Modulacja i moc nadawania

Do nadawania w paśmie CB w Polsce używa się radiotelefonu pracującego z modulacją AM lub FM nadającego z mocą do 4 W, a z modulacją SSB do 12 W PEP.

Częstotliwości

W Polsce do łączności w paśmie CB zostały przeznaczone częstotliwości od 26,960 MHz do 27,410 MHz (według Dz.U. z 2017 r. poz. 96), podzielone na 40 kanałów oddalonych od siebie co 10 kHz.

Pomiędzy niektórymi kanałami istnieje odstęp 20 kHz. Takie puste miejsca nazywane są „dziurami” i zwykle oznacza się je numerem poprzedzającego kanału razem z literką A. Kanały te to 3A, 7A, 11A, 15A oraz 19A, które zostały wydzielone do celów stosowania przez urządzenia zdalnego sterowania modeli.

W Polsce nie ustalono prawnie zasad korzystania z poszczególnych kanałów i częstotliwości CB-radia. Przyjęto na wzór amerykańskich regulacji prawnych, że kanał o numerze 9 służy do wzywania pomocy i nazywany jest kanałem ratunkowym^[2]. Przyjęto także zwyczaj, że kanał o numerze 19 służy do komunikacji między pojazdami i jest nazwany kanałem drogowym.

Kanał o numerze 14 zwyczajowo bywa określany mianem śmietnika, gdyż większość prostych urządzeń zdalnego sterowania, zabawek oraz radiotelefonów dostępnych w sklepach zabawkowych i na targowiskach pracuje właśnie na tym kanale.

Na dużym obszarze Polski jako kanał wywoławczy – czyli kanał, na którym wywołuje się rozmówcę, a potem zmienia częstotliwość w celu prowadzenia rozmowy – jest kanał 28 (aktualnie martwy, wyjątek stanowi Poznań, Szczecin, Lębork i Piotrków Trybunalski) – na niektórych obszarach kraju bywa także używany w tym celu kanał 15. Przyjęło się też, że kanał o numerze 2 wykorzystuje się do wzywania taksówek i łączności między nimi. Do porozumiewania się w czasie jazdy w terenie często używa się kanału 16, bo 4 × 4 = 16.

W większości miast jest grupa osób, które pomagają w pokonaniu trudności związanych z nieznajomością ulic i lokalizacji różnych miejsc docelowych. Istnieją kanały tak zwanych "ogólnych prowadzących" na których po wywołaniu np. "ogólny prowadzący, mobilek prosi", można uzyskać takową pomoc. Dzięki tej pomocy można sprawnie ominąć zatory w ruchu, ograniczenia tonażowe i wysokościowe, znaleźć właściwy adres. Przykładowo w Szczecinie takim kanałem "ogólnym prowadzącym" jest kanał 24. Tutaj sprawnie już od wielu lat pomaga kierowcom Romano Pomorzany. Na tym kanale również sprawnie porozumiewają się między sobą w Szczecinie i okolicach stacje bazowe.

Ze względów technicznych w Polsce częstotliwości kanałów przesunięte są o 5 kHz w dół, czyli w tak zwane „zera”. Jest to spowodowane używaniem w dawnych jednokanałowych radiotelefonach (Tukan, Echo) rezonatorów kwarcowych o częstotliwościach zakończonych zerem^{[wymaga weryfikacji?]}. „Zera” i „piątki” zostały rozmieszczone w krajach Europy w taki sposób, aby po odbiciu sygnału od jonosfery wzajemnie nie przeszkadzać sobie w łącznościach i między innymi dlatego na terenie Polski mamy „zera”. Zjawisko odbicia sygnału od jonosfery można zaobserwować u nas, słuchając rozmów z Portugalii, Włoch, Rosji.

Na świecie warunki korzystania z CB radia regulują lokalne przepisy. W wybranych krajach oprócz podstawowej „czterdziestki” dopuszcza się korzystanie z dodatkowych pasm częstotliwości.

W Polsce dopuszczalne jest jedynie korzystanie z pasma 26,960 do 27,410 MHz. Nadawanie w innych pasmach jest nielegalne. Mimo to używane są przede wszystkim do dalekich łączności DX, głównie z modulacją SSB. Częstotliwości powyżej 28,000 MHz są międzynarodowo przyznane krótkofalowcom i nie mogą być używane przez inne służby.

Pasma częstotliwości CB radia (każde pasmo ma szerokość 40+5 kanałów po 10 kHz = 450 kHz):

• A – 26,060 do 26,510 MHz
• B – 26,510 do 26,960 MHz
• C – 26,960 do 27,410 MHz – tylko ten zakres częstotliwości jest dopuszczony do użytkowania w Polsce.
• D – 27,410 do 27,860 MHz
• E – 27,860 do 28,310 MHz

W radiach z sześcioma „czterdziestkami”, np. Pearce-Simpson Super Cheetah, Lafayette Typhoon II czy Midland Alan 87 (oraz ich klony) występuje inne oznaczenie pasm:

• A – 25,610 do 26,060 MHz
• B – 26,060 do 26,510 MHz
• C – 26,510 do 26,960 MHz
• D – 26,960 do 27,410 MHz – tylko ten zakres częstotliwości jest dopuszczony do użytkowania w Polsce.
• E – 27,410 do 27,860 MHz
• F – 27,860 do 28,310 MHz

Tabela zawiera plan kanałów „podstawowej czterdziestki”, pasmo 26,960...27,410 MHz

(w nawiasach podano częstotliwości kanałów przesuniętych w „zera”, rzeczywiste pasmo 26,955...27,405 MHz)

Urządzenia techniczne

Do przeprowadzania łączności wykorzystuje się radiotelefony przenośne (Alan 38, Alan 42 Multi), przewoźne (Alan 48+, Anytone Apollo I, Canva CB-268, Cobra 19+, President Herbert) oraz stacjonarne (Alan 555). W Polsce pierwszymi popularnymi jednokanałowymi radiotelefonami przenośnymi były Echo i Tukan.

Rodzaje anten stosowane w paśmie CB: bazowe lub balkonowe (np. Lemm AT-92, Sirio Boomerang 27), samochodowe (np. Falcon, Lemm AT-71), do radiotelefonów przenośnych (np. helikalne lub teleskopowe).

W przypadku stosowania urządzeń stacjonarnych bardzo przydatny okazuje się reflektometr (ang. SWR-meter) do monitorowania prawidłowego zestrojenia anteny oraz tzw. skrzynka antenowa – pozwalająca dopasować impedancję anteny do odbiornika.

CB kanał 9 (ratunkowy)

Kanał służący wyłącznie do wzywania pomocy w nagłych wypadkach. W żadnym wypadku nie należy prowadzić na tym kanale prywatnych rozmów.

Dawniej były stosowane kanały osłonowe (pomocnicze) dla „9”, na których nie należało prowadzić rozmów, czyli 8 i 10, ale to było w czasach gdy Sztab Ratownictwa PL-CB RADIO prowadził na terenie całej Polski stały nasłuch tego kanału i przyjmował tą drogą wezwania o pomoc, które następnie przekazywał do odpowiednich służb (Pogotowie Ratunkowe, Straż Pożarna, Policja).

Obecnie, od czasu rozwoju telefonii komórkowej, zaprzestano stałego dyżurowania na kanale 9. Nasłuch taki jest uruchamiany przez Sztab Ratownictwa Społecznej Krajowej Sieci Ratunkowej – SKSR (będący przedstawicielem Europejskiej Federacji Radia Obywatelskiego – ECBF) głównie w sytuacji klęski żywiołowej, gdy zawodzą inne środki łączności.

Kanał 9 jest też wykorzystywany przez Sztab Ratownictwa SKSR do łączności pomiędzy ratownikami podczas akcji ratunkowych tak jak np. prowadzenie na danym terenie poszukiwania zaginionych osób.

W Polsce jest zarejestrowanych w SKSR ok. 10 tysięcy społecznych ratowników, którzy zadeklarowali gotowość udziału w akcjach ratunkowych w przypadku wystąpienia klęski żywiołowej czy też katastrofy na dużą skalę. Stale do tego grona dołączają kolejni użytkownicy CB RADIO.

CB kanał 19 (drogowy)

CB radio jeszcze niedawno miało więcej użytkowników radiotelefonów zainstalowanych stacjonarnie. W obecnym czasie wróciło do swoich „korzeni” czyli łączności mobilnej. Większość kierowców – użytkowników CB ma na trasie stale włączone radiotelefony na kanale 19. Kanał używany jest głównie do wymiany informacji o kontrolach drogowych policji, straży miejskiej czy inspekcji drogowej, rzadziej do uzyskania informacji o sposobie dojazdu czy aktualnej sytuacji (utrudnieniach) w ruchu drogowym (np. kolizjach, wypadkach czy nieprzejezdnych drogach), lokalach gastronomicznych, stacjach benzynowych, sklepach czy serwisach samochodowych a także mniej samochodowych (kawały w korkach itp).

Na Ukrainie oraz w Rosji jego odpowiednikiem jest kanał 15 (27,130 AM) używany najczęściej przez kierowców ciężarówek, który służy do informowania o korkach, awariach albo o miejscach postoju patroli policji.

CB kanał 28 (bazowy)

Zwyczajowy kanał który w latach 90. był używany tylko do wywoływania. Również kanały 27 i 29 nie były wykorzystywane do prowadzenia rozmów z powodu dużej czułości odbiorników bazowych. Obecnie używany dość często poza obszarami miast.

Kanał 20 używany jest również na Ukrainie i w Rosji jako kanał wywoławczy. Większość używa modulacji AM, ale można spotkać i nadających w FM lub w "piątkach".

PRZEMIENNIKI CBo

W miejscowości Domaradz w woj. podkarpackim od około 2 lat działa przemiennik CB. Nadawanie w emisji FM na kanale 1 a odbiór na kanale 40. Przemiennik wyzwalany jest nośną na kanale 1 trzymaną przez ok. 10 s. Przez przemiennik przewinęło się mnóstwo CBstów z okolic na podkarpaciu i nie tylko. Aktywacja przemiennika przyczyniła się do powstawania nowych stacji bazowych a także reaktywacji starych, szczególnie w okolicach Rzeszowa.