Stanisław Dydek
Ilustracja
Fotografia portretowa Stanisława Dydka udostępniona na tablicy pamiątkowej ustanowionej w 2008 w Muzeum Pożarnictwa w Starej Wsi
Data i miejsce urodzenia

8 kwietnia 1926
Stara Wieś

Data i miejsce śmierci

17 listopada 2002
Stara Wieś

Miejsce spoczynku

Cmentarz w Starej Wsi

Zawód, zajęcie

nauczyciel

Miejsce zamieszkania

Stara Wieś

Narodowość

polska

Alma Mater

Politechnika Krakowska

Odznaczenia
Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski Srebrny Krzyż Zasługi Złoty Medal „Za Zasługi dla Pożarnictwa” Złoty Znak Związku OSP RP
Odznaka „Zasłużony dla Sanoka”

Stanisław Leon Dydek (ur. 8 kwietnia 1926 w Starej Wsi, zm. 17 listopada 2002 tamże) – polski inżynier mechanik, wykładowca akademicki, nauczyciel, działacz społeczny, pisarz, publicysta.

Grobowiec Stanisława Dydka
Tablica upamiętniająca Stanisława Dydka w Muzeum Pożarnictwa w Starej Wsi

Życiorys

Urodził się 8 kwietnia 1926 roku w Starej Wsi. Był synem Jana (stolarz, zm. 1927) i Wiktorii z domu Nagay. W rodzinnej miejscowości w 1939 ukończył szkołę powszechną, a latem 1943 zdał tzw. małą maturę ośrodku tajnego nauczania oo. jezuitów. Po wojnie zdał egzamin dojrzałości w Liceum Ogólnokształcącym w Brzozowie (według jednego źródła w 1945[1], według innego i samego S. Dydka w 1946[2]). W 1946 podjął studia na Wydziale Komunikacji Akademii Górniczo-Hutniczej w Krakowie. Podczas studiów był pracownikiem naukowym Katedry Mechaniki Teoretycznej, później w Katedrze Silników Samochodowych i Lotniczych. Po przekształceniu uczelni w 1951 ukończył studia na Politechnice Krakowskiej uzyskując tytuły magistra nauk technicznych i inżyniera mechanika. Został asystentem prof. Stefana Ziemby (współpracował z nim już na studiach) w Katedrze Mechaniki na Wojskowej Akademii Technicznej w Warszawie, skąd został zwolniony w 1952. Podjął pracę nauczyciela w szkołach mechanicznych przy Fabryce Wagonów w Sanoku (w tym zakładzie przed laty pracował jego ojciec jako stolarz). Od 1952 do 1961 wykładał mechanikę, budowę samochodów i budowę silników samochodowych w Technikum Przemysłu Samochodowego. Pełnił funkcję dyrektora ds. pedagogicznych szkół mechanicznych od 1954 do 1955 oraz sprawował stanowisko dyrektora od 1955 do 1959[3]. Po odejściu z pracy w szkole był zatrudniony od 1959 do 1982 w sanockiej fabryce, działającej później pod nazwą Sanocka Fabryka Autobusów „Autosan”. W latach 60. był głównym technologiem[4]. Awansując na kolejne funkcję finalnie od 1976 pełnił stanowiska zastępcy dyrektora ds. zaopatrzenia i kooperacji. Był także organizatorem punktu konsultacyjnego Politechniki Krakowskiej, działającego przy Autosanie.

W 1982 odszedł na emeryturę i osiadł w rodzinnej Starej Wsi. Tam od 1984 do 1990 był przewodniczącym rady sołeckiej, od 1985 do 1992 przewodniczącym rady parafialnej, od połowy 1996 kierował miejscową organizacją Akcja Katolicka. W 1980 zaangażował się w działalność Ochotniczych Straży Pożarnych pełniąc funkcję w jej gremiach w okolicy, w tym był prezesem OSP w Starej Wsi od 1982 do 1990. W 1986 był założycielem Muzeum Pożarnictwa w Starej Wsi i został jego społecznym kustoszem. Był publicystą, jego artykuły dotyczyły zarówno dziedziny technicznej, pożarnictwa, lecz także tematyki patriotyczno-religijnej, na którą kładł nacisk w swojej pracy pedagogicznej. Był współautorem publikacji pt. Autosan. Praca zbiorowa pod redakcją Adama Orłowskiego, wydanej z okazji obchodów 150-lecia powstania fabryki[5]. Wydał monografię dotyczącą rodzinnej wsi, monografię opisującą historię szkół mechanicznych w Sanoku. Zasiadał w kolegium redakcyjnym pisma „Gazeta Sanocka – Autosan”, był redaktorem czasopisma parafialnego „Pod Parnasem”, tworzył „Zeszyty Brzozowskie”.

Zmarł 17 listopada 2002 w Starej Wsi[6]. 20 listopada 2002 został pochowany na tamtejszym cmentarzu w grobowcu rodziny swojej żony (Cycoń)[7][8].

Upamiętnienie

Na cześć założyciela nazwano Muzeum Pożarnictwa im. Stanisława Dydka w Starej Wsi. Na fasadzie siedziby tej jednostki została odsłonięta tablica honorująca Stanisława Dydka 14 września 2008.

Publikacje

  • Fabryczna galeria w linorytach Zbigniewa Osenkowskiego (1981)
  • Autosan. Praca zbiorowa pod redakcją Adama Orłowskiego. Warszawa: Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, 1982.
    • rozdziały: Od kotła – do samochodów i przyczep, Myśl techniczna rodem z Sanoka oraz Kalendarium[9]
  • Przegląd dokonań Mistrza Gospodarności miasta Brzozowa (1982, współautor: Zbigniew Osenkowski)
  • Rodowody i dokonania straży pożarnych w mieście i gminie Brzozów (1984)
  • Na 75-lecie Ochotniczej Straży Pożarnej w Trześniowie (1985, współautorzy: Zbigniew Osenkowski, Leon Ziemiański)
  • Katalog pamięci walk i straceń w regionie brzozowskim (1985, współautorzy: Maksymilian Dąbrowski; Wojciech Marszałek)
  • Jezuicki Ośrodek Tajnego Nauczania w Starej Wsi (1989)
  • Stulecie kopalnictwa naftowego w Starej Wsi (1892-1992) (1992)
  • Brzozowskie tradycje pożarnicze (1994)
  • Stara Wieś. Z dziejów wsi i sanktuarium (1996)[10]
  • Zespół Szkół Mechanicznych w Sanoku 1946–1996 (1997)
  • Szkoła obywatelskiej służby. Z dziejów Ochotniczej Straży Pożarnej w Brzozowie 1874-1999 (1999)
  • Ludzie spod znaku św. Floriana. Zarys dziejów ochrony przeciwpożarowej ziemi brzozowskiej na tle Podkarpacia i kraju 1865-2001 (2001)

Odznaczenia i wyróżnienia

Przypisy

  1. Lista absolwentów szkoły na stronie Zjazdu w 2009. lobrzozow.edupage.org. [dostęp 2016-01-02]. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-05-08)].
  2. Uczniowie oraz absolwenci Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego w Brzozowie. W: Jerzy Ferdynand Adamski: 75 lat Gimnazjum i Liceum Ogólnokształcącego w Brzozowie. Brzozów: Muzeum Regionalne PTTK w Brzozowie, 1984, s. 37.
  3. Krystyna Chowaniec: W latach powojennych, Szkoły ponadpodstawowe. Zespół Szkół Mechanicznych. W: Sanok. Dzieje miasta, Praca zbiorowa pod redakcją Feliksa Kiryka. Kraków: Secesja, 1995, s. 886. ISBN 83-86077-57-3.
  4. Krystyna Matoszko. „Autosanu” tłuste lata. Nowiny”, s. 3, Nr 207 z 31 sierpnia i 1 września 1968.
  5. Wiesław Koszela. Książka o Autosanie – wydawnictwem na miarę 150-lecia. Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 2, Nr 15 (249) z 1-10 października 1982.
  6. Jest cząstką historii narodu. „Brzozowska Gazeta Powiatowa”, s. 15-16, Nr 13 z 2002. [zarchiwizowane z adresu].
  7. Marian Struś: Inżynier, humanista, człowiek czynu. nowiny24.pl, 2002-11-25. [dostęp 2016-01-02].
  8. Pamięci Stanisława Dydka. brzozow.pl, 2012-11-16. [dostęp 2016-01-02].
  9. Przemysł, rzemiosło, technika. biblioteka.sanok.pl. [dostęp 2015-12-29]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-06)].
  10. Monografia Starej Wsi. Podkarpacie”. 12, s. 2, 23 kwietnia 1997.
  11. M.P. z 2003 r. nr 3, poz. 23.
  12. W 150-lecie Sanockiej Fabryki Autobusów „Autosan”. Nowiny”, s. 5, Nr 106 z 31 maja 1982.
  13. Odznaczenia państwowe i regionalne dla pracowników SFA. Gazeta Sanocka – Autosan strony = 1”, Nr 3 (237) z 10-20 czerwca 1982.
  14. Wysokie odznaczenia dla pracowników Sanockiej Fabryki Autobusów. Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 2, Nr 15 (84) z 1-15 sierpnia 1977.
  15. Pracownicy SFA „zasłużonymi dla województwa”. Gazeta Sanocka – Autosan”, s. 1-2, Nr 19 (253) z 20-30 listopada 1982.
  16. Władysław Stachowicz. Nr 8: Samorząd Gminy Miasta Sanoka 1867–1990. Miejska Rada Narodowa w Sanoku 1950-1990. „Zeszyty Archiwum Ziemi Sanockiej”, s. 288, Sanok: 2008. Fundacja „Archiwum Ziemi Sanockiej”. ISSN 1731-870X.
  17. Magdalena Pilawska. Obchody Historycznych Rocznic Strażackich w Starej Wsi. „Brzozowska Gazeta Powiatowa”, s. 2, Nr 5 z 2001. [zarchiwizowane z adresu].

Bibliografia

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.