_(2).jpg.webp)
Promieniowanie niejonizujące – rodzaj promieniowania elektromagnetycznego (fali elektromagnetycznej), które nie wywołuje jonizacji (tzn. energia promieniowania jest zbyt mała do emisji elektronu z atomu lub cząsteczki) ośrodka, przez który przechodzi. Podział ten związany jest także z rodzajami oddziaływań na zdrowie ludzi i zwierząt w obszarze występowania tego rodzaju promieniowania.
Zakres promieniowania
Granica pomiędzy promieniowaniem jonizującym a niejonizującym przyjęta została na granicy widma światła widzialnego i ultrafioletu (zakres UV-A, długość fali 320-380 nanometrów). Czyli fala elektromagnetyczna o częstotliwości mniejszej od 8x1014 Hz, to promieniowanie niejonizujące, a o częstotliwości większej, to promieniowanie jonizujące.
Źródła promieniowania
Źródła promieniowania niejonizującego z uwagi na ich rodzaje dzieli się na naturalne i sztuczne źródła pól elektromagnetycznych.
Źródła naturalne
Najważniejszymi naturalnymi źródłami fal elektromagnetycznych są takie zjawiska jak:
- promieniowanie termiczne ciał na Ziemi,
- promieniowanie słoneczne,
- naturalne zmiany pola magnetycznego np. ziemskiego pola magnetycznego,
- naturalne zmiany pola elektrycznego np. wyładowania atmosferyczne,
- fale radiowe pochodzenia pozaziemskiego, nie pochłonięte przez atmosferę.
Źródła sztuczne
Podstawowe sztuczne źródła promieniowania elektromagnetycznego niejonizującego to:
- elektroenergetyczne linie napowietrzne wysokiego napięcia,
- stacje radiowe i telewizyjne,
- łączność radiowa, w tym CB radio, radiotelefony i telefonia komórkowa,
- stacje radiolokacyjne i radionawigacyjne,
- stacje transformatorowe,
- sprzęt gospodarstwa domowego i powszechnego użytku oraz instalacje elektryczne.
Przepisy
W Polsce obowiązuje, dość rygorystyczne w stosunku do innych krajów, Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 grudnia 2019 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku, które wyróżnia wartości graniczne dla terenów przeznaczonych pod zabudowę mieszkaniową oraz dla pozostałych miejsc dostępnych dla ludności. Są one zależne od częstotliwości i rodzaju pracy źródeł.
Bibliografia
- Jarosław Szóstka, Fale i anteny, WKŁ - Wydawnictwa Komunikacji i Łączności Sp. z o.o., 2001, ISBN 83-206-1414-7
- H. Aniołczyk, K. Pachocki, S. Różycki: Pola elektromagnetyczne wielkiego miasta z punktu widzenia ochrony środowiska, PIOŚ, Warszawa 1995
- Halina Aniołczyk, Andrzej Koperski, Roman Kubacki, Andrzej Piłatowicz, Stefan Różycki: Ochrona środowiska przed elektromagnetycznym promieniowaniem niejonizującym, Warszawa 1993.
Linki zewnętrzne
- Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 17 grudnia 2020 r. w sprawie dopuszczalnych poziomów pól elektromagnetycznych w środowisku (Dz.U. z 2019 r. poz. 2448)
- WHO Radiation, Non-ionizing (ang.)
- Zalecenia Rosyjskiej Rady Ochrony przed Promieniowaniem Niezjonizowanym w sprawie w miarę bezpiecznego używania telefonów komórkowych, (.pdf), strona 2 (ang.)
- Nietermiczne uszkodzenia DNA wywołane promieniowaniem telefonii komórkowej (1800 MHz) w ludzkich fibroblastach komórkowych i przekształconych komórkach szczurów (GFSH-R17) w kulturach in vitro (ang.)