Pteropus medius[1] | |||
Temminck, 1825[2] | |||
Systematyka | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Typ | |||
Podtyp | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Infragromada | |||
Rząd | |||
Podrząd | |||
Nadrodzina | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Plemię | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
rudawka wielka | ||
Synonimy | |||
| |||
Podgatunki | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[10] | |||
Zasięg występowania | |||
Rudawka wielka[11][12], pies latający[12] (Pteropus medius) – gatunek ssaka z podrodziny Pteropodinae w obrębie rodziny rudawkowatych (Pteropodidae), jeden z największych spośród znanych gatunków nietoperzy.
Taksonomia
Gatunek po raz pierwszy zgodnie z zasadami nazewnictwa binominalnego opisał w 1825 roku niderlandzki zoolog Coenraad Jacob Temminck, nadając mu nazwę Pteropus medius[2]. Holotyp pochodził z okolic w pobliżu Kolkaty i Puducherry, w Indiach[13].
Pteropus medius należy do grupy gatunkowej vampyrus[14]. Taksonomia P. medius jest problematyczna; epitet gatunkowy medius zastępuje giganteus (młodszy obiektywny synonim P. vampyrus)[14][15]. Może być konspecyficzny z P. vampyrus i może obejmować część P. intermedius (P. intermedius uważany jest za konspecyficzny z P. vampyrus, do czasu rewizji taksonomicznej)[14]. Podgatunek chinghaiensis stanowi nomen nudum, a okaz z Qinghai uważany jest za obcy w Chińskiej Republice Ludowej[14]. Autorzy Illustrated Checklist of the Mammals of the World rozpoznają trzy podgatunki[14]. Podstawowe dane taksonomiczne podgatunków (oprócz nominatywnego) przedstawia poniższa tabelka:
Podgatunek | Oryginalna nazwa | Autor i rok opisu | Miejsce typowe |
---|---|---|---|
P. m. ariel | Pteropus ariel | G.M. Allen, 1908 | Malé Atholhu, Malediwy[16]. |
P. m. leucocephalus | Pteropus leucocephalus | Hodgson, 1835 | Centralny region Nepalu[17]. |
Etymologia
- Pteropus: gr. πτερόπους pteropous „skrzydłostopy”, od πτερον pteron „skrzydło”; πους pous, ποδος podos „stopa”[18].
- medius: łac. medius „pośredni, środkowy”[19].
- ariel: w średniowiecznym folklorze Ariel, był duchem lub sylfem powietrza[20].
- leucocephalus: gr. λευκοκεφαλος leukokephalos „białogłowy”, od λευκος leukos „biały”; -κεφαλος -kephalos „-głowy”, od κεφαλη kephalē „głowa”[21].
Zasięg występowania
Występuje w południowej Azji, zamieszkując w zależności od podgatunku[14]:
Morfologia
Długość ciała 220–247 mm, ogona brak, długość ucha 37–42 mm, długość tylnej stopy 45–55 mm, długość przedramienia 163–176 mm; masa ciała 1–1,2 kg[15].
Ekologia
W odróżnieniu od pozostałych nietoperzy nie ma zmysłu echolokacji, więc nie potrafi latać w całkowitej ciemności. Ma za to świetny słuch i wzrok. Zwany potocznie także nietoperzem owocowym, latającym lisem, latającym psem.
Żyje kolonijnie, dzień spędza wisząc na gałęziach drzew. Jest owocożerny. Rudawka wielka bywa często hodowana w ogrodach zoologicznych.
Przypisy
- ↑ Pteropus medius, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
- 1 2 C.J. Temminck: Monographie de mammalogie. T. 1. Paris: 1824, s. 176. (fr.).
- ↑ I. Geoffroy Saint-Hilaire: Roussette. Mam. W: J. Bory de Saint-Vincent: Dictionnaire classique d’histoire naturelle. T. 14. Paris: Rey et Gravier, Libraries-Editeurs, Auai des Augustins, n° 55; Baudouin Frèrer, Libraries-Editeurs, Imprimeurs de la société D'Histoire Naturelle, Rue de Vaugirard, n° 36, 1828, s. 699. (fr.).
- ↑ B.H. Hodgson. Synopsis of the Vespertilionidæ of Nipal. „The Journal of the Asiatic Society of Bengal”. 4 (2), s. 700, 1835. (ang.).
- ↑ J. McClelland. List of Mammalia and Birds collected in Assam. „Proceedings of the Zoological Society of London”. 7, s. 148, 1839. (ang.).
- ↑ W. Ogilby. Memoir on the Mammalogy of the Himalayas. „Madras Journal of Literature and Science”. 11, s. 146, 1840. (ang.).
- ↑ J.E. Gray: Catalogue of Monkeys, Lemurs, and Fruit-eating Bats in the collection of the British Museum. London: The Trustees, 1870, s. 104. (ang.).
- ↑ G.M. Allen. Notes on Chiroptera. „Bulletin of the Museum of Comparative Zoology at Harvard College”. 52, s. 28, 1908. (ang.).
- ↑ Z.-Y. Wang & S. Wang. The discovery of a flying fox (Pteropus giganteus Brünnich) from Chin-Hai Province, Northwestern China. „Acta Zoologica Sinica”. 14, s. 494, 1962. (chiń. • ang.).
- ↑ S.M. Tsang , Pteropus giganteus, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species 2020, wersja 2021-3 [dostęp 2022-06-11] (ang.).
- ↑ Nazwy zwyczajowe za: W. Cichocki, A. Ważna, J. Cichocki, E. Rajska-Jurgiel, A. Jasiński & W. Bogdanowicz: Polskie nazewnictwo ssaków świata. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2015, s. 84. ISBN 978-83-88147-15-9. (pol. • ang.).
- 1 2 K. Kowalski (red.), A. Krzanowski, H. Kubiak, B. Rzebik-Kowalska & L. Sych: Ssaki. Wyd. IV. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1991, s. 315, seria: Mały słownik zoologiczny. ISBN 83-214-0637-8.
- ↑ D.E. Wilson & D.M. Reeder (redaktorzy): Species Pteropus giganteus. [w:] Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. [dostęp 2022-06-11].
- 1 2 3 4 5 6 C.J. Burgin, D.E. Wilson, R.A. Mittermeier, A.B. Rylands, T.E. Lacher & W. Sechrest: Illustrated Checklist of the Mammals of the World. Cz. 2: Eulipotyphla to Carnivora. Barcelona: Lynx Edicions, 2020, s. 112. ISBN 978-84-16728-35-0. (ang.).
- 1 2 N. Giannini, C. Burgin, V. Van Cakenberghe, S. Tsang, S. Hintsche, T. Lavery, F. Bonaccorso, F. Almeida & B. O’Toole: Family Pteropodidae (Old World Fruit Bats). W: D.E. Wilson & R.A. Mittermeier (redaktorzy): Handbook of the Mammals of the World. Cz. 9: Bats. Barcelona: Lynx Edicions, 2019, s. 157. ISBN 978-84-16728-19-0. (ang.).
- ↑ Zijlstra ↓, s. N#19790.
- ↑ Zijlstra ↓, s. N#19796.
- ↑ T.S. Palmer. Index Generum Mammalium: a List of the Genera and Families of Mammals. „North American Fauna”. 23, s. 596, 1904. (ang.).
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, medius [dostęp 2022-06-11] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, ariel [dostęp 2022-06-11] .
- ↑ The Key to Scientific Names ↓, leucocephalus [dostęp 2022-06-11] .
Bibliografia
- J.S. Zijlstra: Home. Hesperomys project. [dostęp 2022-05-19]. (ang.).
- The Key to Scientific Names, J.A. Jobling (red.), [w:] Birds of the World, S.M. Billerman et al. (red.), Cornell Lab of Ornithology, Ithaca (ang.).