Trimipramina

enancjomery trimipraminy: (R) po lewej (S) po prawej
Nazewnictwo Nomenklatura systematyczna (IUPAC) (2RS)-3-(10,11-dihydro-5H-dibenzo[b,f]azepin-5-ylo)-N,N,2-trimetylopropano-1-amina Inne nazwy i oznaczenia farm. łac. trimipraminum, trimipramini maleas (maleinian trimipraminy) inne β-metyloimipramina
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny	C20H26N2
Masa molowa	294,43 g/mol
Identyfikacja
Numer CAS	739-71-9 20230-75-5 (maleinian) 25332-12-2 (mezylan)
PubChem	5584
DrugBank	DB00726
SMILES CC(CN1C2=CC=CC=C2CCC3=CC=CC=C31)CN(C)C
InChI InChI=1S/C20H26N2/c1-16(14-21(2)3)15-22-19-10-6-4-8-17(19)12-13-18-9-5-7-11-20(18)22/h4-11,16H,12-15H2,1-3H3 InChIKey ZSCDBOWYZJWBIY-UHFFFAOYSA-N
Właściwości Rozpuszczalność w wodzie słabo rozpuszczalna[1] Temperatura topnienia 45 °C[1][2] logP 4,2[1]
Niebezpieczeństwa Karta charakterystyki: dane zewnętrzne firmy Sigma-Aldrich [dostęp 2020-06-25] Globalnie zharmonizowany system klasyfikacji i oznakowania chemikaliów Na podstawie podanej karty charakterystyki maleinian trimipraminy Uwaga Zwroty H H302, H315, H319, H335, H361 Zwroty P P201, P301+P312+P330, P302+P352, P305+P351+P338, P308+P313 Numer RTECS HO1225000 Dawka śmiertelna LD50 42 mg/kg (mysz, dożylnie)
Podobne związki
Podobne związki	imipramina
Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC	N06AA06
Stosowanie w ciąży	kategoria C
Farmakokinetyka Działanie uspokajające, przeciwlękowe, przeciwdepresyjne Okres półtrwania 11–23 h Wiązanie z białkami osocza i tkanek 93–96% Metabolizm wątrobowy Wydalanie z moczem
Uwagi terapeutyczne Drogi podawania doustnie

Trimipramina (łac. trimipraminum) – organiczny związek chemiczny, trójpierścieniowy lek przeciwdepresyjny będący metylowaną pochodną imipraminy.

Mechanizm działania

Trimipramina wykazuje działanie przeciwdepresyjne poprzez hamowanie wychwytu zwrotego noradrenaliny i serotoniny. Efekt taki jest uzyskiwany poprzez blokadę cholinergicznych receptorów muskarynowych oraz receptorów α₁-adrenergicznych^[3].

Wskazania do stosowania

Leczenie depresji oraz depresji z towarzyszącym niepokojem, pobudzeniem lub zaburzeniami snu^[1]. Poprawa nastroju ze zmniejszeniem nasilenia objawów depresyjnych staje się wyraźna dopiero po około 2–3 tygodniach stosowania^[3]. Trimipramina używana była również w leczeniu moczenia nocnego u dzieci, lecz nie dowiedziono jej skuteczności^[4].

Przeciwwskazania

Przeciwwskazania^[3]:

• stany majaczeniowe
• ostre zatrucia alkoholem i lekami nasennymi
• jaskra z wąskim kątem przesączania
• przerost prostaty
• stosowanie inhibitorów monoamnooksydazy^[4]
• rekonwalescencja po przebytym zawale serca^[4].

Środki ostrożności

• Po podaniu trimipraminy może ujawnić się choroba afektywna dwubiegunowa^[4].
• Trimipramina obniża próg drgawkowy, z tego względu należy stosować ostrożnie u pacjentów ze skłonnościami do napadów^[4].
• Poprzez blokadę kanałów sodowych mogą wystąpić groźne dla życia zaburzenia przewodnictwa w mięśniu sercowym^[4].
• Wśród pacjentów stosujących trimipraminę zanotowano reakcję fotouczuleniową^[4].
• Nadczynność tarczycy lub leczenie hormonami tarczycy^[4].

Interakcje

Trimipramina metabolizowana jest przez szereg enzymów wątrobowych, stąd wykazuje wiele interakcji z innymi substancjami leczniczymi.

Działania niepożądane

Działania niepożądane związane są z blokowaniem receptorów, lecz większość z nich mija szybko^[3].

Z powodu działania antycholinergicznego mogą wystąpić^[3]:

• suchość błony śluzowej jamy ustnej
• zatkany lub suchy nos
• zaburzenia akomodacji oka
• zaparcia
• zaburzenia oddawania moczu.

Zaburzenia ze strony układu sercowo–naczyniowego^[3]:

• spadek ciśnienia krwi
• tachykardia
• zaburzenia przewodnictwa przedsionkowo–komorowego.

Zaburzenia ze strony ośrodkowego układu nerwowego^[3]:

• stany pobudzenia i splątania
• bezsenność lub nadmierne zmęczenie
• drżenie mięśniowe
• drgawki padaczkowe
• mioklonie
• zwiększenie apetytu i związany z tym wzrost masy ciała.

Innymi działaniami niepożądanymi są zaburzenia funkcji wątroby (wzrost poziomu transaminaz, cholestaza), zaburzenia funkcji seksualnych (opóźniony wytrysk, brak orgazmu), a także wspomniane wyżej reakcje uczuleniowe^[3].

Dawkowanie

Dawkowanie trimipraminy zależy od indywidualnej reakcji pacjenta oraz nasilenia objawów niepożądanych. Działanie lecznicze może pojawić się po 2 tygodniach kuracji^[4].

Po zaobserwowaniu poprawy stanu pacjenta należy stopniowo obniżać skuteczną dawkę^[4].

Przedawkowanie

Zatrucia z użyciem trimipraminy objawiają się groźnymi zaburzeniami sercowo-naczyniowymi (duże spadki ciśnienia krwi, tachykardia, zaburzenia rytmu serca), a także hipertermią, stanami majaczeniowymi i drgawkami. W ciężkich przypadkach może dojść do zatrzymania akcji serca lub oddechu. Objawy w znacznym stopniu podobne są do zatrucia atropiną. Jako antidotum podaje się dożylnie inhibitor cholinesterazy – salicylan fizostygminy w dawce 1–2 mg, który prowadzi do zwiększenia w organizmie stężenia acetylocholiny. Dodatkowo w terapii tachykardii i zaburzeń rytmu serca można stosować inhibitory receptorów β–adrenergicznych. Drgawki mogą być opanowywane za pomocą benzodiazepin, np. diazepamu.

Preparaty

Przypisy