Septoria
Ilustracja
Listek kasztanowca porażony przez Septoria apiicola
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

workowce

Klasa

Dothideomycetes

Rząd

Mycosphaerellales

Rodzina

Mycosphaerellaceae

Rodzaj

Septoria

Nazwa systematyczna
Septoria Sacc.
Syll. fung. (Abellini)' 3: 474 (1884)
Typ nomenklatoryczny

Septoria cytisi Desm. 1847

Septoria Sacc. – rodzaj grzybów z rodziny Mycosphaerellaceae[1]. Grzyby mikroskopijne, endobionty, zazwyczaj rozprzestrzenione na całym świecie, w większości pasożyty roślin. Wywołują u nich choroby zwane septoriozami, objawiające się plamistością liści[2].

Morfologia

Strzępki ich grzybni wegetatywnej rozwijają się wewnątrz komórek, lub pomiędzy komórkami żywiciela. Kuliste, butelkowate lub elipsoidalne pyknidia zazwyczaj są częściowo, rzadziej całkowicie zanurzone w jego tkankach. Ściany pyknidiów zbudowane są z 2-4 warstw ściśle do siebie przylegających komórek. Komórki w warstwie zewnętrznej są grubościenne i zazwyczaj ciemnobrązowe do czarnych, rzadziej jasnobrązowe lub żółtawe. Hialinowe, o butelkowatym, beczułkowatym lub ampułowatym kształcie Komórki konidiotwórcze znajdują się w wewnętrznej, przeważnie jasnobrązowej ścianie pyknidiów. Konidia hialinowe, długie, nitkowate, proste, sierpowate lub różnie wygięte, zazwyczaj wielokomórkowe z poprzecznymi przegrodami. Wydostają się z pyknidiów przez pojedynczą ostiolę na szczycie[3].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Mycosphaerellaceae, Mycosphaerellales, Dothideomycetidae, Dothideomycetes, Pezizomycotina, Ascomycota, Fungi[1].

Synonimy:Septaria Fr., Septoriopsis Gonz. Frag. & M.J. Paúl Spilosphaeria Rabenh[4].

U licznych gatunków znane są tylko anamorfy. W obrębie rodzaju Septoria opisano ponad 2000 gatunków. W wyniku prowadzonych w ostatnich latach badań molekularnych, obserwacji kultur hodowanych na pożywkach, oraz badań genetycznych, liczne z nich uznane zostały za synonimy, lub przeniesione do innych rodzajów, głównie do rodzaju Mycosphaerella oraz innych, nowo utworzonych rodzajów[5]. Już w 2012 r. liczba gatunków Septoria zmniejszyła się do 1070[2], klasyfikacja w obrębie rodzaju Septoria nadal dynamicznie zmienia się i należy się spodziewać, że w trakcie dalszych badań ulegnie jeszcze dużej zmianie.

Gatunki rodzaju Septoria w Polsce

W 2013 r. dr hab. Agata Wołczańska na podstawie zbiorów własnych, oraz zbiorów zielnikowych zgromadzonych w polskich herbariach dokonała rewizji rodzaju Septoria w Polsce. Znalazła 18 nowych, dotąd na terenie Polski nieznanych taksonów, równocześnie wyłączyła z mykobioty Polski wiele innych, błędnie oznaczonych. Liczne gatunki z powodu zmian w taksonomii przeniesione zostało do innych rodzajów. W wyniku rewizji liczba gatunków Septoria w Polsce wynosi 200[3].

Większość gatunków z rodzaju Septoria w Polsce należy do grupy rzadkich, lub bardzo rzadkich. Do gatunków pospolitych należą[3]:

  • występujące na dziko żyjących roślinach: S. aegopodii, S. polygonorum, S. scabiosicola
  • występujące na roślinach uprawnych: S. apiicola, S. lycopersici

Lista gatunków występujących w Polsce

  • Septoria achilleicola Melnik 1967
  • Septoria aegopodii Desm. 1834[6]
  • Septoria aegopodina Sacc.[6]
  • Septoria aesculi (Lib.) Westend[6]
  • Septoria agrimoniae-eupatoriae E. Bommer & M. Rousseau 1886[6]
  • Septoria albopunctata Cooke 1883[6]
  • Septoria alpicola Sacc. 1897
  • Septoria anchusae Syd. 1935[6]
  • Septoria alni Sacc. 1878
  • Septoria anemones Desm. 1838
  • Septoria anthyllidis Sacc.[6]
  • Septoria apiicola Speg. 1887
  • Septoria aquilariae J.F. Lue & P.K. Chi 1994
  • Septoria arabidis Sacc. 1878[6]
  • Septoria armoraciae Sacc. 1878[6]
  • Septoria artemisiae Pass. 1879[6]
  • Septoria artemisiae-maritimae Lobik 1928[6]
  • Septoria arunci Pass. 1879[6]
  • Septoria asari Sacc. 1878[6]
  • Septoria associata Bubák & Kabát 1907[6]
  • Septoria astericola Ellis & Everh. 1889
  • Septoria astragali Desm. 1843
  • Septoria aucubae Westend. 1857[6]
  • Septoria baudysiana Sacc. 1914[6]
  • Septoria betae Westend. 1854
  • Septoria betulae (Lib.) Westend. 1878[6]
  • Septoria betulae-odoratae Bubák & Vleugel 1911[6]
  • Septoria bidentis Sacc. 1878
  • Septoria bresadolana Willi Krieg[6]
  • Septoria brissaceana Sacc. & Letell. 1882
  • Septoria bromi Sacc. 1878
  • Septoria bunkinae Teterevn.-Babajan 1984
  • Septoria calamagrostidis (Lib.) Sacc. 1892[6]
  • Septoria calaminthae C. Massal. 1911[6]
  • Septoria callistephi Gloyer 1921[6]
  • Septoria callae (Lasch) Sacc. 1884
  • Septoria campanulae (Lév.) Sacc. 1884[6]
  • Septoria cannabis (Lasch) Sacc. 1884
  • Septoria cardamines Fuckel 1863[6]
  • Septoria caricinella Sacc. & Roum. 1884
  • Septoria caricis Pass. 1879
  • Septoria carvi Syd. 1932[6]
  • Septoria centaureae (Roum.) Sacc. 1884
  • Septoria cerastii Roberge ex Desm. 1849
  • Septoria chaerophylli-aromatici Kabát & Bubák 1904[6]
  • Septoria chelidonii Desm. 1842
  • Septoria chenopodii Westend. 1851
  • Septoria chrysanthemella Sacc. 1895
  • Septoria cirsii Niessl 1865
  • Septoria cirsii-heterophylli Petr. 1925[6]
  • Septoria clematidis Roberge ex Desm. 1853
  • Septoria clematidis-rectae Sacc. 1876[6]
  • Septoria commutata Bubák 1916[6]
  • Septoria convolvuli Desm. 1842
  • Septoria corni-maris Sacc. 1878[6]
  • Septoria cornina Kuhnh.-Lord. 1947[6]
  • Septoria crataegi J. Kickx f. 1867[6]
  • Septoria crepidis Vestergr. 1896
  • Septoria cruciatae Roberge ex Desm. 1847
  • Septoria cucubali Lebedeva 1921[6]
  • Septoria cucurbitacearum Sacc. 1878
  • Septoria dianthi Desm. 1849
  • Septoria dianthicola Sacc. 1878[6]
  • Septoria diedickei Sacc. & D. Sacc. 1906
  • Septoria digitalis Pass. 1879
  • Septoria dimera Sacc. 1880
  • Septoria dulcamarae Desm. 1841
  • Septoria ebuli Roberge ex Desm. 1850
  • Septoria elaeagni (Chevall.) Desm. 1853
  • Septoria elymi Ellis & Everh. 1892[6]
  • Septoria endiviae Thüm. 1880[6]
  • Septoria epilobii Westend. 1852
  • Septoria epipactidis Sacc. 1878[6]
  • Septoria erigerontis Peck 1872[6]
  • Septoria eupatorii Roberge ex Desm. 1853
  • Septoria euphorbiae Kalchbr. 1865[6]
  • Septoria ficariae Desm. 1841
  • Septoria ficariicola (Lasch) Sacc. 1884[6]
  • Septoria frangulae Guépin 1881[6]
  • Septoria fraxini Desm. 1840[6]
  • Septoria fulvescens Sacc. 1878
  • Septoria galeobdoli C. Massal. 1902[6]
  • Septoria gaurina Ellis & Kellerm. 1883[6]
  • Septoria galeopsidis Westend. 1857
  • Septoria geranii Roberge ex Desm. 1853
  • Septoria gladioli Pass. 1875
  • Septoria gracilis Pass. 1879[6]
  • Septoria gymnadeniae Thüm. 1877[6]
  • Septoria glomerata Jørst. 1967
  • Septoria helianthi Ellis & Kellerm. 1883
  • Septoria hepaticicola (Duby) Jørst. 1965
  • Septoria heracleicola Kabát & Bubák 1907[6]
  • Septoria heterochroa Desm. 1847
  • Septoria hordei Jacz. 1917[6]
  • Septoria humuli Westend. 1854
  • Septoria hydrangeae Bizz. 1885
  • Septoria hyoscyami Hollós 1908[6]
  • Septoria hydrocotyles Desm. 1842
  • Septoria inconspicua Berk. & M.A. Curtis 1874
  • Septoria inulicola-britannicae Teterevn.-Babajan & Savinceva 1972
  • Septoria jasiones (Bres.) Died. 1914
  • Septoria kaznowskii M.I. Nikol. 2008
  • Septoria lactucae Pass. 1879
  • Septoria lamiicola Sacc. 1884
  • Septoria lapsanae Bernaux 1952
  • Septoria laubertiana Teterevn.-Babajan 1984
  • Septoria lavandulae Desm. 1853
  • Septoria laubertiana Teterevn.-Babajan 1984
  • Septoria leontodontis A.L. Sm. 1916,
  • Septoria leucanthemi Sacc. & Speg. 1878
  • Septoria libanotidis Died. 1914[6]
  • Septoria lineolata Sacc. & Speg. 1881
  • Septoria linnaeae (Ehrenb.) Sacc. 1890[6]
  • Septoria lobeliae Peck 1872
  • Septoria loligena R. Sprague 1944[6]
  • Septoria luzulae J. Schröt. 1890[6]
  • Septoria lycoctoni Speg. 1880[6]
  • Septoria lycopersici Speg. 1882
  • Septoria lycopi Pass. 1878
  • Septoria lysimachiae Westend. 1852
  • Septoria macropoda Pass. 1879
  • Septoria maianthemi Westend. 1857[6]
  • Septoria melampyri Strasser 1910[6]
  • Septoria melissae Desm. 1853[6]
  • Septoria menthae (Thüm.) Oudem. 1875
  • Septoria menyanthis Desm. 1853
  • Septoria mercurialis Westend. 1854[6]
  • Septoria minuta J. Schröt. 1896
  • Septoria mougeotii Sacc. & Roum. 1884
  • Septoria nepetae Ellis & Everh. 1888[6]
  • Septoria oenanthis Ellis & Everh. 1894
  • Septoria oenotherae Westend. 1857
  • Septoria oleandrina Sacc. 1876[6]
  • Septoria orchidearum Westend. 1851
  • Septoria paeoniae Westend. 1852
  • Septoria parnassiae Died. 1914[6]
  • Septoria petroselini Desm. 1843
  • Septoria phlogis Sacc. & Speg. 1878
  • Septoria phragmitis Sacc. 1878[6]
  • Septoria phyllachoroides Pass. 1890[6]
  • Septoria phyteumatis Siegm. 1870[6]
  • Septoria pisi Westend. 1857[6]
  • Septoria plantaginis-majoris (Sacc.) Nannf. 1950
  • Septoria polygonorum Desm. 1842
  • Septoria posoniensis Bäumler 1885
  • Septoria potentillica Thüm. 1877
  • Septoria primulae Buckn. 1885
  • Septoria prostrata Kabát & Bubák 1905[6]
  • Septoria ptarmicae Pass. 1879[6]
  • Septoria quercicola Sacc. 1878
  • Septoria quercina Fautrey 1895[6]
  • Septoria roemeriana Moesz 1915[6]
  • Septoria rohlenae Bubák 1906[6]
  • Septoria rubicola Hollós 1926[6]
  • Septoria rumicis Trail 1889[6]
  • Septoria salicis Westend. 1851[6]
  • Septoria salviae Pass. 1879[6]
  • Septoria saponariae (DC.) Savi & Becc. 1862
  • Septoria scabiosicola Desm. 1853
  • Septoria scleranthi Desm. 1857
  • Septoria scutellariae Thüm. 1880
  • Septoria secalis Prill. & Delacr. 1889
  • Septoria sedi Westend. 1854
  • Septoria senecionis Westend. 1852
  • Septoria sii Roberge ex Desm. 1853
  • Septoria silvicola Desm. 1859
  • Septoria sisymbrii Niessl 1866[6]
  • Septoria soldanellae Speg. 1880[6]
  • Septoria sorbi Lasch 1843
  • Septoria stachydis Roberge ex Desm. 1847
  • Septoria stellariae Roberge ex Desm. 1847
  • Septoria sydowiana (Allesch.) Died. 1914
  • Septoria symphyti Cejp 1970
  • Septoria syringae Sacc. & Speg. 1878[6]
  • Septoria tabacina Died. 1916
  • Septoria tanaceti Niessl 1865
  • Septoria taraxaci Hollós 1907
  • Septoria teucrii Sacc. 1878
  • Septoria tiliae Westend. 1854[6]
  • Septoria tinctoriae Brunaud 1890[6]
  • Septoria tormentillae Roberge ex Desm. 1847
  • Septoria tosevi Bubák 1904[6]
  • Septoria trapae-natantis J. Wiśn. 1910[6]
  • Septoria trientalis (Lasch) Sacc. 1890
  • Septoria tunicarum N.P. Golovina 1960
  • Septoria ulmariae Oudem. 1876
  • Septoria urticae Roberge ex Desm. 1847
  • Septoria valerianae Sacc. & Fautrey 1900[6]
  • Septoria verbenae Roberge ex Desm. 1847
  • Septoria veronicae Roberge ex Desm. 1849
  • Septoria viburni Westend. 1852[6]
  • Septoria villarsiae Desm. 1842
  • Septoria vincae Desm. 1843
  • Septoria vincetoxici (Ficinus & C. Schub.) Auersw. 1869[6]
  • Septoria violae-palustris Died. 1914
  • Septoria virgaureae Desm. 1842
  • Septoria viscariae Rostr. 1888[6]
  • Septoria weissii Allesch. 1893[6]
  • Septoria wodziczkiana Dominik 1934[6]
  • Septoria xanthii Desm. 1847[6]
  • Septoria xylostei Sacc. & G. Winter 1883

Nazwy naukowe na podstawie Index Fungorum[5]. Wykaz gatunków występujących w Polsce według A. Wołczańskiej[3].

Przypisy

  1. 1 2 Index Fungorum [online] [dostęp 2024-01-18] (ang.).
  2. 1 2 Joanna Marcinkowska: Oznaczanie rodzajów grzybów sensu lato ważnych w fitopatologii. Warszawa: PWRiL, 2012. ISBN 978-83-09-01048-7.
  3. 1 2 3 4 Agata Wołczańska,. Grzyby z rodzaju Septoria w Polsce. Lublin: Wydawnictwo Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej, 2013, ISBN 978-83-7784-428-1.
  4. ↑ Species Fungorum [online] [dostęp 2021-04-07] (ang.).
  5. 1 2 Index Fungorum (gatunki) [online] [dostęp 2016-12-22] (ang.).
  6. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 26 27 28 29 30 31 32 33 34 35 36 37 38 39 40 41 42 43 44 45 46 47 48 49 50 51 52 53 54 55 56 57 58 59 60 61 62 63 64 65 66 67 68 69 70 71 72 73 74 75 76 77 78 79 80 81 82 83 84 85 86 87 88 Według Index Fungorum takson niepewny.
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.