Skolopendrowate
Scolopendridae
Newport, 1844
Ilustracja
Skolopendra olbrzymia (Scolopendra gigantea)
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Podtyp

wije

Gromada

pareczniki

Podgromada

Pleurostigmophora

Nadrząd

Epimorpha

Rząd

skolopendrokształtne

Rodzina

skolopendrowate

Skolopendrowate[1] (Scolopendridae) – rodzina dużych pareczników z rzędu skolopendrokształtnych.

Należące tu pareczniki mają po 4 pary oczu prostych na bokach płytki głowowej, rozmieszczone na planie rombów[2][3]. Są pozbawione bruzd poprzecznych na sternitach tułowia[3]. Ich stopy są dwuczęściowe, a szczękonóża odznaczają się obecności wyrostka na trochanteroprefemur i długim, kielichowatym ujściem gruczołów jadowych[2].

Analizy morfologiczne Edgecombe i Kocha z 2008 oraz molekularne Vahtery i innych z 2013 potwierdzają monofiletyzm skolopendrowatych[2][4]. Te ostatnie wskazują również na monofiletyzm obu zaliczanych tu podrodzin: Otostigminae i Scolopendrinae, natomiast poważnie podważają monofiletyzm wielu rodzajów Otostigminae[4].

Do skolopendrowatych należą rodzaje[5][4]:

  • Akymnopellis Shelley, 2008
  • Alipes Imhoff, 1854
  • Alluropus Silvestri, 1911
  • Arthrorhabdus Pocock, 1891
  • Asanada Meinert, 1885
  • Campylostigmus Ribaut, 1923
  • Colobopleurus Kraepelin, 1903
  • Cormocephalus Newport, 1845
  • Digitipes Attems, 1930
  • Edentistoma Tömösváry, 1882
  • Ethmostigmus Pocock, 1898
  • Hemiscolopendra Kraepelin, 1903
  • Kanparka Waldock et Edgecombe, 2012
  • Notiasemus L.E. Koch, 1985
  • Otostigmus Porat, 1876
  • Psiloscolopendra Kraepelin, 1903
  • Rhoda Meinert, 1886
  • Rhysida Wood, 1862
  • Scolopendra Linnaeus, 1758
  • Scolopendropsis Brandt, 1841
  • Sterropristes Attems, 1934

Przypisy

  1. ↑ Słownik polszczyzny XVI wieku T. 15: Mor - Nałysion. Wrocław, Warszawa, Kraków, Gdańsk, Łódź: Wydawnictwo PAN, Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 1984, s. 17. ISBN 83-04-01563-3.
  2. 1 2 3 Gregory D. Edgecombe, Markus Koch. Phylogeny of scolopendromorph centipedes (Chilopoda): morphological analysis featuring characters from the peristomatic area. „Cladistics”. 24, s. 872–901, 2008. DOI: 10.1111/j.1096-0031.2008.00220.x. (ang.).
  3. 1 2 Wolfgang Bücherl: Venomous Chilopods or Centipedes. W: Wolfgang Bücherl, Eleanor E. Buckley (red.): Venomous Animals and Their Venoms. Volume III: Venomous Invertebrates. New York, London: Academic Press, 1971, s. 180-181.
  4. 1 2 3 Varpu Vahtera, Gregory D. Edgecombe, Gonzalo Giribet. Phylogenetics of scolopendromorph centipedes: can denser taxon sampling improve an artificial classification?. „Invertebrate Systematics”. 27, s. 578–602, 2013. CSIRO Publishing. DOI: 10.1071/IS13035.
  5. ↑ Scolopendridae. [w:] BioLib.cz [on-line]. [dostęp 2017-05-01].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.