Rudbekia błyskotliwa
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

astropodobne

Rząd

astrowce

Rodzina

astrowate

Podrodzina

Asteroideae

Rodzaj

rudbekia

Gatunek

rudbekia błyskotliwa

Nazwa systematyczna
Rudbeckia fulgida Aiton
Hort. kew. 3:251. 1789
Odmiana 'Goldsturm'
Kwitnące rudbekie

Rudbekia błyskotliwa (Rudbeckia fulgida) – gatunek byliny należący do rodziny astrowatych. Pochodzi z Ameryki Północnej, rośnie dziko w stanach Georgia, Teksas i Floryda, do Europy sprowadzona została dopiero w XVIII w. przez ogrodników[3]. W Polsce wyłącznie jako popularna roślina uprawna (ozdobna).

Morfologia

Pokrój
Tworzy gęste kępy. Wytwarza rozłogi, za pomocą których rozmnaża się wegetatywnie.
Łodyga
Wzniesiona, prosta, sztywna, pokryta drobnymi włoskami, rozgałęziająca się. Osiąga wysokość 40-60 cm. Dołem kanciasta, górą żeberkowana.
Liście
Ulistnienie skrętoległe. Dolne liście szerokojajowate z ostrym końcem i ząbkowane, górne lancetowate i całobrzegie. U typowej formy są szorstko owłosione.
Kwiaty
Zebrane w kwiatostany typu koszyczek. Duże brzeżne kwiaty języczkowe są intensywnie żółte lub jasnopomarańczowe. Wewnętrzne kwiaty rurkowe są ciemnobrązowe, prawie czarne. Dno koszyczka jest silnie wypukłe, plewinki orzęsione tylko na brzegach. Kwitnie od lipca do połowy października.

Zastosowanie

Roślina ozdobna: uprawiana ze względu na swoje piękne kwiaty, jako roślina rabatowa, a także na kwiat cięty, który w wazonie z wodą długo zachowuje świeżość. Jest wdzięcznym do uprawy gatunkiem – ma długi okres kwitnienia, a nawet po przekwitnięciu zdobi ogród swoimi koszyczkami z owocami. Jest wieloletnia i łatwa w uprawie – rośnie bujnie nie pozwalając się tak łatwo zagłuszyć chwastom, jest też całkowicie odporna na mróz i bardzo odporna na choroby i szkodniki.

Uprawa

Rozmnaża się ją z nasion, lub przez podział bryły korzeniowej. Należy wybierać stanowiska słoneczne, roślina znosi półcień, ale najładniej kwitnie na słonecznym miejscu. Nie ma szczególnych wymagań co do gleby, ale na żyznej rośnie oczywiście bujniej. Przy długotrwałej suszy należy podlewać. Przed kwitnieniem nawozi się ją 2-3 razy. Po przekwitnięciu należy ściąć ją nieco nad ziemią.

Odmiany ozdobne

  • 'Herbstonne' – pochodzi ze skrzyżowania rudbekii błyskotliwej z rudbekią nagą. Ma żółte, pojedyncze koszyczki, gładkie liście i jest wyższa od typowego gatunku.
  • 'Golden Glow' – odmiana o pełnych, puszystych koszyczkach
  • 'Goldquelle' – ma jaskrawożółte, pełne kwiaty
  • 'Goldsturm' – wysokość do 60 cm, złotożółte koszyczki o średnicy do 12 cm.

Choroby i szkodniki

  • Rośliny osłabione, np. przez długotrwałą suszę bywają atakowane przez mszyce i przędziorki. Zwalcza się je środkami chemicznymi.
  • Biały nalot na liściach świadczy o chorobie grzybowej. Jest to mączniak prawdziwy. Zaatakowane pędy należy wyciąć i spalić, a całą roślinę opryskiwać preparatami grzybobójczymi.

Przypisy

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-04-15] (ang.).
  3. ↑ kocham.kwiaty.pl – wszystko o kwiatach: pielęgnacja, trendy florystyczne, ciekawostki [online], www.kocham.kwiaty.pl:80 [dostęp 2017-11-26] [zarchiwizowane z adresu 2013-03-20] (pol.).

Bibliografia

  • Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
  • Praca zbiorowa: Katalog roślin II. Drzewa, krzewy, byliny.. Warszawa: Agencja Promocji Zieleni, Związek Szkółkarzy Polskich, 2003. ISBN 83-912272-3-5.
  • Geoffrey Burnie i inni, Botanica. Ilustrowana, w alfabetycznym układzie, opisuje ponad 10 000 roślin ogrodowych, Niemcy: Könemann, Tandem Verlag GmbH, 2005, ISBN 3-8331-1916-0, OCLC 271991134.

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.