Stari grad | |
Plac Republiki (2016) | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Długość |
ponad 100 m |
Powierzchnia |
około 4 ha |
Położenie na mapie Belgradu | |
Położenie na mapie Serbii | |
44°48′59,2″N 20°27′36,4″E/44,816444 20,460111 |
Plac Republiki w Belgradzie (serb. Трг републике[1], do 1949 roku plac Teatralny[2]) – plac w śródmieściu Belgradu, w dzielnicy Stari grad.
Historia
Przez teren dzisiejszego placu przebiegała rzymska brukowana droga[2]. Na placu stała największa brama warowna Belgradu, XVIII-wieczna Stambol kapija, zburzono ją w 1868 roku z rozkazu księcia Michała Obrenowicia, gdyż brama była postrzegana za symbol tureckiej władzy i przemocy[2]. Pozostały po niej fundamenty, które odkopano w 1927 roku[2]. W pobliżu bramy znajdował się meczet oraz cmentarz turecki[2].
Do połowy XIX wieku plac leżał poza obszarem śródmieścia Belgradu[1]. Formowanie placu nastąpiło po wyburzeniu bramy miejskiej[1]. Pod koniec XIX wieku na placu znajdowała się pętla tramwajowa pierwszej linii w Belgradzie[3] (zob. tramwaje w Belgradzie). Plac był wykorzystywany jako miejsce manifestacji politycznych w dwudziestoleciu międzywojennym[4]. Podczas wyzwalania Belgradu w 1944 roku na placu toczyły się intensywne walki[4]. Po wyzwoleniu zorganizowano tamże pierwszą zwycięską manifestację[4]. Jako część Starego Belgradu plac podlega orchronie jako dobro kultury[1].
Architektura
Plac jest miejscem ruchliwym, przy nim krzyżują się ważne ulice śródmieścia[2]. Zajmuje około 4 hektary[1]. Na północny wschód od placu znajduje się mały park z pomnikiem Branislava Nušicia[1], a za nim skwer z pomnikiem Vasy Čarapicia z 1954 roku i dawny Dom Jugosłowiańskiej Armii Ludowej[5]. Na południowy wschód od placu znajduje się narożny budynek Hotelu Centar No.1 z 1923 roku[6].
Obiekty położone przy placu
- gmach Muzeum Narodowego, otwarty w 1844 toku[4]
- gmach Teatru Narodowego, otwarty w 1869 roku[5]
- Palata Reuniona z około 1930 roku[7]
- Dom Prasy z 1961 roku[4]
- pomnik księcia Michała z 1882 roku[5]
Galeria
- Widok z południa (2021)
- Gmach Muzeum Narodowego (2019)
- Gmach Teatru Narodowego (2011)
- Palata Reuniona (2019)
- Dom Prasy (2018)
- Pomnik księcia Michała (2023)
- Fundamenty bramy miejskiej (2018)
- Hotel Centar No.1 (2018)
Przypisy
- 1 2 3 4 5 6 Трг Републике, [w:] Стари град [online] [dostęp 2024-03-14] .
- 1 2 3 4 5 6 Woydyłło 1982 ↓, s. 22.
- ↑ Woydyłło 1982 ↓, s. 22-23.
- 1 2 3 4 5 Woydyłło 1982 ↓, s. 23.
- 1 2 3 Woydyłło 1982 ↓, s. 24.
- ↑ O nama [online], Hotel Centar No.1 [dostęp 2024-04-13] (serb.).
- ↑ ОВАКО ЈЕ 1930. НИЦАЛО БУДУЋЕ ПОЗОРИШТЕ "БОШКО БУХА": У згради је било и седиште немачке обавештајне службе [online], NOVOSTI [dostęp 2024-04-13] (serb.).
Bibliografia
- Jerzy Woydyłło , Belgrad i okolice, Mały Przewodnik Turystyczny, Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1982, ISBN 978-83-03-00066-8 .