Wieża Woka
Symbol zabytku nr rej. 477/58 z 10.10.1958
Ilustracja
Wieża Woka (2018)
Państwo

 Polska

Województwo

 opolskie

Miejscowość

Prudnik

Adres

Plac Zamkowy
48-200 Prudnik

Typ budynku

wieża zamkowa

Styl architektoniczny

gotyk

Wysokość całkowita

41 m

Rozpoczęcie budowy

1255

Ukończenie budowy

XIII wiek

Ważniejsze przebudowy

1837
2009

Właściciel

Muzeum Ziemi Prudnickiej

Położenie na mapie Prudnika
Mapa konturowa Prudnika, u góry znajduje się punkt z opisem „Wieża Woka”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Wieża Woka”
Położenie na mapie województwa opolskiego
Mapa konturowa województwa opolskiego, na dole nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Wieża Woka”
Położenie na mapie powiatu prudnickiego
Mapa konturowa powiatu prudnickiego, na dole po lewej znajduje się punkt z opisem „Wieża Woka”
Położenie na mapie gminy Prudnik
Mapa konturowa gminy Prudnik, po prawej nieco na dole znajduje się punkt z opisem „Wieża Woka”
Ziemia50°19′22,706″N 17°34′42,196″E/50,322974 17,578388

Wieża Woka – wieża widokowa, najstarszy zabytek Prudnika, najstarsza wieża zamkowa na Górnym Śląsku[1] i najstarsza prywatna budowla obronna na terenie Polski[2][3][4]. Znajduje się na terenie Starego Miasta, na Placu Zamkowym. Jest jedyną pozostałością po zamku w Prudniku.

Historia

Zamek gotycki w zakolu rzeki Prudnik został wzniesiony w XIII-wieku z inicjatywy czeskiego szlachcica Woka z Rożemberka, który jest uważany za założyciela Prudnika. Początkowo była nazywana Wieżą Pogańską[5]. Wieża w pełniła funkcję miejsca ostatecznej obrony, gdyż grube ściany i wejście do wnętrza wieży na wysokości 12,5 m czyniły z niej miejsce nie do zdobycia. Oprócz tego pełniła też funkcje więzienne, a także służyła jako magazyn żywności i zbrojownia[1].

Inna wersja powstania wieży[6], obalona przez Augustina Weltzla w XIX w. mówi, że drewniany zamek Wogendrüssel założyli ok. 1000 roku templariusze co jest ewidentną nieprawdą, gdyż zakon powstał dopiero w 1118 roku. W XIX w. wieża miała być rozebrana, ale gdy pruski oficer dowiedział się o jej pochodzeniu, kazał ją zostawić.

Podczas pożaru 27 sierpnia 1806 roku spłonął cały zamek oprócz wieży[7]. Na miejscu nieistniejącego zamku w 1837 wzniesiono kompleks stajni garnizonowych[8][5].

W 2009 Wieża Woka została gruntownie odrestaurowana przez gminę Prudnik. Obecnie pełni rolę punktu widokowego[8], którym zarządza Muzeum Ziemi Prudnickiej[2][9].

Architektura

Wnętrze wieży
Loch

Wieża Woka jest wieżą cylindryczną. Jej mury zostały zbudowane z kamieni szarogłazu, pozyskiwanego w kamieniołomach w niedalekich Górach Opawskich[10]. W zwieńczeniu ośmioboczna, zamknięta drewnianym gankiem i ostrosłupowym dachem. Na jednej z wyższych kondygnacji od strony północnej znajduje się otwór drzwiowy w kamiennym obramieniu[8].

Była to wieża ostatecznej obrony pozwalająca zamieszkiwać w niej przez niedługi czas i przetrwać oblężenie zamku, lecz niedostosowana do rezydowania w niej na stałe. Było to utrudniane przez grube i zimne mury, brak okien, wysokie położenie wejścia i brak wygodnego pomieszczenia. U podstawy ma kształt cylindra o średnicy około 12,5 m. Jej mury osiągają grubość od 4 do 5 m na poziomie fundamentowania, natomiast jej góra jest ośmioboczna. Wewnątrz cylindra mieścił się loch o średnicy 2 m i wysokości 13 m. Otwór do niego znajdował się na górze w sklepieniu nad lochem. Powyżej znajdowały się dwa pomieszczenia oddzielone stropami belkowymi[11].

Galeria

Przypisy

  1. 1 2 Wieża Woka – Prudnik – Informator turystyczny, noclegi – www.sudety.info.pl [online], www.sudety.info.pl [dostęp 2019-04-28].
  2. 1 2 Wieża Woka – Muzeum Ziemi Prudnickiej [online], www.muzeumprudnik.pl [dostęp 2019-04-28].
  3. ↑ Jan Poniatyszyn, Prudnik: zamknięto Wieżę Woka [online], Radio Opole, 10 maja 2018 [dostęp 2021-05-15] (pol.).
  4. ↑ Wojciech Góra, Prudnik - Wieża Woka - Nasze Sudety [online], naszesudety.pl [dostęp 2021-05-15].
  5. 1 2 Prudnik – Wieża Woka [online], Górny Śląsk – ciekawe obiekty – warto zobaczyć [dostęp 2019-04-28] [zarchiwizowane z adresu 2019-04-28] (pol.).
  6. ↑ Prądnik, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 27.
  7. ↑ KOMENDA POWITOWA PAŃSTWOWEJ STRAŻY POŻARNEJ W PRUDNIKU – Historia [online], prudnikstraz.pl.tl [dostęp 2019-04-28].
  8. 1 2 3 Wieża zamkowa, wieża Woka, Prudnik – Zabytek.pl [online], zabytek.pl [dostęp 2019-04-28] (pol.).
  9. ↑ Wieża Woka – Zakres „Wieże i punkty obserwacyjne” – Slezsko bez hranic [online], www.silesiatourism.com [dostęp 2018-03-29].
  10. ↑ Andrzej Dereń, Tygodnik Prudnicki – Fakty i mity o Wieży Woka [online], www.tygodnikprudnicki.pl, 21 października 2009 [dostęp 2019-07-03].
  11. ↑ Anna Chodkowska, Małgorzata Chorowska: Wirtualna rekonstrukcja średniowiecznego zamku w Prudniku. 2019. (pol. • ang.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.