jednostka pomocnicza Szczecina | |
Zabudowa ul. Inwalidzkiej (2009 r.) | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miasto | |
Dzielnica | |
W granicach Szczecina |
1939 |
SIMC |
0978510 |
Powierzchnia |
12,6[1] km² |
Populacja (2021) • liczba ludności |
|
• gęstość |
223 os./km² |
Strefa numeracyjna |
91 |
Kod pocztowy |
71-8XX |
Tablice rejestracyjne |
ZS |
Położenie na mapie Szczecina | |
53°31′15,96″N 14°35′54,24″E/53,521100 14,598400 |
Skolwin (do 1939 niem. Scholwin, w latach 1939–1945 niem. Odermünde[2]) – część miasta i osiedle administracyjne Szczecina, położone w rejonie Północ. Graniczy od północy z Policami, od zachodu z gminą Police, od południa z osiedlem Stołczyn.
Według danych z 2021, na osiedlu na pobyt stały zameldowanych było 2817 osób[3].
Położenie i historia
Wschodnia część Skolwina położona jest nad Odrą i poprzez Iński Nurt oraz wyspy: Dębinę, Żurawią i Kaczą ma dostęp do jeziora Dąbie oraz do gminy Goleniów.
W skład osiedla Skolwin wchodzą: Skolwin (właściwa część osiedla, dawna wieś), osiedle Skoki, oraz południowa część osiedla Mścięcino (które jest podzielone granicą między miastem Szczecin i miastem Police). Jeszcze do końca 2007 roku znaczna liczba mieszkańców dzielnicy Skolwin była zatrudniona w miejscowej papierni, do czasu jej likwidacji przez duńskiego inwestora Norhavena.
Od strony rzeki Odry znajduje się przystań dla łodzi, jest także nabrzeże portowe, wciąż słabo zagospodarowane, należące niegdyś do papierni.
W Mścięcinie na obecnej ul. Ofiar Stutthofu w czasie II wojny światowej istniał męski i żeński obóz pracy przy niemieckiej fabryce benzyny syntetycznej w Policach. Przy ulicy Ofiar Stutthofu i ul. Przęsocińskiej znajdują się dwa pomniki.
W 2005 roku osiedle Skolwin doczekało się monografii w serii czas przestrzeń tożsamość – autorzy książki prof. Radosław Gaziński i dr Piotr Fiuk.
Skolwin to historyczna wieś z kościołem. W czasie II wojny światowej Skolwin stanowił część Wielkiego miasta Szczecina. W latach 1945–1946 znajdował się w granicach Enklawy Polickiej. 8 lipca 1946 Skolwin stał się administracyjną częścią Szczecina. Polska nazwa Skolwin wprowadzona została oficjalnie na mocy rozporządzenia ministrów Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 roku[4], wcześniej przez pierwsze powojenne miesiące używano tymczasowej nazwy Żółwino[5], bądź dosłownego tłumaczenia nazwy niemieckiej: Ujście Odrzańskie[6].
W 2008 roku została zlikwidowana iglica na wieży w Skolwinie z powodu złego stanu technicznego. W 2010 roku postawiono nową iglicę.
Po II wojnie światowej (do 1964 roku) w Skolwinie mieszkał, prowadził gospodarstwo rolne i pełnił funkcję sołtysa generał Mieczysław Boruta-Spiechowicz.
Fabryka Papieru „Szczecin-Skolwin”
W latach 1886–1914 wybudowano Zakłady Celulozowo-Papiernicze (Feldmühle, Papier- und Zellstoffwerke Scholwin bei Stettin) później zwane Fabryka Papieru „Szczecin-Skolwin”. Papiernia produkowała papier i celulozę od 1911 r. Po 1945 roku Rosjanie zdemontowali i wywieźli maszyny papiernicze, jednak w latach 50. przywrócono infrastrukturę produkcyjną.
W latach PRL-u Papiernia „Skolwin” była jednym z największych producentów papieru w Polsce. Jeszcze w latach 80. produkcja odbywała się na pięciu maszynach papierniczych, wytwarzających różne rodzaje papieru (gazetowy, śniadaniowy, tekturowy, toaletowy). Produkowano też „wytłoczki” (kartonowe opakowania do jajek). W końcowym okresie swojej działalności (po modernizacji przez duńskiego wytwórcę książek Norhavena ostatniej pozostałej maszyny papierniczej MP 1, produkowano papier gazetowy (45 g/m2), oraz papier książkowy (52-65 g/m2), w ilości 180 ton/ dobę. Produkcja odbywała się na tej jednej maszynie (MP 1) w oparciu o ścier drzewny, celulozę, i w pewnym stopniu o makulaturę.
Likwidacja Papierni „Skolwin”
Duński inwestor (zakładając produkcję papieru dla swoich drukarni we własnym zakresie i chcąc uniezależnić się od importu drogiego papieru książkowego z Finlandii) zmodernizował w „Skolwinie” tylko maszynę papierniczą MP 1, dostosowując ją do produkcji papieru książkowego. Jednak energochłonna infrastruktura zakładu przerosła już jego możliwości. Zbyt duża (jak dla jednej maszyny) niedoinwestowana, awaryjna i pochłaniająca dużą ilość węgla kotłownia nie zapewniała stabilnego wytwarzania pary wodnej, koniecznej w procesie suszenia papieru. Wyeksploatowane i przestarzałe urządzenia do wytwarzania ścieru drzewnego pochłaniały za dużo energii elektrycznej, zaś „nowy” system przetwarzania makulatury okazał się wysoko-awaryjny i nie zapewniał jej dostaw jako surowca dla produkcji papieru o wymaganych parametrach jakości i w wystarczającej ilości. Remontów wymagały też dachy budynków fabryki. Zaległości inwestycyjne poprzednich dekad, wysokie koszty produkcji, w połączeniu z rosnąca konkurencją na rynku papieru (jakość, cena), oraz niekorzystna koniunktura eksportowa doprowadziły do likwidacji zakładu w grudniu 2007 roku. W 2015 roku w obiektach fabryki nastąpiło ponowne uruchomienie produkcji papieru przez spółkę APIS.
Geografia i turystyka
- Liczne zbiorniki wodne są środowiskiem dla ptaków i ryb.
- Łąki i inne zbiorowiska trawiaste terenów nadodrzańskich i wysp na Odrze: Skolwiński Ostrów, Ostrów Żurawi i Rybi Ostrów, stanowią tereny dla rekreacji wodnej.
- Położone na wysokich wzgórzach tereny zapewniają punkty widokowe na rzekę Odrę, jej rozlewiska, kanały, i jezioro Dąbie (podobnie jak w wysoko położonej części dzielnicy Gocław).
- Przez Skolwin prowadzi Szlak „Przez Las Arkoński i Wzgórza Warszewskie”.
Ludność
Źródło: Portal systemu informacji przestrzennej miasta Szczecin[3]
Samorząd mieszkańców
Rada Osiedla Skolwin liczy 15 członków[7]. W wyborach do rad osiedli 20 maja 2007 roku udział wzięło 224 głosujących, co stanowiło frekwencję na poziomie 8,15%[8]. W wyborach do rady osiedla 13 kwietnia 2003 udział wzięło 138 głosujących, co stanowiło frekwencję 4,90%[9].
Samorząd osiedla Skolwin został ustanowiony w 1990 roku[10].
Komunikacja
Obok byłej Papierni znajduje się stacja kolejowa Szczecin Skolwin (to duży dworcowy budynek) który jest teraz odnawiany przy już niedostępnej dla pasażerów linii kolejowej nr 406: Szczecin – Police – Trzebież.
Komunikację miejską zapewniają linie autobusowe nr 63 (przystanek końcowy z Kołłątaja), nr 102 (Police – Gocław). W nocy kursuje autobus 526.
Sport
Obecnie w Skolwinie funkcjonuje klub piłkarski o nazwie OKS Świt Skolwin. Klub w tej chwili jest uczestnikiem III ligi polskiej. Świt rozgrywa swoje mecze przy ul. Stołczyńskiej.
Przypisy
- ↑ Rocznik statystyczny Szczecina 2014, Urząd Statystyczny w Szczecinie, ISSN 1896-2718 (na płycie CD)
- ↑ Rozporządzenie Ministrów: Administracji Publicznej i Ziem Odzyskanych z dnia 12 listopada 1946 r. o przywróceniu i ustaleniu urzędowych nazw miejscowości (M.P. z 1946 r. Nr 142, poz. 262)
- 1 2 Portal Systemu Informacji Przestrzennej Miasta Szczecin [online], geoportal.szczecin.pl [dostęp 2021-06-04] .
- ↑ M.P. z 1946 r. nr 142, poz. 262, s. 6
- ↑ Tadeusz Białecki: Zmiany w nazewnictwie geograficznym Szczecina po 1945 roku. Szczecin: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Szczecińskiego, 1995, s. 24. ISBN 83-86745-01-0.
- ↑ Słownik współczesnych nazw geograficznych Pomorza Zachodniego z nazwami przejściowymi z lat 1945–1948. Tadeusz Białecki (red.). Szczecin: Książnica Pomorska w Szczecinie, 2002, s. 192. ISBN 83-87879-34-7.
- ↑ Członkowie Rad Osiedli – Kadencja 2007–2011. Urząd Miasta Szczecin. [dostęp 2010-05-07]. (pol.).
- ↑ Wybory Rad Osiedlowych 20 maja 2007. Urząd Miasta Szczecin. [dostęp 2017-05-17]. (pol.).
- ↑ Wybory do Rad Osiedli 13 kwietnia 2003 r. w statystyce. Urząd Miasta Szczecin. [dostęp 2010-05-07]. (pol.).
- ↑ Uchwała Nr VIII/53/90 Rady Miejskiej w Szczecinie z dnia 28 listopada 1990 r. w sprawie utworzenia w mieście Szczecinie dzielnic i osiedli. bip.um.szczecin.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2016-03-14)]. (Uchwała VIII/53/90 Rady Miejskiej w Szczecinie z dnia 28 listopada 1990 r. Załącznik nr 1)