Prostowód — urządzenie mechaniczne służące do zamiany ruchu obrotowego na postępowy. Urządzenie to skonstruowane jest ze sztywnych prętów połączonych obrotowo w ten sposób, że część połączeń jest unieruchomiona, a pozostałe mogą się poruszać po ściśle określonych torach, przy czym co najmniej część - po linii prostej. Jeżeli osie obrotu wszystkich połączeń mają taki sam ściśle określony kierunek, wówczas ruch wszystkich elementów prostowodu odbywa się w jednej płaszczyźnie.
Najprostsze urządzenie o kształcie równoległoboku, w którym w dwóch wierzchołkach są przeguby są umocowane na stałe, a dwa pozostałe się poruszają nie jest w ścisłym tego słowa znaczeniu prostowodem. Urządzenie takie zapewnia jednak równoległy ruch pręta o nieumocowanych końcach w jednej płaszczyźnie.
Przykłady prostowodów
Rodzaj połączenia | Animacja ilustrująca działanie |
---|---|
Czebyszewa | kliknij aby zobaczyć |
Hoekensa | kliknij aby zobaczyć |
Sarrusa | kliknij aby zobaczyć |
Peaucelliera-Lipkina | kliknij aby zobaczyć |
Watta | kliknij aby zobaczyć |
Bibliografia
- Andrzej Olędzki, Podstawy teorii maszyn i mechanizmów, Wydawnictwo Naukowo-Techniczne, Warszawa 1987 r.