Tyniewicze Duże
wieś
Ilustracja
Państwo

 Polska

Województwo

 podlaskie

Powiat

hajnowski

Gmina

Narew

Liczba ludności (2011)

162[1][2]

Strefa numeracyjna

85

Kod pocztowy

17-210[3]

Tablice rejestracyjne

BHA

SIMC

0036647[4]

Położenie na mapie gminy Narew
Mapa konturowa gminy Narew, na dole znajduje się punkt z opisem „Tyniewicze Duże”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko prawej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Tyniewicze Duże”
Położenie na mapie województwa podlaskiego
Mapa konturowa województwa podlaskiego, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Tyniewicze Duże”
Położenie na mapie powiatu hajnowskiego
Mapa konturowa powiatu hajnowskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Tyniewicze Duże”
Ziemia52°51′40″N 23°28′14″E/52,861111 23,470556[5]
Cerkiew pod wezwaniem św. Apostoła i Ewangelisty Łukasza

Tyniewicze Duże (białorus. Тыневічы Вялікія[6]) – wieś w Polsce, położona w województwie podlaskim, w powiecie hajnowskim, w gminie Narew[7][4].

W latach 1975−1998 miejscowość administracyjnie należała do województwa białostockiego.

Integralne części wsi

Integralne części wsi Tyniewicze Duże[7][4]
SIMCNazwaRodzaj
0036280Glinicaczęść wsi
0036660Hrudekczęść wsi
0036676Morgiczęść wsi

Historia

Wieś założona w XVII wieku przez rodzinę Tyniewickich.

Wieś królewska w starostwie narewskim w ziemi bielskiej województwa podlaskiego w 1795 roku[8].

W okresie I Wojny Światowej w Tyniewiczach Dużych powstała szkoła powszechna nauczająca w języku białoruskim[9].

Według Pierwszego Powszechnego Spisu Ludności, przeprowadzonego w 1921 r., wieś liczyła 67 domostw, które zamieszkiwało 298 osób (147 kobiet i 151 mężczyzn). Niemal wszyscy mieszkańcy miejscowości, w liczbie 293, zadeklarowali wówczas wyznanie prawosławne oraz białoruską przynależność narodową (5 mieszkańców podało wyznanie mojżeszowe i narodowość żydowską). W owym czasie miejscowość znajdowała się w gminie Narew w powiecie bielskim i nosiła nazwę Tyniewicze Wielkie[10].

Dnia 20 listopada 2011 r. w świetlicy wiejskiej w Tyniewiczach Dużych odbyło się białoruskie spotkanie kulturalne z cyklu „Żywie jaszcze tardycyja” zorganizowane przez Narwiański Ośrodek Kultury we współpracy ze Stowarzyszeniem na rzecz dzieci i młodzieży uczących się języka białoruskiego „AB-BA”[11].

Inne

Tyniewicze Duże zamieszkują prawosławni Białorusini posługujący się na co dzień ukraińską gwarą podlaską, typową dla tej mniejszości na terenach powiatu hajnowskiego[12]. Miejscowość posiada charakter rolniczy, umiejscowiona jest w otoczeniu lasów. Na jednym z końców wsi znajduje się żwirownia. W centrum wsi znajduje się mleczarnia, a na wyjeździe do Tyniewicz Małych sklep spożywczo-przemysłowy. Kiedyś we wsi funkcjonowała Rolnicza Spółdzielnia Produkcyjna, obecnie pozostały po niej stare zabudowania oraz silosy.

W Tyniewiczach Dużych znajduje się cerkiew prawosławna pod wezwaniem św. Apostoła i Ewangelisty Łukasza, zbudowana pierwotnie około 1750. Spłonęła ona podczas II wojny światowej w 1944 po podpaleniu jej przez zwiad sowiecki. Ocalała wtedy jedynie dzwonnica. Odbudowę cerkwi zakończono w 1948. Obecnie jest to świątynia parafialna.

Wierni kościoła rzymskokatolickiego należą do parafii Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny i św. Stanisława Biskupa i Męczennika w Narwi[13].

Zabytki

Urodzeni w Tyniewiczach Dużych

Zobacz też

Linki zewnętrzne

Przypisy

  1. ↑ Wieś Tyniewicze Duże w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2021-01-16], liczba ludności w oparciu o dane GUS.
  2. ↑ GUS: Ludność - struktura według ekonomicznych grup wieku. Stan w dniu 31.03.2011 r..
  3. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1311 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  4. 1 2 3 GUS. Rejestr TERYT
  5. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 142154
  6. ↑ Тыневічы Вялікія, вёска. Radzima.net. [dostęp 2016-09-08].
  7. 1 2 Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  8. ↑ Karol de Perthées , Mappa Szczegulna Woiewodztwa Podlaskiego, 1795
  9. ↑ Sławomir Iwaniuk: [http://www.ab-ba.com.pl/page.php?id=100 Szkolnictwo z językiem białoruskim w Białymstoku w latach 1917-2012 (na tle regionu białostockiego)]. [w:] Historia nauczania j. białoruskiego w Białymstoku [on-line]. Stowarzyszenie na rzecz dzieci i młodzieży uczących się języka białoruskiego „AB-BA”. [dostęp 2016-08-21].
  10. ↑ Skorowidz miejscowości Rzeczypospolitej Polskiej: opracowany na podstawie wyników pierwszego powszechnego spisu ludności z dn. 30 września 1921 r. i innych źródeł urzędowych.. T. 5: Województwo białostockie. Warszawa: Główny Urząd Statystyczny, 1924, s. 32 (23).
  11. ↑ Żywie jaszcze tradycyja w Tyniewiczach Dużych. Narwiański Ośrodek Kultury w Narwi, 21 listopada 2011. [dostęp 2016-09-09].
  12. ↑ Ludmiła Filimoniuk. Pozytywne zmiany. „Над Бугом і Нарвою”. 1 (33), 2001. Związek Ukraińców Podlasia. ISSN 1230-2759. [dostęp 2015-10-22]. (pol.).
  13. ↑ Opis parafii na stronie diecezji

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.