-line]. eFloras.org. [dostęp 2018-08-15].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.