Atazanawir
Ogólne informacje
Wzór sumaryczny

C38H52N6O7

Masa molowa

704,86 g/mol

Identyfikacja
Numer CAS

198904-31-3
229975-97-7 (siarczan)

PubChem

148192

DrugBank

DB01072

Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
stanu standardowego (25 °C, 1000 hPa)
Klasyfikacja medyczna
ATC

J05 AE08

Atazanawir – lek przeciwwirusowy będący azapeptydowym inhibitorem proteazy, stosowany w utrzymywaniu supresji wirusa HIV-1. Substancja ta, wybiórczo blokując enzym hamuje przetwarzanie białek wirusowych Gag-Pol specyficznych w komórkach zakażonych, zapobiegając tym samym tworzeniu dojrzałych wirionów i zakażaniu innych komórek. Podawany w skojarzeniu z małymi dawkami rytonawiru który przyspiesza jego farmakokinetykę.

Wskazania do stosowania

Leczenie skojarzone dorosłych pacjentów zakażonych wirusem HIV-1, u których stosowano już wcześniej leki przeciwretrowirusowe.

Przeciwwskazania

Środki ostrożności

  1. Pacjenci z przewlekłym zapaleniem wątroby typu B lub C, u których stosowane jest skojarzone leczenie przeciwretrowirusowe, znajdują się w grupie zwiększonego ryzyka wystąpienia ciężkich i potencjalnie zagrażających życiu zdarzeń niepożądanych dotyczących wątroby.
  2. Należy zachować ostrożność stosując atazanawir z lekami, o których wiadomo że wydłużają odstęp PR.
  3. Ostrożnie stosować u pacjentów z hemofilią A i B leczonych inhibitorami proteazy – pacjenci powinni być poinformowani o możliwości nasilenia krwawień.
  4. Jedyny preparat zarejestrowany w Polsce[3] pod postacią kapsułek nie powinien być stosowany przez pacjentów z rzadkimi wrodzonymi zaburzeniami związanymi z nietolerancją galaktozy, niedoborem laktazy (czyli nietolerancją laktozy) lub złym wchłanianiem glukozy–galaktozy.
  5. Proszek doustny zawiera aspartam i nie powinien być stosowany przez pacjentów z fenyloketonurią oraz zawiera sacharozę o czym należy pamiętać u pacjentów chorych na cukrzycę. Pacjenci z rzadkimi wrodzonymi wadami w postaci nietolerancji fruktozy, złego wchłaniania glukozy-galaktozy lub niedoboru sacharazy–izomaltazy nie powinni przyjmować preparatu w postaci proszku doustnego.
  6. Lek może być stosowany w ciąży jedynie w przypadku, gdy potencjalne korzyści przewyższają możliwe ryzyko.

Interakcje

Atazanawir jest metabolizowany w wątrobie przez izoenzym CYP3A4 i jest jego inhibitorem – przeciwwskazane jest stosowanie ze środkami leczniczymi, które są substratami tego izoenzymu i mają wąski zakres terapeutyczny, takimi jak: astemizol, terfenadyna, cyzapryd, pimozyd, chinidyna, beprydyl, i alkaloidy z grupy ergotaminy, zwłaszcza ergotamina i dihydroergotamina. Nie zaleca się podawania z indynawirem, ponieważ wiąże się to ze zwiększeniem stężenia bilirubiny pośredniej (niezwiązanej) z powodu hamowania aktywności UGT. W przypadku podawania atazanawiru ze środkami zobojętniającymi sok żołądkowy, w tym lekami zawierającymi bufory, zwiększenie pH soku żołądkowego może spowodować zmniejszenie stężenia atazanawiru w osoczu. Atazanawir hamuje enzym UGT i może wpływać na metabolizm irynotekanu, powodując nasilenie jego działań toksycznych. Metabolizm simwastatyny i lowastatyny jest w dużym stopniu uzależniony od CYP3A4 i równocześnie stosowanie tych substancji z atazanawirem może powodować zwiększenie ich stężenia. Nie zaleca się ich równoczesnego stosowania ze względu na zwiększone ryzyko wystąpienia miopatii, w tym rabdomiolizy. Należy zachować ostrożność w przypadku jednoczesnego stosowania z antagonistami receptora histaminowego H2, inhibitorami pompy protonowej i innych preparatów zmniejszających wydzielanie soku żołądkowego. Należy unikać jednoczesnego podawania atazanawiru z doustnymi lekami antykoncepcyjnymi i rozważyć inne skuteczne metody antykoncepcji. Sildenafil jest metabolizowany przez CYP3A4 – równoczesne podawanie może powodować zwiększenie stężenia sildenafilu i zwiększenie ilości zdarzeń niepożądanych, w tym obniżenia ciśnienia krwi, zaburzeń widzenia i priapizmu. Równoczesne stosowanie z warfaryną może powodować zmniejszenie lub mniej często, zwiększenie INR – zalecane jest uważne monitorowanie czasu protrombinowego, zwłaszcza podczas rozpoczynania leczenia. Atazanawir nie powinien być stosowany równocześnie z preparatami zawierającymi ziele dziurawca zwyczajnego, ponieważ można oczekiwać, że spowoduje to istotne zmniejszenie stężeń atazanawiru w osoczu. Działanie to może być wynikiem indukcji aktywności CYP3A4.

Działania niepożądane

Często i niezbyt często (więcej niż 1/1000 i mniej niż 1/10) obserwowano:

Rzadko (więcej niż 1/10 000 i mniej niż 1/1000) obserwowano:

  • obrzęki, kołatanie serca, rozszerzenie naczyń krwionośnych
  • powiększenie śledziony i wątroby
  • wysypkę pęcherzykowo-grudkową
  • miopatie
  • ból nerek

Stosowanie skojarzonego leczenia przeciwretrowirusowego łączy się z występowaniem zmian metabolicznych, takich jak hipertriglicerydemia, hipercholesterolemia, oporność na insulinę, hiperglikemia i zwiększenie stężenia kwasu mlekowego we krwi.

Dawkowanie

Kapsułka z 300mg atazanawiru

Leczenie powinien rozpoczynać lekarz doświadczony w terapii zakażeń HIV.

Dorośli: doustnie zalecana dawka atazanawiru wynosi 300mg raz na dobę z rytonawirem w dawce 100mg raz na dobę podczas posiłku.

Rytonawir jest stosowany jako środek przyspieszający farmakokinetykę atazanawiru.

Kapsułki należy połykać w całości. Dla pacjentów, którzy nie są w stanie połknąć kapsułki, preparat jest dostępny w postaci proszku doustnego, który może być mieszany z wodą, mlekiem, sokiem jabłkowym lub jogurtem. Proszek po zmieszaniu powinien być zażyty w ciągu 6 godzin.

Preparaty

Dostępne w Polsce[3]:

Przypisy

Bibliografia

  • Pharmindex: kompendium leków. Warszawa: UBM Medica Polska, 2011, s. 1280. ISBN 978-83-62078-02-8.

Przeczytaj ostrzeżenie dotyczące informacji medycznych i pokrewnych zamieszczonych w Wikipedii.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.