Schronisko w Zegarowych Skałach Pierwsze
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Zegarowe Skały, Strzegowa

Długość

7,6 m

Deniwelacja

5,6

Wysokość otworów

455 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

50 m

Ekspozycja otworów

ku NE

Data odkrycia

znana od dawna

Kod

J.Cz.IV-04.52

Położenie na mapie gminy Wolbrom
Mapa konturowa gminy Wolbrom, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Zegarowych Skałach Pierwsze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Zegarowych Skałach Pierwsze”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Zegarowych Skałach Pierwsze”
Położenie na mapie powiatu olkuskiego
Mapa konturowa powiatu olkuskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Zegarowych Skałach Pierwsze”
Ziemia50°25′42″N 19°40′27″E/50,428333 19,674167

Schronisko w Zegarowych Skałach Pierwsze – schronisko na wzgórzu Zegarowych Skał[1] koło Smolenia w województwie śląskim, w powiecie zawierciańskim, w gminie Pilica. Administracyjnie należy do miejscowości Strzegowa w województwie małopolskim, w powiecie olkuskim, w gminie Wolbrom[2], pod względem geograficznym jest to obszar Wyżyny Ryczowskiej w obrębie Wyżyny Częstochowskiej[3].

Opis schroniska

Pod szczytem wzniesienia znajduje się grupa trzech wybitnych skał: Wieloryb (zwany też Zegarową), Mała Zegarowa i Kursowa[2]. Schronisko znajduje się w najbardziej na zachód wysuniętej skale Mała Zegarowa. Ma otwór wejściowy na wysokości 2,7 m nad ziemią, ale dość łatwo dostępny, gdyż w skale poniżej otworu znajdują się progi[1].

Schronisko powstało w wapieniach z okresu późnej jury na dobrze widocznej, wybitnej szczelinie. Za otworem łagodnie wznosi się pochylony na lewą stronę korytarz o bardzo nierównych ścianach. Na jego końcu znajduje się niewielkie rozszerzenie z kopulastym stropem. Z rozszerzenia tego na lewo, powyżej skalnego progu odchodzi wąska, soczewkowata szczelina[1].

Na ścianach schroniska nieliczne grzybkowate nacieki. Jej namulisko jest humusowo-gliniaste, a końcowy odcinek szczeliny zaklinowany jest kamieniami. Schronisko jest suche, a jego temperatura podlega zmianom, w zależności od temperatury otoczenia. Brak flory i fauny[1].

Historia poznania

Liczne ślady wewnątrz schroniska wskazują, że odwiedzane było od dawna. W literaturze brak jednak informacji o nim. Po raz pierwszy pomierzyli go A. Polonius i Ł. Polonius w 1998 r., a A. Polonius opracował jego plan. W 2000 r. zostało opisane w dokumentacji sporządzonej na zlecenie Ministerstwa Środowiska jako Schronisko w Zegarowych Skałach III[1].

W Zegarowych Skałach znajdują się jeszcze inne jaskinie: Jaskinia Jasna koło Smolenia, Schronisko za Majdanem, Schronisko Południowe, Schronisko w Cysternie, Schronisko w Zegarowych Skałach Drugie, Dziura w Ścianie, Zegar[4].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 A. Polonius, Schronisko w Zegarowych Skałach I, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-01-16].
  2. 1 2 Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2018-11-08].
  3. ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2.
  4. ↑ Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-04-28].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.