Skały
wieś
Ilustracja
Kamieniołom w Skałach
Państwo

 Polska

Województwo

 świętokrzyskie

Powiat

kielecki

Gmina

Nowa Słupia

Liczba ludności (2020)

172[1]

Strefa numeracyjna

41

Kod pocztowy

26-006[2]

Tablice rejestracyjne

TKI

SIMC

0255622[3]

Położenie na mapie gminy Nowa Słupia
Mapa konturowa gminy Nowa Słupia, u góry po prawej znajduje się punkt z opisem „Skały”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, blisko centrum po prawej na dole znajduje się punkt z opisem „Skały”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, blisko centrum na prawo u góry znajduje się punkt z opisem „Skały”
Położenie na mapie powiatu kieleckiego
Mapa konturowa powiatu kieleckiego, blisko prawej krawiędzi nieco u góry znajduje się punkt z opisem „Skały”
Ziemia50°54′11″N 21°09′24″E/50,903056 21,156667[4]

Skały – wieś w Polsce położona w województwie świętokrzyskim, w powiecie kieleckim, w gminie Nowa Słupia[5][3].

Były wsią benedyktynów świętokrzyskich w województwie sandomierskim w ostatniej ćwierci XVI wieku[6].

Skrajem wsi przechodzi szlak turystyczny niebieski niebieski szlak turystyczny z Łysej Góry do Pętkowic.

Obok wsi przepływa rzeka Pokrzywianka.

Części wsi

Integralne części wsi Skały[5][3]
SIMCNazwaRodzaj
0255639Kolonia Drugaczęść wsi
0255645Kolonia Pierwszaczęść wsi
0255651Stara Wieśczęść wsi


Historia

W 1578 r. wieś należała do opactwa na Świętym Krzyżu. Znajdowały się tu 2 zagrody z rolą oraz 3 osady na 11/2 łanach. W 1890 r. Skały miały 16 domów i 155 mieszkańców.

W lipcu 1943 r. miała tu miejsce nieudana próba likwidacji agenta gestapo, Chorwata, Franza Witka. Agent schronił się przed partyzantami w piwnicy i bronił rzucając granatami. Na pomoc Witkowi przybyła niemiecka żandarmeria z Rudek. W październiku tego samego roku grupa partyzantów schwytała tutaj i rozstrzelała powiatowego komisarza mleczarni, Przybeckiego, który kolaborował z Niemcami. Przed egzekucją Przybeckiemu odebrano pistolet oraz listę nazwisk 12 osób przeznaczonych do ukarania za niedostawiony kontyngent mleka[7].

Przyroda

W okolicach wsi Skały (w dolinie Dobruchny, dopływu Pokrzywianki) znajdują lub znajdowały się odsłonięcia skał dewońskich[8], które opisano jako formację skalską[9]. Występuje tam bogata fauna kopalna; niektóre z gatunków zwierząt kopalnych nazwano od nazwy wsi, na przykład koralowca Blothrophyllum skalense Gürich, 1896[10]. Z kolei na terenie, gdzie obecnie mieści się kamieniołom, w utworach formacji wojciechowickiej znaleziono ramienionogi nazwane Bornhardtina skalensis Biernat, 1953[11].

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Raport o stanie gminy w roku 2020. Stan ludności 31.12.2020 str. 6 [dostęp 2022-03-16]
  2. ↑ Oficjalny Spis Pocztowych Numerów Adresowych, Poczta Polska S.A., październik 2013, s. 1154 [zarchiwizowane z adresu 2014-02-22].
  3. 1 2 3 GUS. Rejestr TERYT
  4. ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 123321
  5. 1 2 Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
  6. ↑ Województwo sandomierskie w drugiej połowie XVI wieku. ; Cz. 2, Komentarz, indeksy, Warszawa 1993, s. 112.
  7. ↑ Antoni Sułowski U podnóża Gór Świętokrzyskich, Warszawa 1987, s. 89.
  8. ↑ PROFIL GRZEGORZOWICE-SKAŁY (GRZEGORZOWICE-SKAŁY PROFILE) [online], www.iop.krakow.pl [dostęp 2023-11-11].
  9. ↑ J. Dzik, Wiek formacji skalskiej dewonu świętokrzyskiego, „Przegląd geologiczny”, 29 (3), 1981, s. 125-128.
  10. ↑ Adam Tadeusz Halamski, Mikołaj k Zapalski, Les schistes à brachiopodes de Skaly : un niveau exceptionnel. Première partie : inventaire faunistique. Compte rendu de la conférence du 9 décembre 2004, „Bulletin mensuel de la Société Linnéenne de Lyon”, 75 (3), 2006, s. 145–150, DOI: 10.3406/linly.2006.13623 [dostęp 2023-11-11].
  11. ↑ Gertruda Biernat, O trzech nowych brachiopodach z tzw. wapienia stringocefalowego Gór Świętokrzyskich, „Acta Geologica Polonica”, 3 (2), 1953, s. 299-324.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.