wieś | |
Cerkiew św. Onufrego (obecnie w MBL w Sanoku) | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Powiat | |
Gmina | |
Liczba ludności |
0 |
Strefa numeracyjna |
13 |
Tablice rejestracyjne |
RBI |
SIMC |
0996241 |
Położenie na mapie gminy Czarna | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa podkarpackiego | |
Położenie na mapie powiatu bieszczadzkiego | |
49°18′50″N 22°35′19″E/49,313889 22,588611[1] |
Rosolin – wieś w Polsce, położona w województwie podkarpackim, w powiecie bieszczadzkim, w gminie Czarna[2][3].
Wieś faktycznie istniejąca do lat 50. XX wieku[4], nazwa oficjalnie funkcjonuje nadal[2][3].
Położenie
Wieś typu łańcuchówki była położona w dolinie potoku Czarny, ob. Czarna, w lesistym terenie, na południowych zboczach Moklika[4][5].
Historia
Rosolin był lokowany na prawie wołoskim[5]. Wieś została po raz pierwszy wzmiankowana w 1580, przy podziale majątku żon wojewody krakowskiego, Piotra Kmity. Po pół wsi otrzymali wówczas spadkobiercy obu jego sióstr (Stadnickiej i Barzowej). Używano również nazwy Rossolin[4].
W połowie XIX wieku właścicielką posiadłości tabularnej w Rosolinie była Zofia Pawlikowska[6]. Pod koniec XIX wieku liczyła 23 domostwa i 186 mieszkańców, w większości (170) wyznania greckokatolickiego. Właścicielem większej posiadłości (180 mórg lasu, 81 gruntów ornych, 28 pastwisk i 12 mórg łąk) był wtedy dr Leon Popławski[5].
W konsekwencji II wojny światowej, działalności UPA i Akcji „Wisła” wieś została opuszczona. Zabudowa uległa dewastacji i rozbiórkom[4]. Wcześniej Rosolin liczył (według ad. Aleksandra Rybickiego) 51 numerów[4].
Zabytki
We wsi istniała drewniana cerkiew pw. św. Onufrego (Rosolin nr 26), zbudowana w 1750 (napis na belce 1750 anno). Jako przykład bojkowskiej architektury sakralnej jako jedyny budynek nie został poddany rozbiórce i decyzją z listopada 1956 cerkiew została przeniesiona do Muzeum Budownictwa Ludowego w Sanoku[4].
Turystyka
Teren dawnej wsi i niezalesiony wokół niej obszar jest terenem prywatnym i dostęp do niego jest ograniczony. W pobliżu Rosolina przebiega ścieżka historyczno-przyrodnicza Jaskinia w Rosolinie. Ścieżka prowadzi drogą gminną w pobliżu potoku Czarna, po minięciu dolnej części dawnej wsi nad potokiem znajduje się Jaskinia Rosolińska zwana także Jaskinią Jahybta. Za jaskinią ścieżka skręca na północ, biegnie lasem niemal równolegle do dawnej wsi[7][8].
Przypisy
- ↑ Państwowy Rejestr Nazw Geograficznych – miejscowości – format XLSX, Dane z państwowego rejestru nazw geograficznych – PRNG, Główny Urząd Geodezji i Kartografii, 5 listopada 2023, identyfikator PRNG: 116647
- 1 2 Rozporządzenie Ministra Administracji i Cyfryzacji z dnia 13 grudnia 2012 r. w sprawie wykazu urzędowych nazw miejscowości i ich części (Dz.U. z 2013 r. poz. 200)
- 1 2 GUS. Wyszukiwarka TERYT.
- 1 2 3 4 5 6 Ryszard Brykowski. Drewniana cerkiew z Rosolina. „Ochrona Zabytków”. 40–41 (1–2), s. 58–60, 1958. Warszawa: Centralny Zarząd Muzeów i Ochrony Zabytków MKiS i Stowarzyszenie Historyków Sztuki. ISSN 0029-8247. [dostęp 2023-01-08].
- 1 2 3 Rosolin, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. IX: Pożajście – Ruksze, Warszawa 1888, s. 766 .
- ↑ Skorowidz wszystkich miejscowości położonych w królestwie Galicyi i Lodomeryi jakoteż w wielkim księstwie Krakowskiem i księstwie Bukowińskiem, pod względem politycznej i sądowej organizacyi kraju wraz z dokładnem oznaczeniem parafii, poczt i właścicieli tabularnych, ułożony porządkiem abecadłowym. Lwów: Karol Wild, 1855, s. 183.
- ↑ Ścieżka historyczno - przyrodnicza „JASKINIA W ROSOLINIE” - Szlaki i trasy turystyczne - Turystyka - Gmina Czarna [online], www.czarna.pl [dostęp 2023-01-30] .
- ↑ Portal, Grota w Rosolinie [online], Bieszczady - portal informacyjny, atrakcje, szlaki, historia, noclegi [dostęp 2023-01-30] (pol.).