Rynek
Ilustracja
Państwo

 Polska

Miejscowość

Leżajsk

Położenie na mapie Leżajska
Mapa konturowa Leżajska, blisko centrum na dole znajduje się punkt z opisem „Rynek”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Rynek”
Położenie na mapie województwa podkarpackiego
Mapa konturowa województwa podkarpackiego, blisko centrum u góry znajduje się punkt z opisem „Rynek”
Położenie na mapie powiatu leżajskiego
Mapa konturowa powiatu leżajskiego, w centrum znajduje się punkt z opisem „Rynek”
Ziemia50°15′09,7″N 22°25′19,0″E/50,252694 22,421946

Rynek w Leżajsku – prostokątny plac znajdujący się w centrum starówki Leżajska. Z rynku wychodzą ulice: Mickiewicza, Rzeszowska, Targowa, Krótka, Piekarska, Górna i Jarosławska.

W latach czterdziestych XVIII wieku rozpoczęło się na większą skalę wznoszenie w mieście budynków murowanych, które stawiano przede wszystkim przy Rynku. W zabudowie rynku wyróżniają się, zachowane do dziś kamienice nr 31 i 32, wzniesione w XVIII wieku, które zapewne po 1772 roku nadbudowano o piętro i zaadaptowano na austriacki sąd i więzienie. Wtedy jeszcze pośrodku placu stał drewniany ratusz (spłonął w czasie pożaru miasta w 1834 roku). Na jego miejscu wzniesiono ceglaną budowlę, która jednak już w 1867 roku groziła zawaleniem. Obecny gmach wzniesiono w latach 1869–1870 na miejscu parterowego domu z XVIII wieku. W I połowie XIX wieku kamienice leżajskiego rynku to były głównie budynki parterowe (piętra nadbudowywano z reguły dopiero po pożarze w 1906 roku), usytuowane już kalenicą równolegle do rynku, o dwu- lub trzytraktowym układzie wnętrz parteru. W osi środkowej posiadały najczęściej wąską, sklepioną kolebkowo sień przelotową. Po obu stronach sieni rozplanowane były pomieszczenia sklepowe i magazynowe[1]. Dominującą budowlą rynku jest stojąca w północno-wschodnim narożu wieża z ok. 1616 roku, a za nią zespół kościoła farnego z początku XVII wieku (kościół, plebania, wikarówka i mury wypełniają wschodnią pierzeję rynku). Południowo-wschodnie naroże tworzą budowle kościoła filialnego i biblioteki. Na plantach w centralnym punkcie Rynku w 1997 roku odsłonięto pomnik króla Władysława Jagiełły[2].

W 2022 roku zakończono rewitalizację rynku, która była szeroko komentowana przez media jako przykład betonozy[3][4][5][6].

Przypisy

  1. ↑ , Zespół zabytkowej zabudowy w śródmieściu
  2. ↑ Spacerkiem po Leżajsku: Pomnik Władysława Jagiełły [online], aordycz-lezajsk.blogspot.com [dostęp 2017-11-20].
  3. ↑ Jakub Wojajczyk, Betonoza w Leżajsku. Władze miasta: "O gustach się nie dyskutuje" [online], zielona.interia.pl, 2 lipca 2022 [dostęp 2023-06-03] (pol.).
  4. ↑ KRO (oprac.), Burza po rewitalizacji Leżajska. UE już nie chce finansować "betonozy" [online], www.money.pl, 4 lipca 2022 [dostęp 2023-06-03] (pol.).
  5. ↑ Adam Kielar, "Betonoza" w Leżajsku. Komisja Europejska reaguje na kontrowersyjną rewitalizację rynku [online], Nowiny, 5 lipca 2022 [dostęp 2023-06-03] (pol.).
  6. ↑ Adam Bednarek, Ten koszmar nie ma końca. Kolejny betonowy rynek topi się w upale [online], Spider's Web, 2 lipca 2022 [dostęp 2023-06-03] (pol.).
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.