Schronisko PTT na Przełęczy Wyszkowskiej
Ilustracja
Państwo

 Polska

Pasmo

Bieszczady Wschodnie / Gorgany, Karpaty

Wysokość

940 m n.p.m.

Data otwarcia

grudzień 1935

Data zamknięcia

1939

Właściciel

Oddział Lwowski PTT

Położenie na mapie Gorganów
Mapa konturowa Gorganów, po lewej nieco u góry znajduje się punkt z opisem „schronisko”
Położenie na mapie Karpat
Mapa konturowa Karpat, u góry nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „schronisko”
Położenie na mapie Beskidów Wschodnich
Mapa konturowa Beskidów Wschodnich, w centrum znajduje się punkt z opisem „schronisko”
Ziemia48°42′10″N 23°38′04″E/48,702778 23,634444
Budynek Straży Granicznej, w którym przed 1935 zlokalizowana była stacja turystyczna PTT

Schronisko PTT na Przełęczy Wyszkowskiej – nieistniejące obecnie schronisko turystyczne Oddziału Lwowskiego Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego. Położone było na granicy Bieszczadów a Gorganów na wysokości 940 m n.p.m.[1], w bezpośrednim sąsiedztwie granicy polsko-czechosłowackiej (w 1939 polsko-węgierskiej).

Historia

Oddział Lwowski PTT w 1932 roku utworzył na Przełęczy Toruńskiej (w ówczesnej polskiej nomenklaturze zwanej Przełęczą Wyszkowską)[2][3][4] stację turystyczną, którą zlokalizowano w budynku miejscowej placówki Straży Granicznej[5][6]. Oferowała nocleg dla sześciu osób – cztery miejsca na łóżkach i dwa na siennikach[2][7].

Plany budowy na przełęczy oddzielnego, zagospodarowanego schroniska ogłoszono na Zjeździe Karpackim w Wiśle w maju 1935 r.[8] Obiekt położony przy drodze kołowej, naprzeciw budynku straży granicznej[1], wystawiono jeszcze w tym samym roku, do czego wydatnie przyczyniła się dotacja z Wydziału Turystyki Ministerstwa Komunikacji[6]. Autorem planów był architekt Tadeusz Solecki[6], który zaprojektował także inne schroniska Oddziału Lwowskiego PTT (w Świcy, w Mołodzie, na Ruszczynie)[9]. Budynek na Przełęczy Wyszkowskiej został oddany do użytku w połowie grudnia 1935 roku, choć nie był wówczas jeszcze w pełni wykończony[6][8][10]. Docelowo miał oferować 25–30 miejsc noclegowych[6] (16 prycz i 9 sienników[10]; według innych danych 15 łóżek i 10 sienników[6] bądź 28 noclegów[11]).

W kolejnych latach z różną intensywnością kontynuowano prace wykończeniowe i uzupełniano wyposażenie budynku[6]. W 1937 roku zabezpieczono fundamenty, wykończono ganek, postawiono budynek gospodarczy itp.[10] Na 1939 rok przewidziano dodatkowo m.in. wykonanie studni, jednak brak jest informacji, czy prace te zakończyły się powodzeniem[6]. Schronisko uległo zniszczeniu w czasie II wojny światowej[6][12].

Szlaki turystyczne

Schronisko było punktem wypadowym dla wycieczek w zachodnie Gorgany i wschodni skraj Bieszczadów.

Przypisy

  1. 1 2 3 Adam Lenkiewicz, Władysław Niedenthal, Część II turystyczna, [w:] Józef Moszczeński (red.), Szlakiem II Brygady Legionów Polskich w Karpatach Wschodnich. Przewodnik historyczno-turystyczny po Gorganach i Czarnohorze, Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1937, s. 246–247 (pol.).
  2. 1 2 Henryk Gąsiorowski, Przewodnik po Beskidach Wschodnich, t. I, cz. 1: Bieszczady, Lwów — Warszawa: Książnica-Atlas, 1933, s. 51 (pol.).
  3. 1 2 Mapa topograficzna 1:100 000, arkusz Seneczów (pas 54, słup 37), Wojskowy Instytut Geograficzny, 1937 (pol.).
  4. ↑ Łukasz Quirini-Popławski, Infrastruktura noclegowa dla turystyki kwalifikowanej w latach 30. XX wieku na obszarze Karptat Wschodnich (w granicach II Rzeczypospolitej), „Prace i Studia Geograficzne”, 63.3, 2018, s. 52, ISSN 2543-7313 [dostęp 2023-02-10] [zarchiwizowane z adresu 2023-02-10] (pol.).
  5. ↑ Sprawozdanie z działalności Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie za okres od 1. IV. 1934 r. do 31. III. 1935 r. oraz finansowe za rok 1934., Kraków: Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, 1935, s. 19 (pol.).
  6. 1 2 3 4 5 6 7 8 9 Ryszard Bogdziewicz, Schroniska karpackie od Beskidu Śląskiego do Czarnohory w latach 1874–1945, wyd. I, Lublin: Drukarnia i Wydawnictwo Akademickie WSSP im. Wincentego Pola, 2012, s. 226, ISBN 978-83-60594-24-7, OCLC 956614813 (pol.).
  7. ↑ Stanisław Faecher (red.), Informacyjny kalendarz narciarski na sezon 1935–1936, rok VIII, Kraków: Polski Związek Narciarski, 1935, s. 137 (pol.).
  8. 1 2 Sprawozdanie z działalności Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie za okres od 1. IV. 1935 r. do 31. III. 1936 r. oraz finansowe za rok 1935, Kraków: Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, 1936, s. 12, 63 (pol.).
  9. ↑ arch. Tadeusz Leonard Albert Solecki [online], Stowarzyszenie Architektów Polskich, archimemory.pl [dostęp 2023-02-10] [zarchiwizowane z adresu 2023-02-06] (pol.).
  10. 1 2 3 Sprawozdanie z działalności Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego w Krakowie za okres od 1 IV 1937 r. do 31 XII 1937 r. oraz finansowe za rok 1937, Kraków: Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, 1938, s. 22, 74–75 (pol.).
  11. ↑ Witold Mileski, Kronika | Polskie Towarzystwo Tatrzańskie. — Turystyka | Nowości Turystyczne z Karpat, „Wierchy”, Zarząd Główny Polskiego Towarzystwa Tatrzańskiego (13), Kraków: Gebethner i Wolff, 1935, s. 195 (pol.).
  12. ↑ Dariusz Dyląg, Gorgany. Przewodnik, Pruszków: Oficyna Wydawnicza „Rewasz”, 2008, s. 90, ISBN 978-83-89188-74-8, OCLC 297550353 (pol.).
  13. ↑ Mapa topograficzna 1:100 000, arkusz Sławsko (pas 53, słup 37), Wojskowy Instytut Geograficzny, 1937 (pol.).
  14. ↑ Adam Zieliński, Aleksander Wasung, Bieszczady i Gorgany. Mapa znakowanych szlaków turystycznych od Ustrzyk Gr. po Rafajłowę, Lwów: Książnica-Atlas, 1933, OCLC 1299139987 (pol.).
  15. ↑ Regulamin górskiej odznaki turystycznej P. T. T. wraz ze spisem punktowanych wycieczek oraz spisem przewodników do G. O. T., wyd. 2, Kraków: Polskie Towarzystwo Tatrzańskie, 1936, s. 62 (pol.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.