Rodos
Ρόδος
Ilustracja
Wejście do portu
Państwo

 Grecja

Administracja zdecentralizowana

Wyspy Egejskie

Region

Wyspy Egejskie Południowe

Jednostka regionalna

Rodos

Gmina

Rodos

Powierzchnia

19,481 km²

Wysokość

0–20 m n.p.m.

Populacja (2011)
• liczba ludności
• gęstość


49 541
2543 os./km²

Nr kierunkowy

(0030) od 2241 do 2249

Kod pocztowy

851 00

Tablice rejestracyjne

ΡΟ, ΡΚ, ΡΥ, ΡΧ

Położenie na mapie Grecji
Mapa konturowa Grecji, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Rodos”
Ziemia36°26′N 28°13′E/36,433333 28,216667
Strona internetowa
Średniowieczne miasto Rodos[infobox 1]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo

 Grecja

Typ

kulturowy

Spełniane kryterium

II, IV, V

Numer ref.

493

Region[infobox 2]

Europa i Ameryka Północna

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

1988
na 12. sesji

Rodos (gr. Ρόδος) – miasto w Grecji, na wysuniętym najbardziej na północ krańcu wyspy Rodos, w administracji zdecentralizowanej Wyspy Egejskie, w regionie Wyspy Egejskie Południowe, w jednostce regionalnej Rodos. Siedziba gminy Rodos. W 2011 roku liczyło 49 541 mieszkańców[1].

Rodos jest przykładem połączenia historii ze współczesnością. Wejścia do Portu Mandraki strzegł niegdyś wysoki na 32 m Kolos Rodyjski (ok. 281 p.n.e.) – jeden z siedmiu cudów świata.

Stolica wyspy dzieli się na dwie części: zwarte, jednolite stylistycznie i otoczone murami Stare Miasto i rozrastające się swobodnie Nowe Miasto. Stare Miasto obwarowaniami obejmuje port rybacki i część pasażerskiego (połączenia promowe m.in. z Atenami i Kretą), z licznymi miejscami cumowania także jachtów. Przemysł głównie spożywczy (wino, oliwa) i włókienniczy. O 14 km od centrum działa międzynarodowy port lotniczy[2].

Historia

Miasto założone w 408 p.n.e. przez trzy wcześniej istniejące już na wyspie miasta: Jalisos, Lindos oraz Kamejros[3]. Za czasów greckich stało się centrum kulturalnym (zob. Kolos Rodyjski) i handlowym. Około roku 226 p.n.e. tę część świata nawiedziło silne trzęsienie ziemi, które zniszczyło znaczną część miasta wraz z Kolosem Rodyjskim[3]. W roku 164 p.n.e. miasto Rodos, później wraz z całą Grecją, zostało zajęte przez Cesarstwo Rzymskie[3], a potem należało do Cesarstwa Bizantyńskiego. W 672 roku miasto zajęli Arabowie pod dowództwem Muawija I z dynastii Umajjadów. W 1090 roku po bitwie pod Manzikertem zostało zajęte przez Turków Seldżuckich i odbite przez bizantyjskiego cesarza Aleksego I Komnena w czasie I krucjaty. Od roku 1250, miasto znajdowało się w granicach Cesarstwa Nicejskiego[3]. W 1309 roku, po przejęciu wyspy przez zakon joannitów, miasto było siedzibą joannitów, którzy je ufortyfikowali, dzięki czemu odparli atak egipskiego sułtanatu mameluków w 1444 roku i Mehmeda II Zdobywcy w 1480 roku. Ostatecznie jednak w grudniu 1523 roku miasto po 6 miesiącach oblężenia zdobył Sulejman Wspaniały i od tego miasto było pod panowaniem Turcji. Po wojnie włosko-tureckiej 1911–1912 miasto znalazło się pod władzą włoską, nastąpiła wówczas znaczna rozbudowa miasta. W 1945 roku zajęli je alianci, a od 28 października 1947, kiedy to wyspa Rodos na mocy pokoju paryskiego z 1947 wraz z całym Dodekanezem została przekazana Grecji.

Zabytki

  • ruiny starożytnego akropolu z epoki hellenistycznej z III–II w. p.n.e. – odrestaurowany teatr i stadion wraz z kilkoma kolumnami Świątyni Apolla
  • Pałac Wielkich Mistrzów Zakonu Joannitów z XIV wieku, aktualnie muzeum. Większą część odbudowy zrealizowano w latach 1937–1939 z przeznaczeniem na letnią rezydencję Mussoliniego, po czym nastąpiły i dalej trwają kolejne odbudowy i rekonstrukcje.
  • mury obronne (XV–XVI w.)
  • Katedra Joannitów (Panaja Kastru) ob. Muzeum Bizantyjskie
  • Szpital joannitów (XV w.) ob. Muzeum Archeologiczne
  • meczet Sulejmana Wspaniałego
  • meczet admirała Murada Reisa (wcześniej bizantyjski kościół)
  • turecka łaźnia (hammam)
  • Synagoga Kahal Kadosz Szalom w Rodos
  • Biblioteka Osmańska z kolekcją wczesnośredniowiecznych egzemplarzy Koranu
  • Dom Gubernatora przy porcie w stylu art déco z czasów panowania włoskiego
  • Całkowicie odbudowane ciągi ulic starego miasta, zwłaszcza ul. Rycerska (οδός Ιπποτών – odos Ippoton) i przyległe do niej zaułki

Polonica

W posiadłościach joannickich na wyspie Rodos 6 kwietnia około 1275 r. zmarł były książę białogardzki Racibor[4].

Klimat

Średnia temperatura i opady dla Rodos
Miesiąc Sty Lut Mar Kwi Maj Cze Lip Sie Wrz Paź Lis Gru Roczna
Średnie temperatury w dzień [°C] 15.1 15.2 16.8 20.0 24.2 28.4 30.5 30.7 28.2 24.5 20.1 16.6 22,5
Średnie dobowe temperatury [°C] 12.0 12.0 13.5 16.3 20.0 24.2 26.4 26.7 24.4 20.7 16.7 13.5 18,9
Średnie temperatury w nocy [°C] 8.8 8.8 10.1 12.5 15.8 19.9 22.3 22.7 20.5 16.9 13.2 10.4 15,2
Opady [mm] 149 106 75.6 27.8 18.6 2.3 0.4 0.2 5.8 65.5 94.1 157 703
Średnia liczba dni z opadami 15.5 12.7 10.5 7.6 4.6 1.2 0.2 0.1 1.5 6.7 9.5 15.4 65,6
Źródło: HNMS[5]

Miasta partnerskie

Zobacz też

Przypisy

  1. ↑ Απογραφή Πληθυσμού – Κατοικιών 2011. ΜΟΝΙΜΟΣ Πληθυσμός.
  2. ↑ strona lotniska Diagoras Airport.
  3. 1 2 3 4 Tomasz Merwiński, Miasto Rodos. Stolica Rodos | Tomasz Merwiński [online], 10 stycznia 2023 [dostęp 2023-02-11] (pol.).
  4. ↑ Jan Powierski, Racibor (około 1214-ok.1275), książę pomorski na Białogardzie, Polski Słownik Biograficzny, t. XXIX, Wrocław 1986, s. 386.
  5. ↑ Hellinic National Meteorological Service: Rodos. [dostęp 2017-04-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-03-25)].

Linki zewnętrzne

This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.