Wiedźmin – cykl książek polskiego pisarza fantasy Andrzeja Sapkowskiego i oparta na nim franczyza medialna oraz rodzaj najemnego łowcy potworów, który dał im nazwę.
Tytułowi wiedźmini zajmują się odpłatnym zabijaniem potworów zagrażających bezpieczeństwu ludzi żyjących w świecie wiedźmina. Głównym bohaterem cyklu jest wiedźmin Geralt z Rivii.
Na podstawie książek powstały m.in. serial Wiedźmin z 2002 roku, serial Netflixa Wiedźmin (2019), komiksy, monety kolekcjonerskie oraz gry komputerowe – Wiedźmin, Wiedźmin 2: Zabójcy królów i Wiedźmin 3: Dziki Gon. Książki były również adaptowane w postaci słuchowisk.
Cykl książek
Opowiadania
Cykl wiedźmiński (jeszcze wówczas nie planowany przez autora) zaczął się jako seria opowiadań, pierwotnie publikowanych na łamach miesięcznika „Fantastyka”. Były głównie nowymi wersjami znanych legend i baśni (nazywanymi wersjami postmodernistycznymi; sam autor w wywiadach twierdzi, że pisząc opowiadania jako metodę twórczą wybrał euhemeryzację baśni).
Pierwszym z nich było opowiadanie Wiedźmin z grudnia 1986 roku, napisane na konkurs „Fantastyki”, w którym zajęło III miejsce (I miejsce zajęło opowiadanie Wrócieeś Sneogg, wiedziaam... Marka S. Huberatha).
Kolejne opowiadanie Droga, z której się nie wraca (niezwiązane bezpośrednio z postacią Geralta z Rivii) ukazało się w sierpniowym numerze pisma w 1988 roku. Początkowo autor nie chciał nawiązywać w nim do cyklu ze świata wiedźmina, jednak kiedy cykl ten zaczął powstawać, pojawiły się w nim nawiązania do fabuły tego opowiadania. Jak wspomina pisarz, kiedy Droga, z której się nie wraca po raz pierwszy ukazała się na łamach „Fantastyki”, dokonano poprawek redaktorskich bez zgody samego Sapkowskiego (pierwotna wersja opowiadania została później opublikowana w zbiorze Coś się kończy, coś się zaczyna).
Pierwsze cztery opowiadania o Geralcie oraz Droga, z której się nie wraca, ukazały się w zbiorze opowiadań Wiedźmin, który został opublikowany nakładem wydawnictwa Reporter. Później trzynaście opowiadań wiedźmińskich ukazało się w dwóch zbiorach wydawnictwa SuperNowa – Ostatnie życzenie oraz Miecz przeznaczenia. Dwa opowiadania pośrednio związane z cyklem – Droga, z której się nie wraca oraz Coś się kończy, coś się zaczyna (opowiadanie-żart, opublikowane w 1994 w fanzinie „Czerwony Karzeł”, mylnie odczytywane przez niektórych jako alternatywne zakończenie sagi o wiedźminie) znaleźć można w przywołanym wcześniej zbiorze Coś się kończy, coś się zaczyna.
W 2002 roku, nakładem wydawnictwa Libros, zostały wydane dwa tomy antologii Opowieści o wiedźminie zawierające 15 opowiadań jako zestawienie dziejów Geralta.
Saga o wiedźminie
„Saga o wiedźminie” to pięć powieści o wiedźminie Geralcie (Krew elfów, Czas pogardy, Chrzest ognia, Wieża Jaskółki, Pani Jeziora), w których Sapkowski łączy wiele wątków rozpoczętych w opowiadaniach oraz dodaje nowe. Oprócz samego wiedźmina, główną bohaterką jest również Ciri – dziecko-niespodzianka znane już z opowiadań. Nazwa „Saga o wiedźminie” została nadana przez wydawcę – Sapkowski zamierzał nazwać sagę „Krew elfów”, zaś pierwszy tom miał być pierwotnie zatytułowany Lwiątko.
Sezon Burz
W wywiadzie dla Radia Gdańsk (20 stycznia 2012), Sapkowski zapowiedział kontynuację wiedźmińskich przygód. Jako orientacyjną datę publikacji podał co najmniej rok lub dwa oczekiwania[1]. Sezon burz został opublikowany 6 listopada 2013.
Lista książek
Zbiory opowiadań
- Wiedźmin (REPORTER 1990) (wszystkie opowiadania z tego zbioru zawarte są też w trzech zbiorach wydawnictwa SuperNOWA)
- Miecz Przeznaczenia (SuperNOWA 1992)
- Ostatnie życzenie (SuperNOWA 1993)
- Coś się kończy, coś się zaczyna (SuperNOWA 2000) (zawiera dwa opowiadania luźno związane z cyklem wiedźmińskim)
Tzw. saga o wiedźminie
- Krew elfów (SuperNOWA 1994)
- Czas pogardy (SuperNOWA 1995)
- Chrzest ognia (SuperNOWA 1996)
- Wieża Jaskółki (SuperNOWA 1997)
- Pani Jeziora (SuperNOWA 1999)
Poza tzw. sagą o wiedźminie
- Sezon burz (SuperNOWA 2013)
Główne postacie
Geralt z Rivii
Geralt z Rivii jest wiedźminem, głównym bohaterem cyklu.
Ciri
Ciri jest księżniczką Cintry i przybraną córką Geralta i Yennefer.
Yennefer z Vengerbergu
Yennefer jest czarodziejką, ukochaną Geralta i przybraną matką Ciri.
Jaskier
Jaskier to bard, będący przyjacielem Geralta.
Triss Merigold
Triss to czarodziejka, przyjaciółka Yennefer, Geralta i Ciri.
Świat przedstawiony
Świat przedstawiony utworów o wiedźminie obejmuje bezimienną planetę na którą ludzie przybyli z innego świata, a także inne światy równoległe, m.in. świat elfów Aen Elle, do których przenosi się, dzięki jej zdolnościom, Ciri.
Geografia
Znany jest tylko niewielki fragment świata wiedźmina, obejmujący liczne królestwa na północy i Cesarstwo Nilfgaardu na południu.
Wiedźmini
Oprócz Geralta, wiedźminami w książkach Sapkowskiego byli: Vesemir, Eskel, Lambert i Coën. Ciri została przeszkolona w wiedźmińskim stylu walki i była nazywana wiedźminką, ale nie została poddana Próbie Traw.
Eskel
Eskel był wiedźminem, przyjacielem Geralta z lat dziecięcych, podobnym mu wiekiem i wyglądem (z wyjątkiem koloru włosów). Miał nieprzyjemną, metaliczną barwę głosu, a jego twarz szpeciła długa półokrągła blizna. Pierwszy raz jest o nim mowa w pierwszym tomie sagi (Krew elfów). Następnie pojawia się w wizji Ciri na pustyni Korath, prowadzony na szafot.
Poza cyklem wiedźmińskim, Eskel przybywa z Vesemirem na ślub Geralta i Yennefer w opowiadaniu Coś się kończy, coś się zaczyna.
W grze komputerowej Wiedźmin głos pod Eskela podkłada Piotr Warszawski.
Eskel pojawia się również w grze komputerowej Wiedźmin 3: Dziki Gon[2].
Vesemir
Vesemir był najstarszym (w sadze określonym jako: „kto wie, czy nie starszy niż Kaer Morhen”) wiedźminem z Kaer Morhen. Mistrz miecza, nauczyciel szermierki, przekazywał Ciri swoją wiedzę o potworach. Nosił siwą brodę. Spięty i zakłopotany w obecności Triss Merigold. Geralt w rozmowie z Iolą mówi, że Vesemir był jego (przybranym) ojcem. Pojawia się w wizji Ciri na pustyni Korath, prowadzony na szafot.
Poza cyklem wiedźmińskim, Vesemir przybywa z Eskelem na ślub Geralta i Yennefer w opowiadaniu Coś się kończy, coś się zaczyna.
W serialu i filmie Wiedźmin Vesemir, grany przez Jerzego Nowaka, jest kapłanem.
W grze komputerowej „Wiedźmin” jest jedną z pierwszych postaci pojawiających się w grze. Przyprowadza nieprzytomnego po spotkaniu z Dzikim Gonem Geralta, a następnie uczestniczy w obronie Kaer Morhen przeciwko bandytom Salamandry pod wodzą Azara Javeda. Występuje również w przygodzie „Cena neutralności” dodanej w Edycji Rozszerzonej do gry. Głosu w obu przypadkach użyczył mu Miłogost Reczek.
Lambert
Lambert był najmłodszym z wiedźminów przebywających w Kaer Morhen. Chłodny i opryskliwy, szczególnie wobec Triss Merigold. Prowadził fizyczne szkolenia Ciri. Pojawia się w jej wizji na pustyni Korath, prowadzony na szafot.
Lambert jest głównym bohaterem niezależnego filmu Pół wieku poezji później[3], pojawia się w serii gier Wiedźmin[2].
Coën
Coën był wiedźminem nieco starszym od Lamberta. Pochodził z Poviss. Nosił krótką, czarną brodę, na jego twarzy widniały blizny po przebytej ospie. Miał bardzo jasne, żółtozielone tęczówki i pocięte czerwonymi niteczkami soczewki (skutek uboczny Próby Traw). Kiedy Geralt przybywa do Kaer Morhen z Ciri, Coën zimuje w warowni po raz pierwszy. Prowadził szkolenia Ciri, odnosił się do niej przyjaźnie, czasem się z nią bawił. Pojawia się w jej wizji na pustyni Korath, prowadzony na szafot. Coën zginął w bitwie pod Brenną (Starymi Pupami).
Selekcja
Wiedźminami zostają przede wszystkim porzucone dzieci, często sieroty, zbierane z gościńców, traktów czy też oddawane, być może sprzedawane przez opiekunów, a według plotek tylko i wyłącznie takie, które zostały przyznane wiedźminom przez tzw. Prawo Niespodzianki[4] – zawsze chłopcy, wyjątkiem była księżniczka Ciri, uczona przez wiedźminów, jednak nie poddana Próbie Traw. Młodzi wiedźmini trenowani są od najmłodszych lat w sztuce walki, a ich organizmy są poddawane później daleko idącym przemianom poprzez wpływ potężnych narkotyków, leków i innych niebezpiecznych substancji, wytworzonych również przy udziale magii (tzw. Próba Traw), w celu przygotowania ich do walki z potworami. Zyskują przy tym wyostrzone zmysły, oczy przypominające kocie, odporność na trucizny (potrzebna przy spożywaniu eliksirów wiedźmińskich), zwiększony refleks i wytrzymałość.
Skutkiem ubocznym zmian jest bezpłodność, często oszpecenie twarzy i czasami utrata pigmentu, przez co wiedźmin staje się albinosem, jak Biały Wilk – Geralt z Rivii. Skutki uboczne mogą być różnorodne. Wiedźmini są w stanie korzystać ze szczątkowej magii za pomocą specjalnych znaków magicznych, które są aktywowane nie przez słowa, lecz przez odpowiednie złożenie palców i wyjątkowo silną koncentrację.
Trening
Wiedźmiński trening uczy tłumienia emocji (również dzięki eliksirom), co sprawia, że wielu ludzi postrzega wiedźminów jako pozbawionych uczuć. Uczy również szybszego (oraz cichszego) od innych stworzeń poruszania się, co jest podstawowym atutem każdego wiedźmina. W czasie szkolenia wiedźmini uczą się również wszystkiego o potworach, z którymi może im przyjść walczyć, prostej magii (znaki wiedźmińskie) oraz wytwarzania eliksirów, które krótkotrwale podnoszą ich sprawność w walce (jakkolwiek źródła nie wspominają czy wiedźmini rzeczone eliksiry wykonują własnoręcznie). Jedyna wzmianka o produkcji eliksirów występuje w czasie leczenia wiedźmina w świątyni Melitele w Ellander u Nenneke, podczas którego to właśnie Nenneke uzupełniła Geraltowi eliksiry. Każdy wiedźmin posiada magiczny amulet, który ostrzega przed obcą magią i niebezpieczeństwami, stanowi znak rozpoznawczy oraz cechowy.
Próby
W powieściach i opowiadaniach autorstwa A. Sapkowskiego wspomniana i opisana jest tylko jedna Próba, której może zostać poddany kandydat na wiedźmina:
- Próba Traw – Próba ta polegała na podaniu eliksirów ze specjalnie dobranych ziół uprawianych na terenach Kaer Morhen. Według słów Geralta z Rivii (Miecz przeznaczenia), jedynie troje lub czworo na dziesięcioro dzieci przechodziło pomyślnie mutację wywołaną lekami. Większość umierała w straszliwych męczarniach. Organizm osoby, która pozytywnie przeszła Próbę Traw, działał nieco odmiennie niż u innych ludzi. Refleks wiedźmina stawał się niewiarygodnie szybki, jego zmysły znacznie się wyostrzały, a niektóre funkcje życiowe, jak np. puls, mogły być przez niego kontrolowane. Dzieci, które były szczególnie odporne, poddawano innym, eksperymentalnym mutacjom (np. Geralt z Rivii). Ponadto po próbie wiedźmini stawali się bezpłodni („mutanty są sterylne” – Granica możliwości), mogli też tłumić swoje emocje tak, iż wielu sądziło, że w ogóle nie mają uczuć. Występowało wiele innych skutków ubocznych, trudnych do przewidzenia. Geralt przeszedł mutację w bardzo młodym wieku, efektem ubocznym jego mutacji są białe włosy. „To okropne, co Próba Traw robi z chłopcami” – słowa Geralta w Mieczu przeznaczenia.
Pozostałe dwie Próby są wspomniane w serialu Wiedźmin w reż. Marka Brodzkiego:
- Próba Snów – Próbie tej poddawano tylko dzieci, u których nie było pewności co do całkowitej mutacji – miała ona na celu sprawdzenie, czy kandydat na wiedźmina pamięta coś z czasów przed Próbą Traw;
- Próba Gór – nie zawsze była używana, korzystano z niej gdy nie było wiadomo czy kandydat na wiedźmina został w pełni mutantem – tylko wiedźmin mógł przeżyć Próbę Gór.
Znaki wiedźmińskie
Znaki wiedźmińskie – proste zaklęcia używane przez wiedźminów. Nazywane są znakami ze względu na fakt, że wymagają jedynie gestu. Każdy, kto ma choćby minimum zdolności magicznych, może ich używać[5].
- Znak Aard
Nazwa znaku wywodzi się ze Starszej Mowy, od zniekształconego słowa „ard” oznaczającego „górny”, „najwyższy”. To jeden z najprostszych czarów psychokinetycznych, który polega na pchnięciu energii w wybranym kierunku. Jego siła zależy od woli i koncentracji rzucającego czar.
- Znak Igni
Pochodząca z łaciny nazwa oznacza „ogień” i bardzo trafnie definiuje działanie tego Znaku – polega na wywołaniu ognia. Wytworzony płomień może mieć różną siłę i wielkość. Znaku można użyć do rozpalenia ognisk, przepalenia więzów, oraz np. lutowania garnków.
- Znak Quen
Znak tworzący wokół rzucającego magiczną barierę ochronną mogącą odbijać zarówno mniejsze pociski (np. kamienie, strzały itd.), jak i fale dźwiękowe. Jej działanie jest jednak ograniczone i obiekty lecące z większą prędkością (np. bełty) mogą ją pokonać, wytracając jednak część impetu.
- Znak Aksji
Znak pozwalający łagodnie wpłynąć na działanie umysłu swojego lub obcego. Wiedźmini używali go np. do uspokojenia konia, lub nałożenia na siebie by uspokoić się i skupić na celu.
- Znak Yrden
Znak ten przypuszczalnie wywołuje strach magicznej natury u niektórych stworzeń, zabezpiecza przed otwarciem drzwi, rygle czy wieka, lub, jak podaje Wiedźmin: Gra wyobraźni, uniemożliwia jakimkolwiek istotom zbliżenie się do chronionego obszaru. Geralt nakreślił ten znak na pokrywie sarkofagu, aby uniemożliwić strzydze dostanie się do środka. W grach komputerowych jest używany w charakterze pułapki.
- Znak Heliotropu
Znak obronny, rzucony w odpowiednim momencie łagodzi impet uderzeń o twardą powierzchnię, jak również absorbuje energię wycelowanych w wiedźmina zaklęć czy nawet szarży średniej wielkości drapieżnika. Podczas składania Znaku należy skrzyżować przeguby rąk.
- Znak Somne
Znak wywołujący senność. Pojawia się po raz pierwszy w powieści Sezon burz. Długość uśpienia przeciwnika zależna jest od ilości mocy w niego włożonej. Rzuca się go poprzez dotknięcie przeciwnika palcami złożonymi w zaklęcie.
Adaptacje
Komiksy
W latach 1993–1995 na podstawie opowiadań Sapkowskiego powstało sześć komiksów autorstwa Bogusława Polcha (grafika) i Macieja Parowskiego oraz samego Sapkowskiego (scenariusz). Ich tytuły to:
- Droga bez powrotu (na podstawie opowiadania Droga, z której się nie wraca)
- Geralt (na podstawie opowiadania Wiedźmin)
- Mniejsze zło (na podstawie opowiadania o tym samym tytule)
- Ostatnie życzenie (na podstawie opowiadania o tym samym tytule)
- Granica możliwości (na podstawie opowiadania o tym samym tytule)
- Zdrada (jedyny komiks, który nie powstał na podstawie opowiadania, opowiadający o młodości Geralta)
Zapowiedziana została także nowa adaptacja autorstwa Przemysława Truścińskiego.
W 2011 roku w dwóch kolejnych numerach magazynu Komiksowe hity ukazał się komiks Racja Stanu, autorstwa Michała Gałka (scenariusz) oraz Arkadiusza Klimka i Łukasza Pollera (grafika).
Od 2014 roku publikowane są nakładem wydawnictwa Dark Horse komiksy ze scenariuszem Paula Tobina:
- Dom ze szkła (bazujący na serii gier)
- Dzieci lisicy (adaptujący część Sezonu burz)
- Klątwa kruków (bazujący na serii gier)[6]
- Córka płomienia (bazujący na serii gier)
Film i serial polski
W 1988 roku prawa do ekranizacji opowiadania Wiedźmin zakupił Zespół Filmowy Oko. W grudniu 1989 roku powstał krótki szkic scenariusza[7] autorstwa Dariusza Romanowskiego, jednak do realizacji filmu nie doszło.
Wiedźmin doczekał się ekranizacji w 2001 roku. Reżyserem filmu był Marek Brodzki. Scenariusz napisał Michał Szczerbic, który pod koniec wycofał się z produkcji. Rolę tytułową powierzono Michałowi Żebrowskiemu. Muzykę skomponował Grzegorz Ciechowski. Film został stworzony jako dodatkowy efekt prac nad serialem telewizyjnym, którego premiera miała miejsce jesienią 2002 roku.
Serial Netfliksa i jego prequele
17 maja 2017 roku Netflix ogłosił, że wyprodukuje serial będący ekranizacją utworów Andrzeja Sapkowskiego. Pisarz został konsultantem kreatywnym, a jednym z producentów oprócz Lauren Schmidt Hissrich został Tomasz Bagiński[8][9]. Premiera odbyła się 20 grudnia 2019.
Po opóźnieniu wywołanym pandemią koronawirusa drugą serię zaczęto realizować w Wielkiej Brytanii latem 2020. Premiera odbyła się 17.12.2021[10][11]. Pierwsza część trzeciej serii miała premierę 29 czerwca 2023 roku, a druga 27 lipca 2023[12].
Oprócz serialu Wiedźmin platforma zamówiła kolejne produkcje osadzone w uniwersum Wiedźmina. Pierwsza, to film animowany Wiedźmin: Zmora Wilka, który premierę miał 23 sierpnia 2021[13], zaś druga - aktorski Wiedźmin: Rodowód krwi - czteroodcinkowy prequel Wiedźmina. Akcja serialu rozgrywa się 1200 lat przed wydarzeniami z sagi o Geralcie, a głównym bohaterem jest pierwszy wiedźmin[11]. Premiera odbyła się 25 grudnia 2022 roku[14].
Na rok 2024 zapowiedziano animowany film The Witcher: Sirens of The Deep[15].
Gry
Gry fabularne
W roku 2001 nakładem wydawnictwa Mag ukazała się gra fabularna Wiedźmin: Gra wyobraźni na podstawie książek Sapkowskiego. Gra ta, mimo wielu zarzutów ze strony fanów tego typu zabawy, zdobyła sobie niemałą popularność w Polsce. Postanowiono jednak poprawić błędy pierwotnej wersji systemu rozgrywki, w związku z czym prowadzono prace nad drugą wersję gry[16].
W roku 2018 nakładem wydawnictwa R. Talsorian Games wyszła druga gra fabularna w świecie Wiedźmina, The Witcher RPG[17]. Polskim wydawcą przekładu gry oraz jej linii wydawniczej jest Copernicus Corporation[18].
Gry komputerowe
Na podstawie literatury Andrzeja Sapkowskiego stworzono trzy komputerowe gry fabularne: Wiedźmin, Wiedźmin 2: Zabójcy królów oraz Wiedźmin 3: Dziki Gon. Twórcą trylogii jest studio CD Projekt RED.
Wiedźmin
Głównym bohaterem jest Geralt z Rivii. Akcja została umiejscowiona po wydarzeniach znanych z książki. Zarys fabularny, w początkowym etapie prac, zaakceptował Andrzej Sapkowski, ale nie brał on udziału w pracach nad grą. Na potrzeby reklamy gry, zespół Vader stworzył utwór pod tytułem „Sword of the Witcher”, w którego teledysku wykorzystywane są fragmenty gry. Wiedźmin miał trafić również na konsolę Xbox 360 oraz PlayStation 3 pod zmienioną nazwą – Wiedźmin: Powrót Białego Wilka. Projekt został jednak zawieszony z powodu kryzysu finansowego.
Wiedźmin 2: Zabójcy królów
Kontynuacja gry Wiedźmin. Miała ona swoją premierę 17 maja 2011 roku. Tak jak poprzednia część opowiada historię Geralta.
Wiedźmin 3: Dziki Gon
Oficjalna zapowiedź ukazała się 5 lutego 2013 roku. Informacje dotyczące gry opublikowała amerykańska strona miesięcznika „Game Informer” w którym „Wiedźmin 3” znalazł się na okładce numeru z marca 2013 roku[19][20][21][22][23]. Gra miała swoją premierę 19 maja 2015 roku.
Gry karciane
W styczniu 2007 Wydawnictwo Kuźnia Gier zostało wybrane przez CD Projekt Red Studio, do stworzenia dwóch kompletnych gier karcianych towarzyszących produkcji gry komputerowej Wiedźmin. Wiedźmin – gra promocyjna dołączana była do edycji kolekcjonerskiej gry komputerowej, zaś Wiedźmin: Przygodowa Gra Karciana ukazała się w październiku 2007 i jest niezależną grą dla 2 do 4 osób (trafiła do normalnej sprzedaży 8 października 2007). Za przygotowanie obu gier odpowiadało krakowskie wydawnictwo Kuźnia Gier, a ich autorami byli: Magdalena Madej-Reputakowska, Maciej Reputakowski, Michał Stachyra, Maciej Zasowski[24].
Gra planszowa
W 2014 wydana została gra planszowa Wiedźmin: Gra Przygodowa zaprojektowana przez Ignacego Trzewiczka[25]. Później wydana została też wersja elektroniczna tej gry[26].
MUD
Świat Wiedźmina jest jedną z dwóch domen (światów) Arkadii – największego polskiego MUD-a (tekstowej gry MMORPG). Jest również jedyną domeną MUD-a Vatt'ghern.
Gra internetowa
9 lipca 2008 roku pojawiła się ostateczna wersja gry internetowej The Witcher: Versus produkcji CD Projekt Red oraz One2tribe. Można się w niej wcielić w wiedźmina, czarodziejkę lub przerazę. Zdobywając kolejne poziomy dostajemy punkty talentu, które przeznaczamy na nowe umiejętności, odblokowujemy możliwość kupna nowych przedmiotów. 31 maja 2012 roku wskutek zakończenia współpracy między CD Projekt Red a one2tribe gra została oficjalnie zamknięta[27].
Gra na telefon komórkowy
W 2007 roku studio Breakpoint wydało grę napisaną w języku Java przeznaczoną na telefony komórkowe: Wiedźmin: Krwawy szlak (wydana także w wersji anglojęzycznej jako The Witcher: Crimson Trail). Jest to gra akcji, w której gracz wciela się w wiedźmina Geralta. Używając kombinacji ciosów i wiedźmińskich znaków przedziera się przez kolejne poziomy, zabijając potwory. Gra nie jest bezpośrednio powiązana fabularnie z cyklem wiedźmińskim. Wiadomo tylko tyle, że fabuła w niej przedstawiona osadzona jest zaraz po zakończeniu treningu młodego wiedźmina Geralta.
Muzyka
Irlandzki piosenkarz Gavin Dunne, autor projektu Miracle of Sound, wydał następujące piosenki związane z uniwersum wiedźmina:
- Silver and Steel – album „Level 2”, piosenka oparta na grze Wiedźmin 2: Zabójcy królów
- Wake the White Wolf – album „Level 5”, piosenka oparta na Dzikim Gonie[28]
- Lady of Worlds – singiel opowiadający o postaci Ciri[29]
- Skellige Winds – singiel opowiadający o wyspach Skellige i ich mieszkańcach[30]
- The Path – singiel na podstawie Krwi i wina; piosenka jest swoistym „pożegnaniem” z Geraltem po tym jak CD Projekt Red ogłosił, iż wspomniany dodatek będzie ostatnią grą o Wiedźminie[31]
Polski zespół Vader wydał utwór zatytułowany Sword of the Witcher.
Monety kolekcjonerskie
W 2019 roku pojawiły się pierwsze monety kolekcjonerskie wydane przy współpracy Mennicy Gdańskiej i Andrzeja Sapkowskiego[32]. Planowanych jest 8 emisji monet, z których każda odpowiada kolejnemu opowiadaniu. W każdej emisji ukazują się dwie srebrne monety: 2 uncjowa oraz 1 kilogramowa. Pierwsze monety z serii przedstawiają wydarzenia ze zbioru opowiadań "Ostatnie Życzenie"[33].
Nawiązania w literaturze
Do motywu wiedźmina nawiązywali m.in.
- Tomasz Pacyński w postapokaliptycznej powieści Wrzesień (2002) – na skutek wojny wywołanej przez polskich nacjonalistów, Polska pada łupem nowych rozbiorów. Bohater powieści, Wagner, prowadzi partyzancką walkę z czołgami, helikopterami i innymi maszynami najeźdźców. Konstruuje sobie także wiedźmiński kodeks.
- Ukraiński pisarz Władimir Wasiljew w powieści Wiedźmin z Wielkiego Kijowa (2002) – w odległej przyszłości ludzie żyją w świecie inteligentnych maszyn – koparek, ciężarówek itd., które czasem się buntują. Ich zwalczaniem zajmuje się wiedźmin.
- Nawiązanie a właściwie zaczerpnięcie tematu ma miejsce w książce Arivald z Wybrzeża autorstwa Jacka Piekary. W ostatnim opowiadaniu pojawia się wiedźmin.
- Pod koniec jednej z książek Andrzeja Pilipiuka zamieszczone jest opowiadanie fanowskie autorstwa Michała Smyka pt. Wieśmin. Tytułowy bohater zabija w nim niejaką Literaturlę. Opowiadanie jest parodią samej koncepcji Wiedźmina.
- Rafał A. Ziemkiewicz napisał opowiadanie Koszt uzyskania opowiadające o Miedźwinie[34].
- W książkach Olgi Gromyko o wiedźmie Wolsze Rednej kilkukrotnie pojawia się wzmianka o wiedźminach.
- W 2013 ukazały się Opowieści ze świata Wiedźmina, zbiór opowiadań rosyjskich i ukraińskich pisarzy fantasy umiejscowionych w świecie wiedźmina, a ich bohaterami są znane z tego świata postaci: Jaskier, Geralt i czarodziejki[35][36].
- W 2017 roku pojawił się zbiór opowiadań Wiedźmin. Szpony i kły, który zawiera historie wyłonione w konkursie zorganizowanym przez Nową Fantastykę[37].
- Rafał Kosik w książce Felix, Net i Nika oraz Gang Niewidzialnych Ludzi (2004) jeden z bohaterów wypożycza książkę "Wiedźmin" (s. 104).
Zobacz też
Przypisy
- ↑ Wywiad z Andrzejem Sapkowskim. 2012-01-20. [dostęp 2012-02-08]. (pol.).
- 1 2 Kimberley Wallace: Before You Play The Witcher 3, Reintroduce Yourself To These Important Characters. Gameinformer.com, 14 maja 2015. [dostęp 2017-04-24].
- ↑ Pół wieku poezji później w bazie IMDb (ang.)
- ↑ Andrzej Sapkowski, Miecz Przeznaczenia, opowiadanie Coś więcej, rozmowa królowej Calanthe z Geraltem.
- ↑ Andrzej Sapkowski, Krew elfów, str.78, wypowiedź Lamberta
- ↑ The Witcher | Dark Horse Digital Comics. darkhorse.com. [dostęp 2018-04-08]. (ang.).
- ↑ Dariusz Romanowski Wiedźmin, szkic scenariusza w zbiorach Filmoteki Narodowej-Instytutu Audiowizualnego, sygnatura S-32618
- ↑ Netflix zabiera się za produkcję „Wiedźmina”. Jednym z reżyserów Tomasz Bagiński. Newsweek.pl, 2017-05-17. [dostęp 2018-04-08]. (pol.).
- ↑ Producentka Daredevila stworzy Wiedźmina dla Netfliksa. 2017-12-09. [dostęp 2018-04-08]. (pol.).
- ↑ Tomasz Mileszko: Dziś premiera 2. sezonu "Wiedźmina". Gdzie oglądać nowe przygody Geralta?. Komputer Świat, 2021-12-17.
- 1 2 Radosław Czyż: Sapkowski szarżujący z toporem na śmiejąca się fotografkę, czyli "Jak powstawał 'Wiedźmin'". Gazeta Wyborcza, 2020-08-26. [dostęp 2020-08-27]. (pol.).
- ↑ Wiedźmin - sezon 3. 2023-06-27. [dostęp 2023-11-24].
- ↑ Wiedźmin: Zmora Wilka. 2021-08-22. [dostęp 2023-11-24].
- ↑ Wiedźmin: Rodowód krwi - miniserial. 2022-12-14. [dostęp 2023-11-24].
- ↑ The Witcher: Sirens of The Deep | Oficjalny teaser | Netflix. [dostęp 2023-11-24].
- ↑ 2 edycja – kolejne informacje | Wiedźmin: Gra Wyobraźni [online] [dostęp 2024-01-29] (pol.).
- ↑ The Witcher Pen & Paper RPG - Gry fabularne - RPG - POLTERGEIST [online], polter.pl [dostęp 2024-01-29] (pol.).
- ↑ The Witcher RPG po polsku - Gry fabularne - RPG - POLTERGEIST [online], polter.pl, 17 kwietnia 2018 [dostęp 2024-01-29] (pol.).
- ↑ Dotychczasowe okładki magazynu Game Informer. Game Informer. [dostęp 2013-11-24]. (ang.).
- ↑ Okładka Game Informer z marca 2013 roku. Game Informer. [dostęp 2013-11-24]. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-09-10)]. (ang.).
- ↑ Adrian Werner: Wiedźmin 3: Dziki Gon ujawniony – Geralt w otwartym świecie. Gry-Online, 2013-02-05. [dostęp 2013-11-24]. (pol.).
- ↑ Wiedźmin 3: Dziki Gon – Game Informer zapowiada grę The Witcher 3: Wild Hunt. CD-Action, 2013-02-05. [dostęp 2013-11-24]. (pol.).
- ↑ March Cover Revealed: The Witcher 3: Wild Hunt. Game Informer, 2013-02-04. [dostęp 2013-11-24]. (ang.).
- ↑ recenzja karcianki. 2008-12-13. [dostęp 2015-01-10].
- ↑ Radosław BrzanaNajbardziej i inni, Wiedźmin: gra przygodowa – recenzja [online], Board Times – gry planszowe to nasza pasja, 27 grudnia 2014 [dostęp 2020-03-24] (pol.).
- ↑ Wiedźmin Gra Przygodowa, The Witcher Adventure Game PC, iOS, AND | GRYOnline.pl [online], GRY-Online.pl [dostęp 2020-03-24] (pol.).
- ↑ Wiedźmin: Versus WWW. Encyklopedia Gier. [dostęp 2024-01-30].
- ↑ Wake The White Wolf, by Miracle Of Sound. Miracle Of Sound. [dostęp 2016-08-15].
- ↑ Lady Of Worlds, by Miracle Of Sound. Miracle Of Sound. [dostęp 2016-08-15].
- ↑ Skellige Winds, by Miracle Of Sound. Miracle Of Sound. [dostęp 2016-08-16].
- ↑ The Path, by Miracle Of Sound. Miracle Of Sound. [dostęp 2016-08-15].
- ↑ Monety z Wiedźminem idą jak świeże bułeczki. Chcesz taką kupić? Lepiej się pośpiesz. Spider's Web: bizblog, 08-11-2019. [dostęp 2020-10-08]. (pol.).
- ↑ Mennica Gdańska [online], Mennica Gdańska [dostęp 2020-10-07] (pol.).
- ↑ Recenzja książki „Cała kupa wielkich braci” – literatura.gildia.pl – książki, recenzje, artykuły, nowości. literatura.gildia.pl. [dostęp 2017-11-27].
- ↑ Jakub Zagalski (oprac.), Rosjanie pokochali polskiego bohatera. Wiedźmin podbijał świat długo przed serialem [online], ksiazki.wp.pl, 2 czerwca 2020 [dostęp 2020-10-21] (pol.).
- ↑ Ewa Krzywicka. Śladami Białego Wilka. O ukraińsko-rosyjskich Opowieściach ze świata wiedźmina w Wiedźmin – polski fenomen popkultury (2016)
- ↑ Konrad Chwast: Tylko dla fanów wiedźmina Geralta. Szpony i kły - recenzja Spider's Web. 2017-11-16. [dostęp 2021-12-14].
Linki zewnętrzne
- Oficjalna strona Andrzeja Sapkowskiego. sapkowski.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-02-01)].
- Wiedźmińska Wiki