Schronisko w Cysternie
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Strzegowa, Zegarowe Skały

Właściciel

prywatny

Długość

6,20 m

Głębokość

3,20 m

Deniwelacja

3,20 m

Wysokość otworów

455 m n.p.m.

Wysokość otworów
nad dnem doliny

50 m

Ekspozycja otworów

ku SE

Kod

J.Cz.IV-04.53

Położenie na mapie gminy Wolbrom
Mapa konturowa gminy Wolbrom, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Cysternie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Cysternie”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry po lewej znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Cysternie”
Położenie na mapie powiatu olkuskiego
Mapa konturowa powiatu olkuskiego, u góry znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Cysternie”
Ziemia50°25′41″N 19°40′30″E/50,428056 19,675000
Strona internetowa

Schronisko w Cysternie – jaskinia typu schronisko w Zegarowych Skałach na Wyżynie Częstochowskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[1], we wsi Strzegowa, w powiecie olkuskim, w gminie Wolbrom[1].

Opis obiektu

Znajduje się pod wierzchołkiem Zegarowych Skał, w dużej szczelinie między dwoma ich największymi skałami: Zegarową i Małą Zegarową. Dolna część tej szczeliny została prawdopodobnie z nieznanych powodów rozkuta i ma postać czworoboku. Badający ją archeologowie przypuszczają, że utworzona w ten sposób cysterna służyła do łapania wody deszczowej[1]. Badania archeologiczne Zegarowych Skał wykazały bowiem, że były one wielokrotnie zasiedlane przez ludzi w okresie od późnego paleolitu do średniowiecza[2]. W 1998 r. ktoś odsłonił znajdujący się w zachodniej ścianie cysterny otwór, który wcześniej zamknięty był półmetrowej grubości warstwą osadów. Za ciasnym otworem znajduje się równoległy do ściany cysterny korytarzyk, a za nim odgrodzona skalnym progiem niska salka o pochyłym dnie[1].

Schronisko powstało w późnojurajskich wapieniach skalistych. Nieco polew naciekowych i nacieków grzybkowych znajduje się na ścianach korytarzyka. Namulisko jaskiniowew cysternie jest dość obfite, w korytarzyku składa się z iłu, w salce spąg jest skalisty. Brak przewiewu. Cysterna jest widna, ale korytarzyk i salka są ciemne. Całe schronisko jest bardzo wilgotne. Brak roślin, nie obserwowano również zwierząt[1].

Po raz pierwszy schronisko opisał A. Polonius w 2000 r. w dokumentacji dla zarządu Jurajskich Parków Krajobrazowych woj. katowickiego[1].

W Zegarowych Skałach znajdują się jeszcze inne jaskinie: Zegar, Jaskinia Jasna koło Smolenia, Schronisko Południowe, Schronisko za Majdanem, Schronisko w Zegarowych Skałach Pierwsze, Schronisko w Zegarowych Skałach Drugie, Dziura w Ścianie[3].

Przypisy

  1. 1 2 3 4 5 6 Adam Polonius, Schronisko w Cysternie, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2021-07-03].
  2. ↑ Maciej T. Krajcarz, Magdalena Sudoł, Magdalena Krajcarz, Krzysztof Cyrek. Stanowisko późnoczwartorzędowych osadów jaskiniowych – Schronisko nad Jaskinią Zegar w Skałach Zegarowych (Wyżyna Częstochowska). Przegląd Geologiczny, vol. 60, nr 10, 2012.
  3. ↑ Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2019-04-28].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.