Polówka korzeniasta
Ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

grzyby

Typ

podstawczaki

Klasa

pieczarniaki

Rząd

pieczarkowce

Rodzina

pierścieniakowate

Rodzaj

polówka

Gatunek

polówka korzeniasta

Nazwa systematyczna
Agrocybe arvalis (Fr.) Singer
Beih. Botan. Centralbl., Abt. B 56: 167 (1936)

Polówka korzeniasta (Agrocybe arvalis (Fr.) Singer) – gatunek grzybów z rodziny pierścieniakowatych (Strophariaceae)[1].

Systematyka i nazewnictwo

Pozycja w klasyfikacji według Index Fungorum: Agrocybe, Strophariaceae, Agaricales, Agaricomycetidae, Agaricomycetes, Agaricomycotina, Basidiomycota, Fungi[1].

Po raz pierwszy gatunek ten opisał w 1821 r. Elias Fries pod nazwą Agaricus arvalis. Do rodzaju Agrocybe (polówka) włączył go Rolf Singer w 1936 r.[1]

Ma 11 synonimów. Niektóre z nich[2]:

  • Agrocybe tuberigena (Quél.) Romagn. 1944
  • Naucoria arvalis var. tuberigena (Quél.) Sacc. & Traverso 1948

W 1886 r. gatunek opisywany był przez F. Kwiecińskiego jako bedłka. W 2003 r. Władysław Wojewoda zaproponował polską nazwę polówka korzeniasta[3].

Morfologia

Kapelusz

Średnica do 3 cm, u młodych owocników półkulisto stożkowaty, potem rozprostowujący się, w końcu płaski. Jest higrofaniczny; w stanie suchym beżowy, w stanie wilgotnym ciemno ochrowo-brązowy. Powierzchnia gładka[4].

Blaszki

Szerokie, początkowo jasnobeżowe, potem od zarodników czerwonawobrązowe[4].

Trzon

Wysokość 4–7 cm, grubość 2–4 mm, kształt cylindryczny, tylko u podstawy może być nieco grubszy, prosty. Powierzchnia delikatnie włókienkowata, u podstawy pokryta gęstą, białą grzybnią. Pierścienia brak. Charakterystyczną cechą jest wytwarzanie drobnych przetrwalników, na zewnątrz ciemnych, w środku białych. Z trzonem połączone są ryzomorfami[4].

Miąższ

W kapeluszu delikatny i kruchy, w trzonie elastyczny[4].

Cechy mikroskopowe

Zarodniki 9–10,4 × 5,2–6 µm, eliptyczne, gładkie, jasnobrązowe z porą rostkową[4].

Występowanie i siedlisko

Znane jest występowanie polówki korzeniastej w Ameryce Północnej, Europie i Japonii[5]. W. Wojewoda w 2003 r. przytoczył 10 stanowisk w Polsce i proponował umieszczenie tego gatunku na czerwonej liście gatunków zagrożonych w kategorii gatunek rzadki[3]. Bardziej aktualne stanowiska podaje internetowy atlas grzybów. Umieszczony w nim jest na liście gatunków rzadkich i wartych objęcia ochroną[6].

Saprotrof. Rzadko tylko występuje w lasach, przeważnie rośnie na łąkach, pastwiskach, w parkach, ogrodach, polach uprawnych, zwłaszcza ziemniaków. Owocniki wytwarza zazwyczaj od maja do listopada[3]. Rośnie wyłącznie na miejscach bogatych w próchnicę[4].

Gatunki podobne

Na takich samych stanowiskach rośnie polówka błotna (Agrocybe paludosa). Nie wytwarza jednak przetrwalników i ma pierścień[4].

Przypisy

  1. 1 2 3 Index Fungorum [online] [dostęp 2021-08-04].
  2. Species Fungorum [online] [dostęp 2021-08-04].
  3. 1 2 3 Władysław Wojewoda, Krytyczna lista wielkoowocnikowych grzybów podstawkowych Polski, Kraków: W. Szafer Institute of Botany, Polish Academy of Sciences, 2003, ISBN 83-89648-09-1.
  4. 1 2 3 4 5 6 7 Polówka korzeniasta [online], Grzyby Puszczy Knyszyńskiej [dostęp 2021-08-04].
  5. Discover Life Maps [online] [dostęp 2021-08-04].
  6. Aktualne stanowiska polówki korzeniastej w Polsce [online] [dostęp 2021-08-04].
This article is issued from Wikipedia. The text is licensed under Creative Commons - Attribution - Sharealike. Additional terms may apply for the media files.