Turak ostroczuby
Tauraco livingstonii[1]
G.R. Gray, 1864
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

turakowe

Rodzina

turakowate

Podrodzina

turaki

Rodzaj

Tauraco

Gatunek

turak ostroczuby

Synonimy
  • Turacus livingstonii G.R. Gray, 1864[2]
Podgatunki
  • T. livingstonii cabanisi (Reichenow, 1883)
  • T. livingstonii livingstonii G.R. Gray, 1864
  • T. livingstonii reichenowi (G.A. Fischer, 1880)
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[3]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Turak ostroczuby[4] (Tauraco livingstonii) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae). Występuje we wschodniej i południowo-wschodniej Afryce. Nie jest zagrożony wyginięciem. Charakterystyczne dla tego i kilku spokrewnionych z nim gatunków jest występowanie w piórach unikatowych barwników: zielonej turakowerdyny i czerwonej turacyny, niespotykanych u prawie żadnych innych zwierząt[5].

Zasięg występowania

Występuje od Burundi i Tanzanii na północy, poprzez Mozambik, południowo-wschodnie Malawi i wschodnie Zimbabwe po wschodnie, głównie nadbrzeżne krańce Republiki Południowej Afryki. Spotykany jest od poziomu morza do 2500 m n.p.m.[6] Na zachodzie swego zasięgu ustępuje blisko z nim spokrewnionemu turakowi długoczubemu, który preferuje bardziej suche środowisko.

Opis gatunku

Upierzeniem przypomina kilka innych gatunków turaków łączonych kiedyś w jeden takson[uwaga 1]. Najbardziej zbliżony wyglądem jest turak długoczuby, od którego odróżnia się głównie krótszym czubem na głowie. Poszczególne gatunki zostały jednak rozdzielone w wyniku badań nad głosami tych ptaków oraz dzięki najnowszym badaniom nad ich genomem[7][2]. W upierzeniu, podobnie jak u większości gatunków z rodzaju Tauraco, przeważają barwy zielona i w mniejszym stopniu niebieska. Jasnozielona głowa, szyja i pierś zaczynają przechodzić w ciemnozielone lub zielono-niebieskie skrzydła i niebieski ogon. Lotki są czerwone, choć prawie niewidoczne w stanie spoczynku, za to bardzo wyraźnie podczas lotu. Głowę zdobi wyraźny czub z piór, sięgający 6,5–7,5 cm[7] i zakończony białymi, perłowymi plamkami, które na karku przechodzą w białą linię. Dziób jest barwy różowo-czerwonej i biegną od niego ku oku dwa pasy: biały na górze (nad okiem) i czarny na dole (pod okiem). Poniżej czarnego pasa pojawia się kolejna biała kreska. Samo oko otoczone jest nagą, czerwoną skórą.

Średnie wymiary

Długość ciała: około 45 cm (wraz z długim ogonem). Masa ciała: 262–380 g[6].

Gęste i wilgotne lasy są naturalnym siedliskiem turaków
Biotop

Wilgotne, gęste wiecznie zielone lasy lub zarośla, zarówno znajdujące się na nizinach, jak i górskie[6].

Pożywienie

Głównie pokarm roślinny: owoce, a także liście, kwiaty i pąki[8].

Zachowanie

Jak inne turaki są ptakami terytorialnymi i monogamicznymi. Pary lub grupy rodzinne wspólnie bronią swego terytorium. Latają słabo, unikając wolnych przestrzeni. Najlepiej czują się w gęstych koronach drzew[8].

Rozmnażanie

Lęgi są słabo poznane. Odbywają się między sierpniem a lutym. Para wspólnie wysiaduje 2 jaja i karmi młode[8].

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje turaka ostroczubego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako dość pospolity w znacznej części swego zasięgu występowania. Trend liczebności populacji oceniany jest jako spadkowy ze względu na utratę siedlisk[3].

Podgatunki

Zwykle wyróżnia się trzy podgatunki T. livingstonii[1][2][9]:

  • T. l. cabanisi – nizinne, nadbrzeżne regiony od Tanzanii po Zululand[2],
  • T. l. livingstonii – turak ostroczuby[4] – wyżynne i górskie lasy Malawi, Mozambiku i Zimbabwe[2],
  • T. l. reichenowi – turak zielony[4] – górskie regiony Tanzanii i Burundi[2].

Międzynarodowy Komitet Ornitologiczny (IOC) populację wyróżnianą jako cabanisi zalicza do podgatunku T. l. reichenowi[10].

Uwagi

Przypisy

  1. 1 2 Tauraco livingstonii, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 3 4 5 6 Livingstone’s Turaco (Tauraco livingstonii). IBC: The Internet Birds Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-05-02)]. (ang.).
  3. 1 2 Tauraco livingstonii, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  4. 1 2 3 Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Musophaginae Lesson, 1828 - turaki (Wersja: 2022-09-20). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2023-01-03].
  5. ↑ Mały słownik zoologiczny. Ptaki T.II. Przemysław Busse (red.). Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 304. ISBN 83-214-0043-4.
  6. 1 2 3 Livingstone’s Turacos. Avian Web. [zarchiwizowane z tego adresu (2013-06-06)]. (ang.).
  7. 1 2 Livingstone’s Turaco. Turacos.org. [dostęp 2012-02-15]. (ang.).
  8. 1 2 3 Tauraco livingstonii (Livingstone’s turaco). Biodiversity Explorer. [dostęp 2020-05-17]. (ang.).
  9. ↑ HBW and BirdLife International, Handbook of the Birds of the World and BirdLife International digital checklist of the birds of the world. Version 7 [online], grudzień 2022 [dostęp 2023-01-03].
  10. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): IOC World Bird List (v12.2). [dostęp 2023-01-03]. (ang.).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.