Stanisław Barcewicz (przed 1905) | |
Data i miejsce urodzenia |
16 kwietnia 1858 |
---|---|
Pochodzenie | |
Data i miejsce śmierci |
29 sierpnia lub 1 września 1929 |
Instrumenty | |
Gatunki | |
Zawód | |
Instrument | |
G.B. Guadagniniego | |
Odznaczenia | |
Stanisław Barcewicz (ur. 16 kwietnia 1858 w Warszawie, zm. 29 sierpnia[1] lub 1 września[2][3] 1929 tamże) – polski skrzypek, dyrygent i pedagog. Jeden z najwybitniejszych polskich wirtuozów.
Życiorys
Syn Karola, urzędnika poczty i Kassyldy z Szymańskich[4]. Studiował w Instytucie Muzycznym w Warszawie, m.in. u Apolinarego Kątskiego. Następnie w Konserwatorium Moskiewskim, które ukończył w roku 1876 ze złotym medalem – skrzypce u Ferdinanda Lauba i Jana Hřímalego oraz kompozycję pod kierunkiem Piotra Czajkowskiego[1][2][3] .
Od 1876 występował w kraju, następnie po roku 1878 niemal w całej Europie (m.in. Paryż, Lipsk, Drezno, Hamburg, Berlin, Londyn, Moskwa, Ryga). Porównywany przez współczesnych mu krytyków do Pablo Sarasatego. Grał na skrzypcach G.B. Guadagniniego.
Od 1886 uczył gry na skrzypcach i altówce w Instytucie Muzycznym w Warszawie. Prowadził również klasę kameralną.
Pierwszy wykonawca dedykowanego mu Koncertu skrzypcowego A-dur op. 8 Mieczysława Karłowicza. Prawykonanie miało miejsce w Berlinie podczas koncertu kompozytorskiego Karłowicza 21 marca 1903, dyrygował sam kompozytor.
- 1910–1918 był dyrektorem Instytutu Muzycznego w Warszawie
- 1885 – koncertmistrz Opery Warszawskiej
- 1886 – dyrygent Opery Warszawskiej
Wykształcił całe pokolenie wybitnych polskich skrzypków, m.in. J. Ozimińskiego, J. Jarzębskiego, M. Karłowicza.
W 1908 lutnik Aleksander Januszek zgłosił na krajową wystawę w Lublinie 10 skrzypiec. Instrumenty te przyniosły ich twórcy złoty medal. Najlepszy instrument podarował Stanisławowi Barcewiczowi. W zamian skrzypek wręczył mu złotą lirę, którą zawsze nosił w klapie.
2 maja 1923 został odznaczony Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski[5].
Spoczywa na cmentarzu Stare Powązki w Warszawie, pod murem ul. Tatarskiej (kwatera PPRK-1-147,148)[6].
Przypisy
- 1 2 Chodkowski 1995 ↓, s. 78.
- 1 2 Dziębowska 1979 ↓.
- 1 2 Dziębowska 2004 ↓.
- ↑ Genealodzy PL Genealogia , akt chrztu: Warszawa parafia Św Krzyża akt 1858/556 w: Metryki - Skanoteka - Baza skanów akt metrykalnych [online], metryki.genealodzy.pl [dostęp 2023-04-28] .
- ↑ Order Odrodzenia Polski. Trzechlecie pierwszej kapituły 1921–1924. Warszawa: Prezydium Rady Ministrów, 1926, s. 22.
- ↑ Cmentarz Stare Powązki: STANISŁAW BARCEWICZ, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 2020-04-03] .
Bibliografia
- Elżbieta Dziębowska: Barcewicz Stanisław. W: Encyklopedia muzyczna PWM. Elżbieta Dziębowska (red.). Wyd. I. T. 1: AB część biograficzna. Kraków: PWM, 1979. ISBN 83-224-0113-2. (pol.).
- Encyklopedia muzyki. Andrzej Chodkowski (red.). Warszawa: PWN, 1995. ISBN 83-01-11390-1. (pol.).
- Elżbieta Dziębowska: Barcewicz, Stanisław. W: The New Grove Dictionary of Music and Musicians, vol. B. Oxford University Press, 2004. ISBN 978-0-19-517067-2. (ang.).
- BUSIAKIEWICZ Bolesław, Stanisław Barcewicz. Uczeń Czajkowskiego - nauczyciel Karłowicza. W 25. rocznicę zgonu. [w:] "Łódzki Express Ilustrowany", 5-6 IX 1954, s. 4.
- Mateusz Gliński, w: Polski Słownik Biograficzny. T. 1. Kraków: Polska Akademia Umiejętności – Skład Główny w Księgarniach Gebethnera i Wolffa, 1935, s. 300. Reprint: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, Kraków 1989, ISBN 83-04-03484-0
Linki zewnętrzne
- Stanisław Barcewicz – twórczość tego autora dostępna w bibliotece cyfrowej International Music Score Library Project
- Stanisław Barcewicz na zdjęciach w bibliotece Polona