ulica 23 Lutego
Centrum, Stare Miasto
Ilustracja
Początek ulicy 23 Lutego
Państwo

 Polska

Miejscowość

Poznań

Przebieg
0 Plac Cyryla Ratajskiego
155 Ulica jednokierunkowa ul. F. Nowowiejskiego Zakaz wjazdu
320 al. K. Marcinkowskiego
420 Plac Wielkopolski Zakaz wjazdu
480 Plac Wielkopolski Ulica jednokierunkowa
ul. Zamkowa Ulica jednokierunkowa
580 ul. Masztalarska Zakaz wjazdu
590 ul. Rynkowa
ul. Kramarska Zakaz wjazdu
Położenie na mapie Poznania
Mapa konturowa Poznania, w centrum znajduje się punkt z opisem „ulica 23 Lutego”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po lewej znajduje się punkt z opisem „ulica 23 Lutego”
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego
Mapa konturowa województwa wielkopolskiego, blisko centrum na lewo znajduje się punkt z opisem „ulica 23 Lutego”
Ziemia52°24′35,4″N 16°55′29,1″E/52,409831 16,924753

Ulica 23 Lutego – ulica na osiedlu Stare Miasto w Poznaniu biegnąca od placu Cyryla Ratajskiego w kierunku wschodnim.

Historia

Ulica powstała w 1804 wraz z budową Nowego Miasta na terenie dawnych osad Glinek i Pęcławia (Kundorfu). Zaborca pruski nadał jej nazwę Fryderykowskiej. Po 1918 nosiła nazwę Pocztowej. Powstała tu jedna z pierwszych polskich cukierni w mieście. Istniały tu też liczne kancelarie adwokackie, co uzasadnione było bliskością sądów[1].

Na zachodnim krańcu ulicy, w gmachu narożnym mieściło się Krajowe Ubezpieczenie Ogniowe, a wcześniej rekwizytornia teatru miejskiego. W stronę wschodnią rozciągał się teren ogrodu publicznego, obecnie zabudowany kamienicami. Na terenie ogrodu stał dom, w którym leszczyński aptekarz Aleksander Lippowitz otworzył w 1844 pierwszy w mieście zakład dagerotypii. Był on prekursorem przemysłu chemicznego w Poznaniu i właścicielem fabryki nawozów sztucznych na Jeżycach. W latach 70. XIX wieku powstała przy ulicy fabryka czekolady François. W 1908, po ukończeniu nowego gmachu sądowego przy ulicy Młyńskiej, wyburzono dwie kamienice przy ulicy 23 Lutego, celem przebicia wygodnego dojazdu do tego budynku. W ten sposób powstała ulica Kręta (obecnie odcinek ulicy Nowowiejskiego). Bliżej Alei Marcinkowskiego, w jednej z XIX-wiecznych kamienic, funkcjonowała Kasa chorych. Obok zamieszkiwał architekt Roger Sławski, a nieco dalej doktor Zygmunt Słoniński, założyciel poznańskiego Lekarskiego Pogotowia Ratunkowego, mającego swą siedzibę po północnej stronie ulicy. Na narożniku Alei Marcinkowskiego istniała siedziba Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu i Handlu "Praca" oraz Narodowej Partii Robotniczej. Po drugiej stronie Alei, za monumentalnym budynkiem poczty, znajdowała się Apteka Sapieżyńska, wędliniarnia Kazimierza Przybyły, piekarnia Kazimierza Knasta oraz sklep kolonialny "Potestas". W 1920 uruchomiono Wielkopolską Centralę Tapet. Dalej znajduje się gmach Archiwum Państwowego (przed 1939 Sąd Apelacyjny, którego pierwszym prezesem był Jan Motty). W okresie I Rzeczypospolitej działał w tym miejscu młyn nad Rudnikiem (potem Bogdanką, która jest obecnie skanalizowana). Teren obecnego skweru Wilhelmiego zajmowała przed 1945 kamienica. Mniej więcej naprzeciw niej działał Komunalny Bank Kredytowy[1].

Historia nazewnictwa

Na przestrzeni lat ulica posiadała różne nazwy:

  • do 1919: Friedrichstrasse,
  • 1919–1939: Fryderykowska, Glinki, Pocztowa,
  • 1939–1945: Poststrasse,
  • 1945 – 26 grudnia 2017: 23 Lutego (na cześć wyzwolenia Poznania spod okupacji niemieckiej)
  • od 27 grudnia 2017 do listopada 2018: por. Janiny Lewandowskiej – nazwa wprowadzona zarządzeniem zastępczym wojewody wielkopolskiego[2], na które Rada Miasta Poznania postanowiła złożyć skargę do sądu[3] (22 marca 2018 Wojewódzki Sąd Administracyjny w Poznaniu uchylił zarządzenie wojewody dotyczące zmiany nazwy ulicy – wyrok jest nieprawomocny, w związku z czym decyzja nie ma rygoru natychmiastowej wykonalności[4])
  • od 13 listopada 2018: 23 Lutego – Naczelny Sąd Administracyjny utrzymał w mocy orzeczenie Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, oddalając skargę kasacyjną wojewody[5].

Komunikacja miejska

W ciągu ulicy znajduje się dwutorowa trasa tramwajowa, po której wytyczono następujące linie na zlecenie Zarządu Transportu Miejskiego w Poznaniu:

  • nocne (według stanu na 2 listopada 2021 r.[8])
    • 201 Osiedle Sobieskiego ↔ Unii Lubelskiej (nie kursuje w nocy z niedzieli na poniedziałek)
    • 202 Osiedle Sobieskiego ↔ Franowo (kursuje tylko w nocy z piątku na sobotę i z sobotę na niedzielę/święto)

Opisane obiekty

Zobacz też

Przypisy

  1. 1 2 Zbigniew Zakrzewski, Ulicami mojego Poznania. Część 2, Wydawnictwo Kwartet, Poznań, 2006, s. 201-206, ISBN 83-60069-25-5
  2. Wojewoda Wielkopolski: Zarządzenie zastępcze nr KN-I.4102.35.2017.16 Wojewody Wielkopolskiego z dnia 13 grudnia 2017 r. w sprawie nadania ulicy 23 lutego położonej w mieście Poznań nazwy por. Janiny Lewandowskiej. 2017-12-13. [dostęp 2018-01-15]. [zarchiwizowane z tego adresu (2018-01-16)]. (pol.).
  3. LX Sesja Nadzwyczajna Rady Miasta Poznania. 2018-01-09. [dostęp 2018-01-16]. (pol.).
  4. Błażej Dąbkowski, Łukasz Cieśla: Poznań: Powróci ulica 23 Lutego? Sąd uchylił zarządzenie wojewody. Głos Wielkopolski, 2018-03-22. [dostęp 2018-04-15]. (pol.).
  5. MRT, Poznań: Zostaje ulica 23 Lutego. Sąd oddalił skargę kasacyjną wojewody, „Gloswielkopolski.pl” [dostęp 2018-11-14] (pol.).
  6. Zarząd Transportu Miejskiego w Poznaniu: Schemat sieci tramwajowej. ztm.poznan.pl, 2021-10-04. [dostęp 2021-11-14]. (pol.  ang.).
  7. Zarząd Transportu Miejskiego w Poznaniu: Mapa sieci tramwajowej. ztm.poznan.pl, 2021-10-04. [dostęp 2021-11-14]. (pol.  ang.).
  8. Zarząd Transportu Miejskiego w Poznaniu: Mapa sieci połączeń nocnych ZTM Poznań. Zarząd Transportu Miejskiego w Poznaniu, 2021-11-02. [dostęp 2021-11-14]. (pol.  ang.).

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.