Bok szyi, widoczny punkt nerwowy (punkt Erba)

W anatomii topograficznej, pojęcie punktu Erba odnosi się do dwóch, niezwiązanych ze sobą miejsc:

1. Punkt Erba – anatomiczny punkt orientacyjny położony na powierzchni klatki piersiowej, zlokalizowany przy lewej krawędzi mostka w trzeciej przestrzeni międzyżebrowej (według niektórych źródeł jest to czwarta przestrzeń międzyżebrowa^[1]). Punkt Erba leży w rzucie zastawki dwudzielnej. Zastawkę dwudzielną osłuchuje się w V przestrzeni międzyżebrowej, przyśrodkowo od linii obojczykowej środkowej, gdzie też słyszalne są szmery związane z jej niedomykalnością. Szmery te ‘migrują’ do lewego dołu pachowego, który osłuchuje się również w podejrzeniu niedomykalności mitralnej. Punkt Erba jest miejscem osłuchiwania szmerów powstałych w VSD (ventricular septal defect), czyli ubytku przegrody międzykomorowej. Turbulentny przepływ krwi z lewej komory (w której panuje wyższe ciśnienie) do komory prawej jest powodem powstania słyszalnego szmeru. Słyszalne w tym punkcie są również nieprawidłowości związane z niedomykalnością zastawki aortalnej^[2]
2. Punkt Erba (punkt nerwowy, punctum nervosum) – miejsce wyjścia gałęzi skórnych splotu szyjnego, między innymi nerwu usznego wielkiego (nervus auricularis magnus), nerwu potylicznego mniejszego (nervus occipitalis minor), nerwu poprzecznego szyi (nervus transversus colli), nerwów nadobojczykowych (nervi supraclaviculare) spod tylnego brzegu mięśnia mostkowo-obojczykowo-sutkowego (musculus sternocleidomastoideus). Miejsce to znajduje się mniej więcej na wysokości trzeciego kręgu szyjnego (C₃). Od punktu Erba nerwy rozchodzą się wachlarzowato.

Obie nazwy honorują niemieckiego lekarza, Wilhelma Heinricha Erba.

Przypisy