Varroa destructor na pszczole miodnej, obraz z mikroskopu skaningowego.

Warroza (Varroasis apium) – choroba wywoływana przez roztocze Varroa destructor (dręcz pszczeli[1]), rozwijające się na czerwiu i dorosłych osobnikach pszczół miodnych.

Samice roztoczy żywią się hemolimfą (prawdopodobnie jednak preferują ciało tłuszczowe[2]) zaatakowanych owadów. Cykl rozwojowy trwa 9-10 dni. Po tym czasie samica roztocza składa w zasklepionych komórkach z czerwiem od 3 do 6 jaj, z których wykluwa się około 2/3 samic i 1/3 samców.

Samice osiągają 1,6 mm szerokości i 1 mm długości.

Zaatakowane rodziny pszczele wiosną bez pomocy człowieka giną już jesienią, a wystarczy zakażenie wiosenne na poziomie 10 roztoczy.

Rozprzestrzenienie warrozy

Po przewleczeniu roztocza Varroa destructor z Azji od pszczoły Apis cerana warroza rozprzestrzenia się w rodzinach pszczół należących do gatunku pszczoły miodnej występując w państwach:

Sposoby zapobiegania i leczenia warrozy

Od lat 80. XX wieku do chwili obecnej walka pszczelarzy i naukowców z warrozą nie dała spodziewanych rezultatów.

Obok naturalnych metod zapobiegania warrozie (np. próby wyhodowania pszczoły miodnej, dysponującej mechanizmami obronnymi przeciw pasożytowi Varroa destructor, dyskusyjna metoda wycinania czerwiu trutowego itd.) w leczeniu warrozy stosuje się preparaty chemiczne. Są one podawane w postaci pasków wieszanych w ulach, dymu ze spalania lub odparowywania środków przeciw roztoczom (środków warroabójczych) lub w postaci oprysków roztworami zawierającymi substancje czynne. Roztocze potrafi jednak w ciągu kilku lat uodpornić się na stosowane akarycydy. Stosowanie kwasów organicznych, takich jak kwas mrówkowy, kwas mlekowy i kwas szczawiowy, nie prowadzi do nabrania oporności na te kwasy przez pasożyta, jest jednak pracochłonne i zależne od warunków atmosferycznych oraz od stadium rozwoju rodziny pszczelej. Stosowanie preparatów chemicznych wpływa na zanieczyszczenie miodu i wosku. Zabrania się stosowanie preparatów warroabójczych w okresie produkcji miodu towarowego. Bezwzględnie należy przestrzegać okresów karencji wymaganych dla poszczególnych preparatów.

W Polsce dostępna jest biologiczna metoda zwalczania Varroa destructor w postaci pożytecznych roztoczy Stratiolaelaps, które aplikuje się do ula z pszczołami wiosną i jesienią. Roztocza są zbyt małe, by zjadły Varroa destructor, jednak – walcząc z nim – uszkadzają go w stopniu uniemożliwiającym rozwój.

Leki

W Polsce i na świecie przeciw warrozie stosuje się preparaty zawierające substancje czynne:

Przypisy

  1. ↑ Radio Warroza, Radio Warroza: Potężny niszczyciel dręcz pszczeli [online], Radio Warroza, 21 marca 2019 [dostęp 2020-03-04].
  2. ↑ Samuel D. Ramsey i inni, Varroa destructor feeds primarily on honey bee fat body tissue and not hemolymph, „Proceedings of the National Academy of Sciences of the United States of America”, 116 (5), 2019, s. 1792–1801, DOI: 10.1073/pnas.1818371116, ISSN 0027-8424, PMID: 30647116 [dostęp 2020-03-04] (ang.).
  3. ↑ Jakub Wojciechowski: Australia się poddaje: Przegrała z inwazyjnym gatunkiem. interia.pl, 2023-09-20. [dostęp 2023-11-07].

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.