Turak niebieskozielony
Tauraco corythaix[1]
(Wagler, 1827)
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ptaki

Podgromada

Neornithes

Infragromada

ptaki neognatyczne

Rząd

turakowe

Rodzina

turakowate

Podrodzina

turaki

Rodzaj

Tauraco

Gatunek

turak niebieskozielony

Synonimy
  • Spelectos corythaix Wagler, 1827[2]
  • Tauraco persa corythaix (Wagler, 1827)[3]
  • Tauraco persa phoebus Neumann, 1907[3]
Podgatunki
  • T. c. corythaix (Wagler, 1827)
  • T. c. phoebus Neumann, 1907
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4]

Zasięg występowania
Mapa występowania

Turak niebieskozielony[5] (Tauraco corythaix) – gatunek średniej wielkości ptaka z rodziny turakowatych (Musophagidae). Występuje wyłącznie w kilku regionach Południowej Afryki, głównie wzdłuż wybrzeża Kraju Przylądkowego i Natalu. Istnieje też mniejsza populacja w głębi lądu, na pograniczu wschodniej części prowincji Mpumalanga (dawniej Transwal, RPA), Suazi i Mozambiku[6]. Nie jest zagrożony wyginięciem. Charakterystyczne dla tego i kilku spokrewnionych z nim gatunków jest występowanie w piórach unikatowych barwników: zielonej turakowerdyny i czerwonej turacyny, niespotykanych u prawie żadnych innych zwierząt[7]. W Południowej Afryce znany jest pod lokalną nazwą knysna turaco bądź knysna lourie (loerie)[8][6].

Naturalnym środowiskiem turaka niebieskozielonego są gęste korony drzew

Opis gatunku

Upierzeniem bardzo przypomina turaka zielonoczubego (Tauraco persa), wcześniej uznawano go nawet za jego podgatunek[9]. Pióra w intensywnych barwach. Pierś, szyja, górna część grzbietu i głowa są zielone. Podobnie czub, przy czym zakończony jest białą krawędzią (co odróżnia go od turaka zielonoczubego). Im dalej w tył tułowia, tym kolor piór bardziej przechodzi z zielonego w niebieski. Niebieskie są pokrywy skrzydłowe, brzuch i przede wszystkim ogon. Natomiast lotki są jaskrawoczerwone, co najlepiej widać w locie. Dziób czerwony, częściowo zakryty piórami. Oko otoczone nagą, czerwoną obwódką, z dwiema białymi kreskami: jedną nad i jedną pod okiem, oraz z czarną kreską przed nim. Brak dymorfizmu płciowego. Skrzydła dość krótkie, zaokrąglone, ogon długi. Lata słabo, za to zręcznie skacze i wspina się wśród koron drzew. Żyje w parach lub w małych grupach rodzinnych, zaciekle i hałaśliwie broniąc swego terytorium. Charakterystyczny, donośny głos tego turaka przypomina ochrypłe szczekanie: kau-kau-kau[10].

Średnie wymiary

Długość ciała: 40–42 cm (wraz z długim ogonem)[8]. Masa ciała: 260–380 g[6].

Biotop

Wiecznie zielone i nadrzeczne lasy o dojrzałym drzewostanie, od poziomu morza do 1800 m n.p.m.[6]

Pożywienie

Głównie owoce, ale również chętnie liście, owady lub dżdżownice[8].

Rozmnażanie
Jaja z kolekcji muzealnej

Każda para ustala własne terytorium, gdzie w koronie drzew lub gęstwinie pnączy buduje niedbale złożone z patyków gniazdo. Samica składa zwykle 2 biało-kremowe jaja, choć najczęściej wychowywane jest jedno młode[10]. Wysiadują obydwoje rodzice przez 20–24 dni[6]. Pisklęta wykluwają się niedołężne, pokryte czarnym puchem. Młode opuszczają gniazdo po ok. 22 dniach, wspinając się na sąsiednie gałęzie. Latać zaczynają po 28 dniach od wyklucia, lecz pozostają pod opieką dorosłych jeszcze przez kilka tygodni po opuszczeniu gniazda[6].

Status

Międzynarodowa Unia Ochrony Przyrody (IUCN) uznaje turaka niebieskozielonego za gatunek najmniejszej troski (LC – Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako dość pospolity. Trend liczebności populacji oceniany jest jako spadkowy ze względu na utratę siedlisk[4].

Podgatunki

Wyróżnia się dwa podgatunki Tauraco corythaix[2][11]:

  • Tauraco corythaix corythaix – południowa, nadbrzeżna część populacji
  • Tauraco corythaix phoebus – wschodnia, śródlądowa część populacji

Przypisy

  1. ↑ Tauraco corythaix, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. 1 2 Knysna Turaco (Tauraco corythaix). IBC: The Internet Birds Collection. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-06-21)]. (ang.).
  3. 1 2 D. Lepage: Knysna Turaco Tauraco corythaix. [w:] Avibase [on-line]. [dostęp 2023-01-03]. (ang.).
  4. 1 2 Tauraco corythaix, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
  5. ↑ Systematyka i nazwy polskie za: P. Mielczarek & M. Kuziemko: Podrodzina: Musophaginae Lesson, 1828 - turaki (Wersja: 2015-09-04). [w:] Kompletna lista ptaków świata [on-line]. Instytut Nauk o Środowisku Uniwersytetu Jagiellońskiego. [dostęp 2020-05-17].
  6. 1 2 3 4 5 6 Knysna Loerie. [w:] Birds of Eden [on-line]. 2010-06-23. [zarchiwizowane z tego adresu (2020-08-15)]. (ang.).
  7. ↑ Mały słownik zoologiczny. Ptaki T.II. Przemysław Busse (red.). Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 304. ISBN 83-214-0043-4.
  8. 1 2 3 Knysna Turaco. [w:] Avian Web [on-line]. [zarchiwizowane z tego adresu (2011-11-01)]. (ang.).
  9. ↑ Turacos.org. [dostęp 2012-02-08]. (ang.).
  10. 1 2 Knysna Turaco. [w:] South Africa Wildlife [on-line]. [dostęp 2012-02-08]. (ang.).
  11. ↑ F. Gill, D. Donsker & P. Rasmussen (red.): Turacos, bustards, cuckoos, mesites, sandgrouse. IOC World Bird List (v10.1). [dostęp 2020-05-17]. (ang.).

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.