Tojad mocny kosmaty

Tojad mocny kosmaty
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	rośliny
Podkrólestwo	rośliny zielone
Nadgromada	rośliny telomowe
Gromada	rośliny naczyniowe
Podgromada	rośliny nasienne
Nadklasa	okrytonasienne
Klasa	Magnoliopsida
Nadrząd	jaskropodobne
Rząd	jaskrowce
Rodzina	jaskrowate
Rodzaj	tojad
Gatunek	tojad mocny
Podgatunek	tojad mocny kosmaty
	Nazwa systematyczna
	Aconitum firmum subsp. maninense (Skalický) Starm.; Thaiszia 10: 125 2000-2001 publ. 2001

Tojad mocny kosmaty (Aconitum firmum subsp. maninense) – podgatunek tojadu mocnego, rośliny należącej do rodziny jaskrowatych. Endemit Karpat Zachodnich. Występuje w Górach Strażowskich, Tatrach i Rowie Podtatrzańskim. W Polsce występuje w Tatrach nad Morskim Okiem, nad Rybim Potokiem, w Dolinie Pięciu Stawów, na Kobylarzu oraz w Rowie Podtatrzańskim między Murzasichlem a Małym Cichem^[4]^[5].

Morfologia

Łodyga: Wzniesiona, osiąga wysokość do 150 cm^[4].
Liście: 5-dzielne, złożone z szerokich odcinków^[4].
Kwiaty: Kwiatostan znajdujący się na górnej części łodygi składa się z grona. Szypułki kwiatowe odstające, gruczołowato owłosione. Podkwiatki lancetowate. Działki kielicha niebieskie. Hełm półkulisty, 1,5 raza wyższy niż szerszy, gruczołowato owłosiony^[4].
Owoc: Mieszek zawierający liczne drobne nasiona^[4].

Biologia i ekologia

Rozwój: Bylina, hemikryptofit. Kwitnie od lipca do sierpnia. Liczba chromosomów 2n=32^[4].
Siedlisko: Występuje w żyznej buczynie karpackiej Dentario galndulosae-Fagetum oraz w ziołoroślach górskich ze związku Adenostylion^[5].

Zagrożenia i ochrona

Podgatunek umieszczony w Polskiej Czerwonej Księdze Roślin (2001 r.) w kategorii VU (narażony); 2014r.: w kategorii EN (zagrożony)^[6] oraz na polskiej czerwonej liście w tej samej kategorii^[7]. W Czerwonej Księdze Karpat Polskich posiada kategorię VU. Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową.

Przypisy

↑ Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).
↑ Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-09-25] (ang.).
↑ The Plant List. [dostęp 2013-09-20].
1 2 3 4 5 6 Mitka J. 2008. Tojad kosmaty. s. 66-67. W: Czerwona Księga Karpat Polskich, Kraków 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.
1 2 Mitka J. 2001. Tojad maniński. s. 132-133. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.
↑ Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone.. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.
↑ Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.

[ruggiero-1] Michael A.M.A. Ruggiero Michael A.M.A. i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2021-03-26] (ang.).

[apweb-2] Peter F.P.F. Stevens Peter F.P.F., Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2013-09-25] (ang.).

[TPL-3] The Plant List. [dostęp 2013-09-20].

[Kar-4] 1 2 3 4 5 6 Mitka J. 2008. Tojad kosmaty. s. 66-67. W: Czerwona Księga Karpat Polskich, Kraków 2008. ISBN 978-83-89648-71-6.

[CZK-5] 1 2 Mitka J. 2001. Tojad maniński. s. 132-133. W: Polska Czerwona Księga Roślin, Kraków 2001. ISBN 83-85444-85-8.

[6] Zarzycki K., Kaźmierczakowa R., Mirek Z.: Polska Czerwona Księga Roślin. Paprotniki i rośliny kwiatowe. Wyd. III. uaktualnione i rozszerzone.. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody PAN, 2014. ISBN 978-83-61191-72-8.

[7] Kaźmierczakowa R., Bloch-Orłowska J., Celka Z., Cwener A., Dajdok Z., Michalska-Hejduk D., Pawlikowski P., Szczęśniak E., Ziarnek K.: Polska czerwona lista paprotników i roślin kwiatowych. Polish red list of pteridophytes and flowering plants. Kraków: Instytut Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, 2016. ISBN 978-83-61191-88-9.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]