Plan jaskini | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Położenie | |
Długość |
9 m |
Deniwelacja |
3 m[1] |
Wysokość otworów |
406[1] m n.p.m. |
Ekspozycja otworów |
ku E, ku NW[1] |
Data odkrycia |
znana od dawna |
Kod |
J.Cz.III-07.01 |
Położenie na mapie gminy Kroczyce | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
Położenie na mapie powiatu zawierciańskiego | |
50°31′26″N 19°31′21″E/50,523972 19,522583 | |
Strona internetowa |
Schron w Okienniku Wielkim – schronisko (rodzaj jaskini) na Wyżynie Częstochowskiej, w obrębie wsi Piaseczno w województwie śląskim, powiecie zawierciańskim, w gminie Kroczyce[2]. Znajduje się poniżej wielkiego okna skalnego w najwyższej skale Okiennika Wielkiego[1].
Opis jaskini
Jest to jaskinia przelotowa o dwóch otworach przebijających skałę i długości 9 m. Znajduje się w zbudowanej z wapienia skale, a została wydrążona przez wodę niegdyś przepływającą przez skałę. Widoczny w skale duży otwór znajduje się w pionowej ścianie. Drugie wejście do jaskini jest trudne do odszukania i ciasne, człowiek z trudem tylko może przez nie się przecisnąć. Zapewniało to jaskini dużą obronność, a położenie wysoko w skale rozległe widoki. Komora jaskini jest sucha i obszerna, może w niej pomieścić się nawet 50 osób. W jednym z jej boków znajduje się nisza, która prawdopodobnie mogła służyć jako palenisko[3].
Legendy i historia
Według jednej z legend jaskinię zamieszkiwali zbójnicy[3]. Inna legenda podaje, że mieszkali oni w drewnianym grodzie wybudowanym poniżej skały, a w jaskini przechowywali złupione skarby[4]. W XIX w. jakiś poszukiwacz skarbów podobno znalazł w jaskini sztabkę złota, więc poszukiwacze skarbów przekopali namulisko jaskini[3].
W 1911 r. w namulisku przeprowadzono badania archeologiczne. Miało ono grubość około 60 cm i znaleziono w nim popiół, węgiel drzewny, skorupy glinianych naczyń i całe oraz pogruchotane kości zwierzęce. W 1914 r. namulisko ponownie przebadał prof. Stefan Krukowski i znalazł fragmenty glinianych naczyń oraz żelazne wyroby z okresu średniowiecza. W 1921 r. znaleziono jeszcze narzędzia krzemienne, a w 1939 r. opublikowano pełne sprawozdanie z badań archeologicznych[3]. Według archeologów jaskinia była zamieszkiwana przez ludzi prehistorycznych zaliczanych do kultury mikocko-prądnickiej (środkowy paleolit, około 60 tysięcy lat temu)[2].
- Otwór schroniska poniżej okna skalnego
- Okno i Schron w Okienniku Wielkim
Przypisy
- 1 2 3 4 Jerzy Zygmunt , Schron w Okienniku Wielkim, [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2018-08-04] .
- 1 2 Na podstawie tablicy informacyjnej zamontowanej przy Okienniku Wielkim.
- 1 2 3 4 Strona gminy Kroczyce. Piaseczno [online] [dostęp 2018-07-12] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-12] .
- ↑ Legendy o Okienniku Wielkim [online] [dostęp 2018-07-12] .