Ratusz w 1995 r. | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
bulwar Stefana Wielkiego 83 |
Styl architektoniczny |
eklektyzm, neorenesans |
Architekt |
Mitrofan Elladi, Aleksandr Bernardazzi |
Ukończenie budowy |
1901 |
Zniszczono |
1944 |
Odbudowano |
1946–1948 |
Właściciel |
miasto Kiszyniów |
Położenie na mapie Kiszyniowa | |
Położenie na mapie Mołdawii | |
47,0230°N 28,8343°E/47,023000 28,834300 |
Ratusz w Kiszyniowie – siedziba władz miejskich Kiszyniowa, położona przy bulwarze Stefana Wielkiego. Budynek wpisany do rejestru zabytków historii i architektury Mołdawii[1].
Historia
Pod koniec XIX w. burmistrz Kiszyniowa Karl Szmidt wystąpił z inicjatywą wzniesienia nowego budynku dla Dumy Miejskiej, na działce przy głównym miejskim bulwarze zajmowanej dotąd przez magazyn straży pożarnej[2]. Wykonanie projektu obiektu zostało powierzone ówczesnemu architektowi miejskiemu Mitrofanowi Elladiemu, do współpracy z którym zaproszono Aleksandra Bernardazziego. Gotowa siedziba Dumy została otwarta w 1901 r.[2], po trzyletnich pracach budowlanych[3].
Budynek od momentu otwarcia niezmiennie pełni funkcję siedziby władz miejskich. W grudniu 1917 r. odbyła się w nim konferencja bolszewików frontu rumuńskiego[4]
W 1941 r., gdy Kiszyniów opuszczały wojska radzieckie, budynek został wysadzony w powietrze. Po wejściu do miasta wojsk rumuńskich został odrestaurowany (prace zakończone w 1944 r.), jednak podczas bombardowania Kiszyniowa w toku operacji jasko-kiszyniowskiej (w sierpniu 1944) ponownie został obrócony w ruinę. Odbudową w latach 1946–1948 kierował Robert Kurtz, opierając się na zachowanych fotografiach budynku. Od 1951 r. w obiekcie ponownie mają swoją siedzibę władze Kiszyniowa – mer (primar) i rada miejska[2].
Od 1951 r. kiszyniowski ratusz nie był remontowany i stopniowo jego stan techniczny pogarszał się. Rezygnację z renowacji uzasadniano brakiem funduszy[2]. Dopiero na początku 2018 r. p.o. mera Kiszyniowa Silvia Radu ogłosiła, że planowane jest odnowienie elewacji budynku[2].
Architektura
Budynek został wzniesiony w stylu eklektycznym z wyraźnymi wpływami toskańskiego gotyku i renesansu, widocznymi w dekoracji zewnętrznej. Zajmuje parcelę między bulwarem Stefana Wielkiego a ul. Vlaicu Pîrcălaba. Główne wejście do ratusza prowadzi przez ryzalit usytuowany w narożniku budowli, zwieńczony wieżą z zegarem. Nad wejściem znajduje się balkon[1]. Budynek ma wewnętrzny dziedziniec[1]. Na pierwszej kondygnacji ratusza od otwarcia budynku znajdowały się sklepy, na piętrze – gabinety, sala posiedzeń i biura urzędników[1].
Przypisy
- 1 2 3 4 Ştefan cel Mare, 83 – Clădirea fostei Dume orăşeneşti [online], www.monument.sit.md [dostęp 2018-05-19] (rum.).
- 1 2 3 4 5 O istorie zbuciumată! Clădirea Primăriei Chișinău – de la edificiu rusesc, la sediul Consiliului Municipal, „Telegraph Moldova”, 5 marca 2018 [dostęp 2018-05-19] (rum.).
- ↑ Clădirea Primăriei Chișinău - monument de arhitectură şi istorie, „Orașul Meu”, 14 czerwca 2015 [dostęp 2018-05-19] [zarchiwizowane z adresu 2018-07-24] (rum.).
- ↑ Памятники и памятные места Кишинева [online], www.voroh.com [dostęp 2018-05-19] [zarchiwizowane z adresu 2016-06-13] (ros.).