Solomon I

król Imeretii
Okres	od 1752 do 1784
Poprzednik	Aleksander V
Następca	Dawid II
Dane biograficzne
Dynastia	Bagratydzi
Data urodzenia	1752
Data śmierci	1784

Solomon I (ur. 1735, zm. 1784) – król Imeretii w latach 1752-1784.

Pochodził z imeretyńskiej linii Bagratydów. Tron Imeretii objął w 1752. W momencie dojścia przez niego do władzy w Imeretii panował chaos, wywołany ciągłymi walkami między miejscowymi feudałami. Sytuację tę wykorzystywała Turcja, by rozszerzać swoje wpływy w kraju i wprowadzać na jego teren własne siły zbrojne^[1]. W celu ratowania państwa Solomon I podjął działania na rzecz ograniczenia samowoli najpotężniejszych możnowładców. Wspierali go drobniejsi feudałowie - aznaurowie. Z kolei najważniejsi feudałowie, w tym eristaw Raczy Rostom oraz Lewan Abaszydze od początku sprzeciwiali się zamiarom króla^[1]. W 1757 sułtan turecki skierował przeciwko Solomonowi znaczne siły zbrojne^[2]. Feudałowie imeretyńscy poparli turecką interwencję^[1]. Solomon I odparł jednak najazd turecki^[1].

W 1758 Solomon I zawarł układ sojusznicy z królem Kachetii Herakliuszem II i królem Kartlii Tejmurazem II^[2]. Postanowiono w nim, iż wszystkie państwa gruzińskie będą udzielały sobie pomocy w przypadku nowej agresji tureckiej. Podobnie jak Herakliusz II, Solomon I zwrócił się także z prośbą o pomoc do Rosji^[1].

W 1766 wojska tureckie weszły na terytorium Imeretii, obaliły władzę Solomona I i osadziły na tronie jego bratanka Tejmuraza. Solomon I bezskutecznie ubiegał się o pomoc rosyjską. Zdołał jednak sam odzyskać tron i usunąć Turków z kraju. W 1767 w traktacie pokojowym Imperium Osmańskie uznało Imeretię już nie za swojego wasala, a jedynie kraj pozostający pod jego "opieką". W 1768 Solomon I ostatecznie zwyciężył w rywalizacji z Tejmurazem, rozbijając wierne mu siły w bitwie po Cchrackaro^[2].

W czasie wojny rosyjsko-tureckiej lat 1768-1774 walki toczyły się także na terytorium Imeretii. Na teren kraju weszły wojska tureckie, a następnie siły rosyjskiego gen. Totlebena, który szybko znalazł się w konflikcie z Solomonem I. Mimo to rosyjsko-gruzińska współpraca wojskowa pozwoliły na niemal całkowite usunięcie Turków z Imeretii. Kończący wojnę traktat w Küczük Kajnardży nie gwarantował jednak Imeretii całkowitej niezawisłości, uznając jej niepodległość przy zastrzeżeniu, iż pozostawała w sferze wpływów Turcji. Turcja nie chciała jednak doprowadzić do kolejnej wojny z Rosją i zaprzestała ingerowania w wewnętrzne sprawy królestwa. Był to jednak stan niepewny; władcy wszystkich państw gruzińskich zdawali sobie sprawę, że mogą zostać ponownie zaatakowani przez Turcję lub Persję, gdy tylko sprzyjać temu będzie koniunktura polityczna^[1]. Wskutek walk wewnętrznych i agresji zewnętrznych miasta Królestwa Imeretii w XVIII w. były zniszczone. Żaden ośrodek miejski w Imeretii nie jest wymieniany wśród znaczących takich ośrodków na terenie dawnego Królestwa Gruzji. Okres rządów Solomona I był natomiast czasem rozwoju kultury, gdyż władca był wielkim mecenasem nauki i literatury^[3].

W 1773 Solomon I i Herakliusz II ponowili traktat o wzajemnej pomocy, zaś w 1774 król Imeretii odparł kolejny najazd turecki, zorganizowany przez paszę Achalciche^[2]. W 1778 stłumił kolejne powstanie, na czele którego stał jego własny syn Aleksander^[2]. Dwa lata wsparł księcia Megrelskiego przeciwko kolejnej agresji ze strony Turcji. Nie powiódł się natomiast jego zamiar wyprzedzającego uderzenia w Adżaro-Gurii; wojska gruzińskie dotarły do Batumi, lecz w drodze powrotnej wpadły w zasadzkę turecką^[2].

Solomon I zmarł w 1784 i został pochowany w monasterze Gelati^[2].

W 2016 Gruziński Kościół Prawosławny ogłosił go świętym^[4].

Przypisy